برویم سراغ برندگان جایزه اسکار و از آغاز تا دوره جاری آن‌ها را بشناسیم. جایزۀ اسکار یکی از معتبرترین جوایز دنیاست که در رشته‌های گوناگون، از بازیگری و کارگردانی گرفته تا موسیقی و تدوین، به فیلم‌ها داده می‌شود. جایزۀ اسکار بهترین فیلم یکی از مشهورترین ملاک‌های فیلم های برنده جایزه اسکار است که هر سال از بین نامزدهای محدودی به یک فیلم اعطا می‌شود.
مراسم اسکار هرساله به قضاوت فیلم‌های اکران شده در سال قبل خود می‌پردازد، بنابراین سالی که پس از نام فیلم آمده است در واقع سال برگزاری مراسم است و فیلم‌ها سال قبل از آن ساخته شده‌اند. شش مراسم اول اسکار به شکل دوسالانه بود اما پس از آن جشنواره سالانه برگزار می‌شود. جایزۀ اسکار بهترین فیلم راهنمای خوبی برای دیدن فیلم‌هایی است که توانسته‌اند در هر سال بیشترین تأثیر را بر داوران و مخاطبان بگذارند.
اگر به دیدن برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم علاقه دارید، معرفی آن‌ها و رقیبانی که ممکن بود این عنوان را تصاحب کنند، می‌تواند به شناخت و انتخاب آن‌ها بر اساس سبک کمک بسیاری کند.
کتاب سبز (2019) Green Book
یکی از برندگان اسکار 2019 فیلم کتاب سبز، یک درام کمدی براساس زندگی‌نامه بود. پیترفارلی، کارگردان این فیلم، داستانی را در سال 1962 براساس داستانی واقعی روایت می‌کند که در آن دان شرلی، پیانیست مشهور سیاه‌پوست آمریکایی همراه با محافظ شخصی و راننده‌اش در جنوب آمریکا سفر می‌کنند.
کتاب سبز براساس کتابی از ویکتور هوگو گرین به نام کتاب سبز مسافران سیاه‌پوست و هم‌چنین مصاحبه‌ها و نامه‌های شخصی دان شرلی و خانواده‌اش ساخته شده است. کتاب سبز یکی از پنج فیلمی است که بدون کسب جایزۀ بهترین کارگردانی، از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم شده است. از دیگر فیلم‌هایی که می‌توانستند از برندگان جایزه اسکار 2019 باشند اما به نامزدی بسنده کردند می‌توان به بوهمین راپسودی، پلنگ سیاه و بلکککلنزمن اشاره کرد.
شکل آب (2018) The Shape of Water
شکل آب فیلمی آمریکایی در ژانر تخیلی عاشقانۀ سیاه است. داستان شکل آب در سال 1962 در بالتیمور اتفاق می‌افتد. یک نظافت‌چی لال که در آزمایشگاهی فوق سری کار می‌کند، عاشق موجودی دوزیست و انسان‌مانند می‌شود. ساخت این فیلم به کارگردانی گییرمو دل تورو در سال 2016 در کانادا انجام شده است.
شکل آب نامزد دریافت سیزده جایزه اسکار و پنج جایزۀ گلدن گلوب شد. فیلم‌های مرا با نام خودت صدا کن، تاریک‌ترین لحظات و دانکرک از دیگر نامزدهای این مراسم بودند که می‌توانستند از برندگان جایزه اسکار 2018 باشند.
مهتاب (2017) Moonlight
این درام آمریکایی در ژانر بلوغ به کارگردانی بری جنکینز در سال 2016 ساخته شد و مثل سایر فیلم‌های این ژانر، دوران مختلف زندگی یک شخص را نشان می‌دهد. مهتاب دربارۀ سه دورۀ کودکی، نوجوانی و جوانی شخصیت اول فیلم است که با مشکلاتی در شناخت هویت و گرایش خود از جمله آزار فیزیکی و عاطفی روبه‌رو می‌شود.
واکنش منقدان به مهتاب استثنایی بود و علاوه بر ثبت نامش در فهرست برندگان جایزه اسکار 2016 توانست جایزۀ بهترین بازیگر نقش مکمل مرد و بهترین فیلمنامه اقتباسی را کسب کند. مهتاب دارندۀ جایزه بهترین فیلم درام در گلدن گلوب نیز است. از دیگر نامزدهای این دوره می‌توان به نورسیده، ستیغ هک‌سا و لالا لند اشاره کرد.
اسپات‌لایت (2016) Spotlight
درام زندگی‌نامه‌ای اسپات لایت به کارگردانی توماس مک‌کارتی، داستانی جنایی است که گروه اسپات‌لایت یا افشاگر، به روشن‌گری دربارۀ جرائم پنهان می‌پردازند. این گروه خبرنگاران و روزنامه‌نگاران که در بوستون مستقرند، متوجه رسوایی بزرگ کشیشان کاتولیک در همان منطقه می‌شوند که کودکان بسیاری را مورد اذیت و آزار قرار داده‌اند. داستان اسپات‌لایت براساس داستان‌های همین گروه است که در سال 2003 برندۀ جایزۀ پولیتزر شده بود.
علاوه بر اسکار بهترین فیلم، اسپات‌لایت برندۀ بهترین فیلم‌نامۀ غیراقتباسی نیز شده است. اسپات‌لایت آخرین فیلمی است که کمتر از 3 اسکار برنده شده اما از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم به‌شمار می‌رود. مکس دیوانه: جاده خشم، مریخی و بازگشته نیز در همین مراسم نامزد دریافت اسکار بهترین فیلم بودند.
بردمن یا فضیلت غیرمنتظره جهل (2015) Birdman or The Unexpected Virtue of Ignorance
نام طولانی این فیلم را اغلب به همان بردمن خلاصه می‌کنند. فیلم بردمن نیز در ژانر کمدی درام سیاه اتفاق می‌افتد و کارگردانش الخاندرو گونسالس اینیاریتو است. داستان از این قرار است که بازیگری در گذشته نقش بردمن (مرد پرنده‌ای) را بازی می‌کرده و بسیار موفق بوده است. پس از گذشت سال‌ها، شهرتش کاهش یافته است و حالا تصمیم دارد با نویسندگی و اجرای یک تئاتر، شهرتش را بازگرداند اما در این راه باید با مشکلات دخترش و بازیگری جدید روبه‌رو شود.
نامزدی دریافت هفت اسکار و دریافت چهار اسکار، جایزۀ برترین بازیگر مرد، اسکار بهترین فیلمنامه، فیلم‌برداری و کارگردانی توانست بردمن را در صدر برندگان جایزه اسکار در آن سال قرار دهد. برخی از رقبای این فیلم در دریافت جایزۀ اسکار تک‌تیرانداز آمریکایی، نظریۀ همه‌چیز و هتل بزرگ بوداپست بودند.
۱۲ سال بردگی (2014) Years a Slave 12
یادداشت‌های دوران بردگی که در سال 1853 نوشته شده بود، منبع اقتباس فیلم دوازده سال بردگی است. 12 سال بردگی را استیو مک‌کوئین در سال 2013 در ژانر درام زندگی‌نامه‌ای کارگردانی کرد که از برندگان جایزه اسکار شد.
داستان این فیلم دربارۀ سیاه‌پوستی آزاد است که با توطئه به‌عنوان برده فروخته می‌شود و 12 سال در مزارع کار اجباری می‌کند. این فیلم علاوه بر بهترین فیلم، چند اسکار دیگر نیز دریافت کرده است. در مراسم همین سال فیلم‌های گرگ وال استریت، کاپیتان فیلیپس و او نیز در اسکار برای بهترین فیلم به رقابت پرداختند.
آرگو (2013) Argo
بن افلک، بازیگر مشهور سینمای آمریکا در این فیلم بازیگر و کارگردان بوده است. آرگو نامزد 7 جایزۀ اسکار بود و 3 اسکار در بخش‌های بهترین فیلم، بهترین فیلمنامه و بهترین تدوین را کسب کرد. نامزدی پنج جایزۀ گلدن‌گلوب و دریافت دو جایزه و بسیاری جوایز دیگر در کارنامۀ این فیلم ثبت شده است.
آرگو نیز یکی از معدود فیلم های برنده جایزه اسکار است که موفق به کسب جایزۀ بهترین کارگردانی نشده است. برخی از رقیبان ناکام آرگو در دریافت اسکار بهترین فیلم، جنگوی زنجیرگسسته، زندگی پی و عشق بودند.
آرتیست (2012) The Artist
هرچند به‌نظر می‌رسد که دوران فیلم های صامت به پایان رسیده باشد، اما فیلم فرانسوی آرتیست به کارگردانی میشل آزاناویسوس توانست از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم در سال 2012 باشد. این فیلم سیاه‌وسفید و صامت، یک درام کمدی است که در هالیوود بین سال‌های 1927 و 1932 اتفاق می‌افتد و رابطۀ ستارۀ سینمایی صامت و بازیگری جوان را روایت می‌کند. درخت زندگی، نیمه‌شب در پاریس و هوگو در این مراسم نامزد بهترین فیلم بودند.
سخنرانی پادشاه (2011) The King’s Speech
درام تاریخی سخنرانی پادشاه را تام هوپر دربارۀ جرج ششم، پادشاه انگلستان ساخته است که برای درمان لکنتش از درمان‌گری استرالیایی کمک می‌گیرد. سخنرانی پادشاه توانست در 12 حوزه نامزد اسکار شود و 4 اسکار دریافت کند که رکورد دریافت جایزه در آن سال را شکست. این موفقیت علاوه بر قرار دادن این فیلم در فهرست برندگان جایزه اسکار باعث دریافت جوایز بسیار دیگری نیز شد. ۱۲۷ ساعت، قوی سیاه و تلقین نیز در جشنوارۀ اسکار این سال حضور داشتند.
مهلکه (2010) The Hurt Locker
کاترین بیگلو با کارگردانی فیلم مهلکه توانست نام فیلم خود را در فهرست برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم ثبت کند. داستان فیلم دربارۀ تیم آمریکایی خنثی‌سازی مواد منفجره در عراق است که در مواجهه با خطر واکنش‌هایی متفاوت نشان می‌دهند. نامزدی 9 اسکار و دریافت 6 اسکار، نامزدی 3 گلدن‌گلوب و نامزدی 8 جایزۀ بفتا و کسب 6 جایزه از افتخارات مهلکه است. آواتار، حرام‌زاده‌های لعنتی و بالا از رقیبان مهلکه بودند.
میلیونر زاغه‌نشین (2009) Slumdog Millionaire
دنی بویل فیلمی محصول انگلستان و هندوستان را براساس رمانی از نویسنده‌ای هندی کارگردانی کرد که به برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم پیوست. پسر زاغه‌نشین هندی در مسابقۀ پرسش و پاسخ موفق می‌شود و پلیس به او شک می‌کند و فیلم، روایت زندگی اوست. میلیونر زاغه‌نشین 4 جایزۀ گلدن‌گلوب و 8 اسکار دریافت کرده است که در رقابت با فیلم‌هایی مانند سرگذشت غریب بنجامین باتن، کتاب‌خوان و میلک پیشتاز شد.
جایی برای پیرمردها نیست (2008) No Country for Old Men
فیلم جایی برای پیرمردها نیست به کارگردانی برادران کوئن در فضایی وسترن اما جدید اتفاق می‌افتد که پر از ماجراهای تعقیب و گریز و قتل در بیابان‌هاست. در جشنوارۀ کن این فیلم 109 بار نامزد شد و 76 جایزه گرفت. اسکار بهترین فیلم، بهترین کارگردان، بهترین نقش مکمل و بهترین فیلم‌نامۀ اقتباسی نیز از موفقیت‌های این فیلم است. سه جایزۀ بفتا و بسیاری جوایز دیگر باعث شده تا جایی برای پیرمردها نیست از موفق‌ترین فیلم‌ها از نظر منتقدان باشد. در همین دوره بود که خون به پا خواهد شد، تاوان و جونو نیز به رقابت پرداختند.
رفتگان (2007) The Departed
درام جنایی رفتگان از مشهورترین آثار مارتین اسکورسیزی است. داستان از این قرار است که مافیا و پلیس، هرکدام جاسوسی را به گروه مقابل می‌فرستند و هیچ‌کدام از هویت دیگری خبر ندارد و سعی در یافتن یک‌دیگر می‌کنند. رفتگان افتخارات زیادی از جمله 4 اسکار و بسیاری جوایز دیگر دارد و در فهرست بهترین فیلم های جهان جا گرفته است. نامزدهای دیگر که می‌توانستند جزء برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم باشند اما موفق نشدند، نامه‌هایی از ایوو جیما، بابل و ملکه هستند.
تصادف (2006) Crash
تصادف در سال 2004 ساخته شد اما انتشار رسمی‌اش در سال 2005 بود. این درام آمریکایی اثر پل هگیس است که در سال 2004 نیز اسکار گرفته بود. مسئلۀ تفاوت نژادی مهم‌ترین موضوع این فیلم است و وقایع تصادف حول همین محور رخ می‌دهند.
سه اسکار و جوایز دیگر در کارنامۀ درخشان تصادف ثبت شده‌اند. از فیلم‌هایی که سعی کردند از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم باشند اما به‌اندازۀ تصادف خوش‌شانس نبودند، می‌توان به مونیخ، شب‌بخیر و موفق باشید و کوهستان بروکبک اشاره کرد.
دختر میلیون‌دلاری (2005) Million Dollar Baby
در این درام ورزشی، یک خدمت‌کار رستوران به ورزش بوکس علاقه‌مند می‌شود و به مربی باشگاه اصرار می‌کند تا به او آموزش دهد اما مربی قبول نمی‌کند و راه برای رسیدن به موفقیت دشوارتر می‌شود. چهار اسکار و دو گلدن‌گلوب نتیجۀ فیلم دختر میلیون‌دلاری ساختۀ کلینت ایستوود بود که از سایر مدعیان اسکار بهترین فیلم مثل راه‌های فرعی، ری و هوانورد پیشی گرفت.
ارباب حلقه‌ها: بازگشت پادشاه (2004) The Lord of the Rings: The Return of the King
بازگشت پادشاه، سومین قسمت سه‌گانۀ مشهور ارباب حلقه‌ها پس از یاران حلقه و دو برج است. انتخاب این فیلم در فهرست برندگان جایزه اسکار از جهت بسیار مهم است: از معدود فیلم‌های دنباله‌دار است که اسکار گرفته، در زمان خودش از پرفروش‌ترین فیلم‌ها بوده، در 11 حوزه نامزد اسکار شده و همۀ جوایز را دریافت کرده و از رکوردهای اسکار است. این فیلم مجموعاً 8 جایزه از بفتا و گلدن‌گلوب کسب کرده است.
فیلم‌هایی مثل سیبیسکوت، رودخانه میستیک و گمشده در ترجمه نتوانستند در رقابت با ارباب حلقه‌ها: بازگشت پادشاه نام خود را در میان برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم جا دهند. این فیلم در فهرست رکورد بیشترین جایزه اسکار : هفت فیلمی که بیشترین جایزه اسکار را گرفته‌اند جای دارد.
شیکاگو (2003) Chicago
راب مارشال فیلم شیکاگو را در ژانر درام کمدی جنایی و موزیکال ساخته و موضوع اصلی آن پرداختن به افراد مشهور، رسوایی و فساد در دوران جاز در شیکاگو است. شیکاگو دومین فیلم موزیکالی است که در فهرست برندگان جایزه اسکار جا گرفت. شش اسکار دریافتی این فیلم را بر رقیبانی مثل پیانیست، ارباب حلقه‌ها: دو برج و دارودسته‌های نیویورکی در همان سال پیروز کرد.
ذهن زیبا (2002) A Beautiful Mind
ذهن زیبا فیلمی دیگر است که از رمان و زندگی واقعی اقتباس شده و موفق شده نام خود را در برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم به ثبت برساند. ران هاوارد این فیلم را در مورد ریاضی‌دان و نابغه‌ای برجسته کارگردانی کرده که مشکلات روانی دارد.
4 اسکار و 5 نامزدی اسکار به‌علاوۀ بسیاری جوایز و افتخارات دیگر از دست‌آوردهای ذهن زیباست. در اتاق خواب، ارباب حلقه‌ها: یاران حلقه و گاسفورد پارک در دست‌یابی به اسکار بهترین فیلم در اسکار 2002 رقیب ذهن زیبا بودند.
گلادیاتور (2001) Gladiator
فیلم گلادیاتور از نام‌آشناترین فیلم های حماسی جهان به کارگردانی ریدلی اسکات است. راسل کرو نقش گلادیاتوری را بازی می‌کند که خانواده‌اش را از دست داده و حالا به خون‌خواهی برخاسته است. گلادیاتور 5 اسکار، 7 نامزدی اسکار و 14 نامزدی گلدن‌گلوب و بسیاری سوابق درخشان دیگر در کارنامه دارد.
فیلم چینی ببر خیزان اژدهای پنهان، شکلات و قاچاق نیز در همین دوره از اسکار حضور داشتند که موفق به کسب عنوان بهترین فیلم نشدند.
زیبایی آمریکایی (2000) American Beauty
زیبایی آمریکایی به کارگردانی سام مندز را می‌توان بررسی ابعاد زیرین و مشکلات جامعۀ آمریکایی مثل افسردگی، خیانت، مشکلات خانوادگی و اعتیاد دانست. روابط نامعقول و رفتارهای عجیب بازیگران در این فیلم، آن را به حق شایستۀ دریافت 5 اسکار بهترین فیلم، نقش اول، فیلم‌برداری، فیلمنامه و کارگردانی کرده است و باعث شده تا از میان فیلم‌هایی مثل مسیر سبز، نفوذی و حس ششم به‌عنوان فیلم برتر انتخاب شود.
شکسپیر عاشق (1999) Shakespeare in Love
نامزدی در 13 حوزه و دریافت 7 اسکار، اثر جان مدن را لایق عنوان بهترین فیلم در مراسم اسکار سال 1999 کرد. همان‌طور که از نام فیلم پیداست، شکسپیر عاشق در مورد زندگی شکسپیر حین خلق اثر مشهور رومئو و ژولیت است که البته بخش زیادی از فیلمنامه واقعی نیست. در هر صورت داوران این فیلم را از میان رقیبانی مثل خط باریک سرخ، نجات سرباز رایان و الیزابت به‌عنوان یکی از برندگان جایزه اسکار برگزیدند.
تایتانیک (1998) Titanic
بازی لئوناردو دی‌کاپریو و کیت وینسلت و کارگردانی جیمز کامرون در تایتانیک، آن را تبدیل به فیلمی تأثیرگذار در همۀ دوران کرد. نام تایتانیک در فهرست رکوردداران بیشترین جایزه اسکار نیز به چشم می‌خورد. این فیلم عاشقانه و حماسی یکی از پرفروش ترین فیلم های دنیاست و عجیب نیست که در مراسم اسکار 11 جایزه را از آن خود کرده باشد و فیلم‌هایی مثل ویل هانتینگ خوب، فول مانتی و بهتر از این نمی‌شه در همان سال به چنین موفقیتی نرسند. تایتانیک از رکوردهای اسکار محسوب می‌شود که بیشترین جایزه را برده است.
بیمار انگلیسی (1997) The English Patient
بیمار انگلیسی نیز از فیلم‌هایی است که رکورد بیشترین جایزه اسکار را از آن خود کرده است. آنتونی مینگلا بیمار انگلیسی را در دوران جنگ جهانی دوم روایت کرده که خلبانی پس از سقوط، حافظۀ خود را از دست می‌دهد و افرادی سعی دارند در به یاد آوردن گذشته‌اش کمکش کنند. این درام عاشقانۀ جنگی موفق شد با پشت سر گذاشتن فیلم‌هایی مثل فارگو، درخشش و جری مگوایر، از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم شود و 6 اسکار دریافت کند و در 8 بخش دیگر نامزد شود.
شجاع‌دل (1996) Braveheart
یکی دیگر از برندگان اسکار فیلم شجاع دل به کارگردانی مل گیبسون است. شجاع‌دل جریان جنگ‌های استقلال اسکاتلند علیه پادشاه است و با موفقیت خود توانست نظر داوران اسکار را جلب کند. نتیجۀ این موفقیت، دریافت 5 اسکار و نامزدی در 5 حوزۀ دیگر بود. دیگر فیلم‌های این دورۀ اسکار شامل آپولو ۱۳، ایل پوستینو: پستچی و عقل و احساس بودند.
فارست گامپ (1995) Forrest Gump
درام کمدی فارست گامپ هنوز هم از مشهورترین فیلم‌های دنیاست که رابرت زمکیس آن را کارگردانی و تام هنکس در آن ایفای نقش کرده است. بیشتر فیلم به تعریف کردن داستان زندگی مردی ساده می‌پردازد که در ایستگاه اتوبوس برای غریبه‌ها خاطراتش را نقل می‌کند. نتیجۀ این فیلم، دریافت 6 اسکار و پیشی گرفتن از سایر فیلم های اسکار این سال مانند رستگاری در شاوشنک، داستان عامه‌پسند و چهار عروسی و یک تشییع جنازه بود.
فهرست شیندلر (1994) Schindler’s List
باز هم استیون اسپیلبرگ با کارگردانی درام تاریخی فهرست شیندلر موفق به دریافت اسکار بهترین فیلم شد. فهرست شیندلر در دوران جنگ جهانی دوم اتفاق می‌افتد و شخصی به نام شیندلر به‌دنبال نجات یهودیان اسیر در چنگ آلمان‌های نازی است. این اثر تاریخی توانست 7 اسکار و 3 جایزۀ گلدن‌گلوب دریافت کند و رقیبانی مثل پیانو، به نام پدر و فراری را پشت سر بگذارد. این فیلم از محبوب‌ترین برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم در تاریخ است.
نابخشوده (1993) Unforgiven
کلینت ایستوود در نابخشوده نقش تفنگ‌داری را بازی می‌کند که به تقاص مجروح کردن زنی، دست به اسلحه می‌برد، زیرا قانون نتوانسته حق قربانی را بگیرد. کارگردانی نابخشوده نیز برعهدۀ ایستوود بوده است. دریافت 4 اسکار و نامزدی در 4 حوزۀ دیگر باعث شد تا نابخشوده در فیلم های برنده جایزه اسکار جا بگیرد. این در حالی بود که بوی خوش زن، چند مرد خوب و بازی گریه از دریافت چنین عنوانی بازماندند.
سکوت بره‌ها (1992) The Silence of the Lambs
فیلم ترسناک و روان‌شناختی سکوت بره‌ها را جاناتان دمی کارگردانی کرده است. از نظر رکوردهای اسکار در کسب جایزه در همۀ 5 حوزۀ اصلی، سکوت بره‌ها مقام سوم را دارد. این فیلم در ارتباط با ماجراهای هانیبال لکتر، روان‌شناس و قاتل مخوفی است که در چندین فیلم دیگر نیز ظاهر شده است. علاوه بر 5 اسکار، سکوت بره‌ها در دو حوزۀ دیگر نیز نامزد شد و در نهایت گوی سبقت را از فیلم‌هایی مثل دیو و دلبر، باگزی و شاهزاده جزر و مد ربود.
رقصنده با گرگ‌ها (1991) Dances With Wolves
فیلم وسترن و حماسی رقصنده با گرگ‌ها، پا به سرزمین سرخ‌پوست‌ها گذاشته و نبردشان با سفیدپوستان آمریکایی را روایت می‌کند. کوین کاستنر با کارگردانی این فیلم موفق شد به فهرست کارگردانان برنده جایزه اسکار راه یابد. رفقای خوب، بیداری‌ها و پدرخوانده: قسمت سوم از دیگر نامزدهایی بودند که شانس درج نامشان در لیست برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم را از دست دادند.
رانندگی برای خانم دیزی (1990) Driving Miss Daisy
رانندگی برای خانم دیزی از معدود فیلم های ژانر کمدی است که اسکار برده است. ترکیب کارگردانی بروس برسفورد و بازیگری مورگان فریمن سبب شد تا این درام کمدی که دربارۀ انتخاب راننده‌ای برای خانمی سخت‌گیر است، موفق شود در مجموع 4 اسکار بگیرد.
این فیلم نیز یکی از تنها پنج فیلم برندۀ اسکار بهترین فیلم است که موفق به دریافت اسکار بهترین کارگردانی نشده است. در همین دورۀ اسکار فیلم‌هایی مثل متولد چهارم ژوئیه، پای چپ من و انجمن شاعران مرده نامزد دریافت جایزۀ بهترین فیلم شدند.
مرد بارانی (1989) Rain Man
مردی پس از فوت پدرش متوجه می‌شود که ثروت زیاد پدرش به برادرش ارث رسیده که تاکنون او را ندیده است. مرد بارانی که حول همین موضوع و دیدار دو برادر پیش می‌رود، با کارگردانی بری لوینسون و بازی تام کروز و داستین هافمن توانست 4 اسکار کسب کند و از فیلم های برنده جایزه اسکار شود. دختر شاغل، میسیسیپی می‌سوزد و روابط خطرناک در جدال بر سر اسکار بهترین فیلم، مغلوب مرد بارانی شدند.
آخرین امپراتور (1988) The Last Emperor
همان‌طور که از نام فیلم آخرین امپراتور به کارگردانی برناردو برتولوچی مشخص است، این فیلم به داستان زندگی آخرین پادشاه در چین می‌پردازد. اثر این کارگردان ایتالیایی که اقتباسی از کتابی به همین نام است، موفق شد جذابیت مرگبار، امید و افتخار و ماه‌زده را پشت سر بگذارد و به جمع برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم بپیوندد.
جوخه (1987) Platoon
جوخه فیلمی در ژانر درام جنگی است که از فیلم های ضد جنگ ویتنام به شمار می‌رود. الیور استون این فیلم را به‌عنوان اولین قسمت سه‌گانۀ خود ساخت و موفق شد با کسب 4 اسکار و نامزدی در 4 بخش دیگر، بر فیلم‌هایی مانند هانا و خواهرانش، اتاقی با یک چشم‌انداز و مأموریت در همان دوره پیروز شود و بهترین فیلم شناخته شود.
خارج از آفریقا (1986) Out of Africa
فیلم خارج از آفریقا به کارگردانی سیدنی پولاک دربارۀ زنی ثروتمند و مجرد در آفریقاست که قصد دارد با اشراف‌زاده‌ای ازدواج کند. موفقیت خارج از آفریقا در کسب 7 اسکار باعث شد که در این دوره از اسکار بتواند رقیب‌هایش مثل رنگ ارغوانی، شرف خانواده پریتزی و شاهد را از سر راه بردارد و به‌عنوان بهترین فیلم انتخاب شود.
آمادئوس (1985) Amadeus
آمادئوس اقتباسی غیرواقعی از زندگی موتزارت به کارگردانی میلوش فورمن است که به موفقیت چشم‌گیری دست یافت. ۸ اسکار، ۴ بفتا، ۴ گلدن‌گلوب از جمله این افتخارات هستند. میدان‌های کشتار، داستان یک سرباز و مکان‌هایی در قلب نتوانستند از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم باشند و این عنوان را با آمادئوس واگذار کردند.
شرایط مهرورزی (1984) Terms of Endearment
مادر و دختری در خانه‌شان زندگی می‌کنند و مادر خانواده از ارتباط دخترش با پسری بی‌پول ناراضی است، تا این‌که مشخص می‌شود دختر مبتلا به سرطان است. ایدۀ اصلی فیلم شرایط مهرورزی به کارگردانی جیمز ال. بروکس باعث شد تا 5 اسکار برای این فیلم ثبت شود و فیلم‌هایی نظیر متصدی لباس، مردان واقعی و بخشش‌های محبت‌آمیز شانسی برای کسب عنوان بهترین فیلم اسکار در این دوره نداشته باشند.
گاندی (1983) Gandhi
یکی دیگر از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم فیلمی براساس زندگی‌نامه و این‌بار گاندی است. گاندی به کارگردانی ریچارد اتنبرا یکی از رکوردهای اسکار محسوب می‌شود که بیشترین تعداد بازیگر سیاهی‌لشکر را داشته است. با کسب 8 اسکار توسط گاندی، ئی.تی. موجود فرازمینی، حکم و توتسی نتوانستند در این دوره به کسب جایزۀ بهترین فیلم برسند.
ارابه‌های آتش (1982) Chariots of Fire
ارابه‌های آتش فیلمی بریتانیایی دربارۀ دو ورزشکار مسیحی و یهودی است که برای موفقیت در المپیک تابستانه در حال تلاشند. هیو هادسن با کارگردانی این فیلم توانست 4 اسکار و 3 نامزدی اسکار برای اربابه‌های آتش به ارمغان بیاورد. هرچند فیلم‌هایی مثل آتلانتیک سیتی، مهاجمان صندوق گمشده و سرخ‌ها جوایز زیادی در این دوره کسب کردند، نتوانستند از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم باشند.
مردم معمولی (1981) Ordinary People
رابرت ردفورد توانست با کارگردانی فیلم مردم معمولی براساس رمانی به همین نام، برندۀ 4 اسکار و نامزدی در دو رشتۀ دیگر شود. مردم معمولی داستان خانواده‌ای است که پس از مرگ یک فرزند و خودکشی فرزند دیگر، در معرض فروپاشی قرار می‌گیرد. 5 جایزۀ گلدن‌گلوب نیز به این فیلم اختصاص یافته که آن را در میان رقیبانی مثل دختر معدنچی زغال‌سنگ، مرد فیل‌نما و گاو خشمگین لایق جایزه اسکار بهترین فیلم ساخته است.
کریمر علیه کریمر (1980) Kramer vs. Kramer
کریمر علیه کریمر به کارگردانی رابرت بنتون برندۀ جایزۀ اسکار بهترین فیلم سال 1980 بود. کریمر علیه کریمر از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم است و داستان کارمند سخت‌کوشی را روایت می‌کند که به‌دلیل تمرکز زیاد روی شغلش، همسرش تصمیم به جدایی از او می‌گیرد. نتیجۀ نهایی این فیلم، کسب 5 اسکار و نامزدی در 4 حوزۀ دیگر این جشنواره بود. در نهایت در رقابت با فیلم‌هایی مثل اینطور چیزها، اینک آخرالزمان و گسستن، جایزۀ اسکار بهترین فیلم به کریمر علیه کریمر رسید.
شکارچی گوزن (1979) The Deer Hunter
بازی ستاره‌هایی مانند رابرت دنیرو و مریل استریپ در ترکیب با کارگردانی مایکل چیمینو یکی از دلایل اصلی ورود شکارچی گوزن به فهرست فیلم های برنده جایزه اسکار بود. این فیلم که ماجراهای مربوط به جنگ ویتنام را روایت می‌کند، توانست در نهایت با کسب 5 اسکار و 4 نامزدی و کنار زدن مدعیانی مانند زن مجرد، قطار سریع‌السیر نیمه‌شب و بهشت می‌تواند صبر کند، تبدیل به یکی از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم شود.
آنی هال (1978) Annie Hall
آنی هال را می‌توان یکی از مشهورترین فیلم های تاریخ و برجسته‌ترین اثر وودی آلن به‌حساب آورد. مثل اغلب فیلم های وودی آلن خودش نیز در این فیلم نقش‌آفرینی می‌کند. آنی هال روایت‌گر زندگی هنرمندی است که به دنبال دلایل به‌هم خوردن رابطه‌ای قدیمی است و در طی فیلم به مسائل مختلفی مثل فضای شهری و کلیشه های رایج و روان‌کاوی اشاره می‌کند.
وودی آلن با این فیلم موفق به کسب 4 اسکار، یک جایزۀ گلدن‌گلوب و 5 بفتا شد. فیلم‌هایی قوی مثل دختر خداحافظی، جنگ ستارگان و نقطه عطف نتوانستند در کسب جایزۀ اسکار بهترین فیلم از آنی هال در آن سال پیشی بگیرند.
راکی (1977) Rocky
تأثیر فیلم راکی و مجموعه‌ای که آغازگر آن بود تا حدی است که اغلب ایرانیان سیلوستر استالونه، نویسنده و بازیگر نقش اول این فیلم را به نام راکی می‌شناسند. جان جی. آویلدسن کارگردان این درام ورزشی دربارۀ یک قهرمان بوکس است که برای قهرمانی ناکام مانده است.
این فیلم با بودجه‌ای اندک و در 28 روز ساخته شد اما با این حال توانست فیلم‌های قدرت‌مندی مثل راننده تاکسی، همه مردان رئیس‌جمهور و در راه افتخار را پشت سر بگذارد و 3 اسکار کسب کند و در 6 رشتۀ دیگر نامزد شود. نتیجۀ این جوایز، ورود به فهرست برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم بود.
دیوانه از قفس پرید (1976) One Flew over the Cuckoo’s Nest
ترجمۀ اصلی عنوان این فیلم به کارگردانی میلوش فورمن، پرواز برفراز آشیانۀ فاخته است اما به‌دلیل دوبلۀ قدیمی و مشهور آن در ایران به دیوانه از قفس پرید مشهور است. دیوانه از قفس پرید داستان مردی متهم به جرمی است که دادگاه باور دارد برای فرار از مجازاتش، خود را مبتلا به بیماری روانی جا زده است و به آسایشگاهی روانی معرفی می‌شود.
بعدازظهر سگی، آرواره‌ها و نشویل نتوانستند در رقابت با دیوانه از قفس پرید که هر 5 جایزۀ اسکار را دریافت کرد و از رکوردهای اسکار به‌شمار می‌رود، به کسب عنوان بهترین فیلم دست پیدا کنند.
پدرخوانده: قسمت دوم (1975) The Godfather Part II
پدرخوانده به کارگردانی فرانسیس فورد کوپولا از این جهت اهمیت دارد که یکی از معدود برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم است که دنبال‌دار بوده است. قسمت دوم سه‌گانۀ پدرخوانده دارای امتیاز بسیار بالایی است که هم‌چنان از فیلم‌های محبوب به شمار می‌رود.
مثل قسمت قبل و بعد خود، پدرخوانده: قسمت دوم نیز روایت خانوادۀ مافیایی و درگیری‌های داخلی و خارجی آن‌ها برای بقا و پیشرفت است. 6 اسکار و 5 نامزدی، پدرخوانده: قسمت دوم را از مدعیان دیگر این دورۀ اسکار مثل آسمانخراش جهنمی، محله چینی‌ها و مکالمه پیش انداخت.
نیش (1974) The Sting
کارگردانی جورج روی هیل و بازی درخشان پل نیومن و رابرت ردفورد توانست اسکار بهترین فیلم مراسم سال 1974 را به فیلم نیش اختصاص دهد. فیلم جنایی نیش، داستان دو جیب‌بر است که پس از یک کلاه‌برداری بزرگ، یکی از آن‌ها به قتل می‌رسد.
نتیجۀ ساخت این فیلم، 7 اسکار و سه نامزدی دریافت جایزۀ اسکار و راه‌یابی به فهرست برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم بود. در راه کسب جایزۀ بهترین فیلم، نیش موفق شد فیلم‌هایی مثل جن‌گیر، فریادها و نجواها و دیوارنویسی آمریکایی را پشت سر بگذارد.
پدرخوانده (1973) The Godfather
همان‌طور که قبلاً گفته شد، قسمت دوم پدر خوانده از این جهت که فیلمی دنباله‌دار و برندۀ اسکار بهترین فیلم است، اهمیت دارد. اهمین این سه‌گانه وقتی روشن‌تر می‌شود که بدانیم قسمت اول این مجموعه نیز در مراسم اسکار سال 1973 برندۀ بهترین فیلم شده است.
اولین قسمت پدرخوانده به کارگردانی فرانسیس فورد کوپولا برندۀ 4 جایزۀ اسکار و نامزدی در 11 رشتۀ دیگر شد. این فیلم که هم‌اکنون دومین فیلم محبوب جهان است، در همان سال بر رقیبانی مثل بازماندگان، مهاجران و ساندر پیروز شد.
ارتباط فرانسوی (1972) The French Connection
دو مأمور پلیس قصد دارند جلوی ورود مواد مخدر به کشور را بگیرند و رئیس مافیا سعی دارد محموله را به مقصد برساند. ویلیام فریدکین این فیلم مهیج پلیسی را حول همین داستان کارگردانی کرده و توانسته 5 اسکار و 3 نامزدی اسکار را در افتخارات این فیلم جا دهد. پرتقال کوکی، آخرین نمایش فیلم و ویولن‌زن روی بام در جدال با ارتباط فرانسوی برای کسب اسکار بهترین فیلم، مغلوب شدند.
پاتن (1971) Patton
پاتن به کارگردانی فرانکلین جی شافنر علاوه بر این‌که از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم است، از این جهت اهمیت دارد که بازیگر نقش اول آن، جرج سی. اسکات، اولین برندۀ اسکاری بود که از دریافت جایزه‌اش خودداری کرد. این فیلم جنگی و حماسی موفق به دریافت 7 اسکار و 4 نامزدی باعث شد که پاتن از میان فیلم‌هایی مانند مش، داستان عشق و پنج قطعه آسان به جایزۀ بهترین فیلم برسد.
کابوی نیمه‌شب (1970) Midnight Cowboy
جان شلزینجر کارگردان کابوی نیم‌شب، داستان جوانی را روایت می‌کند که در اندیشۀ ثروتمند شدن سفر می‌کند اما ملاقات با مردی بیمار راه او را عوض می‌کند. کابوی نیمه‌شب 3 اسکار دریافت کرد و در یک رشتۀ دیگر نیز نامزد شد. بدین ترتیب در مصاف برای کسب عنوان بهترین فیلم و ورود به فهرست برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم، موفق به شکست فیلم‌هایی مانند بوچ کسیدی و ساندنس کید، یک‌هزار روز از آن و زد شد.
الیور! (1969) Oliver!
درام موزیکال الیور! به کارگردانی کارول رید در واقع اقتباسی نسبتاً آزاد از رمان مشهور الیور توییست نوشتۀ چارلز دیکنز است. 5 اسکار، 6 نامزدی اسکار و یک اسکار افتخاری به‌همراه بسیاری جوایز دیگر، دستاورد این فیلم بود. رومئو و ژولیت، دختر شوخ و شیر در زمستان از دیگر رقیبان کسب جایزۀ اسکار بهترین فیلم بودند.
در گرمای شب (1968) In the Heat of the Night
در گرمای شب به کارگردانی نورمن جویسون در ژانر درام معمایی ساخته شده است و علاوه بر جذابیت‌های معمایی و پلیسی، به مسئلۀ اختلاف نژادی و نژادپرستی نیز می‌پردازد. 5 اسکار و 2 نامزدی، ره‌آورد ساخت این فیلم در قیاس با رقیبانی مثل بانی و کلاید، فارغ‌التحصیل و حدس بزن چه‌کسی برای شام می‌آید بود.
مردی برای تمام فصول (1967) A Man for All Seasons
یکی دیگر از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم در ژانر درام زندگی‌نامه‌ای، مردی برای تمام فصول به کارگردانی فرد زینمان است که علاوه بر کسب 6 اسکار، در دو حوزۀ دیگر نامزد شد. مردی برای تمام فصول داستان زندگی سیاست‌مدار و حقوق‌دانی انگلیسی در قرن 16 میلادی است. فیلم‌های دیگری مثل دانه‌های شن، الفی و چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟ در همین دوره نامزد دریافت جایزۀ اسکار بهترین فیلم شدند.
اشک‌ها و لبخندها (1966) The Sound of Music
عنوان اصلی فیلم اشک‌ها و لبخندها به کارگردانی رابرت وایز، آوای موسیقی است اما به‌دلیل دوبلۀ قدیمی و جاافتاده‌اش در ایران به‌نام اشک‌ها و لبخندها مشهور شده است. این درام موزیکال دربارۀ راهبه‌ای است که در خلال جنگ جهانی دوم با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود و باید از کشور خارج شود.
اشک‌ها ولبخندها تا پنج سال پس از اکرانش، رکورد پرفروش ترین فیلم تاریخ سینما را در دست داشت و یکی از رکوردهای اسکار محسوب می‌شود که هر پنج جایزۀ اصلی را از آن خود کرده است. نامزدی در 5 بخش دیگر نیز از افتخارات این فیلم است که با این حساب توانست رأی بهترین فیلم را از میان فیلم‌هایی چون دکتر ژیواگو، کشتی احمق‌ها و هزاران دلقک کسب کند.
بانوی زیبای من (1965) My Fair Lady
بانوی زیبای من را جرج کیوکر کارگردانی کرده و داستان دو دوست همکار و استاد دانشگاه است که یکی از آن‌ها تلاش دارد آداب و رسوم اجتماعی را به دختری گل‌فروش آموزش دهد. این فیلم موفق شد در جدال بر سر ورود به لیست برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم با فیلم‌هایی از جمله دکتر استرنجلاو، زوربای یونانی و مری پاپینز پیروز شود و درنهایت 8 اسکار را از آن خود کند و در 3 رشتۀ دیگر نامزد شود.
تام جونز (1964) Tom Jones
فیلم بریتانیایی تام جونز در ژانر درام ماجراجویی به کارگردانی تونی ریچاردسون، یکی دیگر از فیلم های برنده جایزه اسکار است که از رمان اقتباس شده است. اربابی کودکی را در خانه‌اش می یابد که به‌نظر فرزند دوتا از خدمتکاران او است و تصمیم می‌گیرد این پسر را خودش بزرگ کند. در دوره‌ای که فیلم‌هایی مانند زنبق‌های مزرعه، چگونه غرب تسخیر شد و کلئوپاترا از دریافت اسکار بهترین فیلم جا ماندند، تام جونز توانست با به‌دست آوردن 4 اسکار و 6 نامزدی، این عنوان را به افتخاراتش بیفزاید.
لورنس عربستان (1963) Lawrence of Arabia
نام فیلم لورنس عربستان به کارگردانی دیوید لین و بازی درخشان پیتر اوتول در ذهن بسیاری از مخاطبان قدیمی سینما حتی در ایران ثبت شده است. لورنس عربستان داستانی براساس واقعیت را روایت می‌کند که در آن افسری بریتانیایی در خلال جنگ جهانی اول به عربستان سفر می‌کند تا مسائل آن منطقه را حل‌وفصل کند. 7 اسکار و 3 نامزدی، نتیجۀ درخشان اکران لورنس عربستان بود تا آن را بر مدعیانی مثل کشتن مرغ مقلد، شورش در بونتی و طولانی‌ترین روز پیروز کند.
داستان وست ساید (1962) West Side Story
داستان وست ساید که داستان کنارۀ غربی نیز نامیده می‌شود، فیلم دیگری‌ست که به اقتباس از یک اثر ادبی خلق شده است. رابرت وایز و جروم رابینز، داستان وست ساید را براساس اثر ادبی مشهور انگلیسی یعنی رومئو و ژولیت از شکسپیر کارگردانی کرده‌اند.
این فیلم تنها در یک حوزه عنوان نامزدی جایزۀ اسکار را در کارنامه دارد و 10 اسکار دیگر را از آن خود کرده است. طبیعی است که درام عاشقانه و موزیکال داستان وست ساید با این تعداد جایزه از رقیبانی مثل بیلیاردباز، محاکمه در نورنبرگ و توپ‌های ناوارون به‌راحتی عبور کرده و به جمع برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم پیوسته باشد.
آپارتمان (1961) The Apartment
اگر فیلم فهرست شیندلر را در نظر نگیریم، آپارتمان آخرین فیلم سیاه‌وسفیدی است که اسکار بهترین فیلم را دریافت کرده است. این درام رمانتیک و کمدی، داستان کارمند تنهای شرکت بیمه‌ای بزرگ است که به‌دلیل همین تنهایی، همیشه مجبور می‌شود آپارتمانش را در اختیار همکارانش قرار دهد.
آپارتمان با کارگردانی بیلی وایلدر موفق شد 5 اسکار و 5 نامزدی اسکار به‌دست آورد و بالای فیلم‌هایی مثل کوچ‌نشین‌ها، آلامو و المر گنتری قرار گیرد.
بن هور (1960) Ben-Hur
فیلم درام حماسی بن هور از رکوردهای اسکار محسوب می‌شود زیرا با کارگردانی ویلیام وایلر توانست در ابتدا نامزد دریافت 12 اسکار شود و در نهایت 11 اسکار کسب کند و این رکورد را تا سال 1997 حفظ کند.
داستان این فیلم دربارۀ شاهزاده‌ای است که با خیانت دوستش زندانی می‌شود و حالا برای انتقام‌گیری بازگشته است. طبیعی است که با دریافت این تعداد اسکار، فیلم‌هایی مانند تشریح یک قتل، خاطرات آنه فرانک و داستان راهبه شانسی برای ورود به جمع برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم در برابر بن هور نداشته باشند.
ژی‌ژی (1959) Gigi
ژی‌ژی نیز با دریافت 9 اسکار از رکوردهای اسکار بود اما این عنوان را تنها توانست یک سال حفظ کند و با پخش بن هور رکوردش شکسته شد. ژی‌ژی به کارگردانی وینسنت مینلی دربارۀ دختری قرن بیستمی است که درگیر ماجراهایی طولانی با مردی عیاش می‌شود. گربه روی شیروانی داغ، ستیزه‌جویان و میزهای تک‌نفره از دیگر رقیبان ژی‌ژی در آن دورۀ اسکار بودند.
پل رودخانه کوای (1958) The Bridge on the River Kwai
باز هم شاهد فیلم برگزیدۀ دیگری هستیم که براساس داستان‌ها و فضای جنگ جهانی دوم ساخته شده است. پل رودخانه کوای به کارگردانی دیوید لین، داستان فرمانده‌ای نظامی و سربازانش را روایت می‌کند که اسیر دشمن شده‌اند و حالا باید با کار اجباری اسارت‌شان را بگذرانند اما سخت‌گیری دشمن بر آن‌ها بسیار زیاد است. 7 اسکار و یک نامزدی در کارنامۀ پل رودخانه کوای به چشم می‌خورد که موفقیت بزرگ در برابر فیلم‌های رقیب مانند شاهدی برای تعقیب، ۱۲ مرد خشمگین و سایونارا به‌شمار می‌آید.
دور دنیا در هشتاد روز (1957) Around the World in 80 Days
فیلم کمدی و ماجراجویی دور دنیا در هشتاد روز به کارگردانی مایکل اندرسون اقتباسی از رمانی به همین نام نوشتۀ ژول ورن است. داستان مشهور این فیلم دربارۀ شخصی است که ادعا می‌کند می‌تواند در 80 روز دور کرۀ زمین دور بزند و با دوستانش شرط‌بندی می‌کند. 5 اسکار و 3 نامزدی در کارنامۀ دور دنیا در هشتاد روز ثبت است و عنوان اسکار بهترین فیلم، از میان فیلم‌های دیگری مثل غول، پادشاه و من و ده فرمان به آن رسیده است.
مارتی (1956) Marty
در دورانی که فیلم‌های حماسی اغلب فیلم‌های سینمایی را تشکیل می‌دادند، موفقیت درام عاشقانۀ مارتی به کارگردانی دلبرت من نشان داد که فیلم های عاشقانه نیز می‌توانند حرفی برای گفتن داشته‌باشند مارتی جوانی ایتالیایی است که زندگی یک‌نواختی دارد و به قصابی مشغول است، تا این‌که روزی بالاخره از دختر معلمی خوشش می‌آید. در مراسم اسکار، 4 جایزه و 4 نامزدی نصیب مارتی شد و عنوان بهترین فیلم را از میان فیلم‌هایی مثل عشق چیز باشکوهی است، پیک‌نیک و خالکوبی رز کسب کرد.
در بارانداز (1955) On the Waterfront
در بارانداز به کارگردانی الیا کازان، داستان فسادهای پشت‌صحنۀ باراندازهاست که در قالب ماجرای یک ورزشکار سابق با بازی مارلون براندو روایت شده است. این فیلم نیز اقتباسی آزاد از داستانی واقعی است و موفق به کسب 8 اسکار اصلی شده که موفقیتی بزرگ به‌حساب می‌آید. سه سکه در چشمه، هفت عروس برای هفت برادر و دختر روستایی از جمله رقیبان تصاحب عنوان برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم در همین سال بودند.
از اینجا تا ابدیت (1954) From Here to Eternity
از اینجا تا ابدیت درامی است که به کارگردانی فرد زینمان از رمانی به همین نام اقتباس شده است. داستان دربارۀ ورزشکار سابقی است که به‌دلیل خاطرۀ بد از آخرین مبارزه‌اش، دربرابر خواستۀ فرمانده‌اش که از او خواسته مسابقه دهد، می‌ایستد. از اینجا تا ابدیت 8 اسکار برده و در 4 رشتۀ دیگر نامزد شده است. با چنین درخششی طبیعی است که فیلم‌هایی مانند ژولیوس سزار، تعطیلات رمی و ردا نتوانسته‌اند به جایزۀ بهترین فیلم سال در اسکار دست یابند.
بزرگترین نمایش روی زمین (1953) The Greatest Show on Earth
سیسیل ب دومیل، فیلم بزرگترین نمایش روی زمین را دربارۀ سیرکی بزرگ ساخته است که برای دوام آوردن در اقتصاد سخت پس از جنگ، مجبور است تغییراتی اساسی ایجاد کند. این فیلم از معدود برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم بود که کمتر از سه اسکار گرفت. از رقیبان بزرگترین نمایش روی زمین برای دریافت اسکار بهترین فیلم، می‌توان به نیمروز، آیوانهو و مرد آرام اشاره کرد.
یک آمریکایی در پاریس (1952) An American in Paris
مثل بسیاری از فیلم‌های این دوره، یک آمریکایی در پاریس نیز به فضای بعد از جنگ جهانی دوم اشاره دارد. این‌بار یک سرباز آمریکایی که هنرمندی باذوق است، از خدمت در پاریس به آمریکا برمی‌گردد و به نقاشی می‌پردازد.
وینسنت مینلی، کارگردان فیلم موزیکال یک آمریکایی در پاریس، با ساخت این اثر توانست 6 اسکار، 2 نامزدی اسکار و یک اسکار افتخاری به ارمغان آورد. از فیلم‌هایی که در دریافت اسکار بهترین فیلم در رقابت با یک آمریکایی در پاریس مغلوب شدند، می‌توان تصمیم قبل از شفق، کجا می‌روی و مکانی در آفتاب را نام برد.
همه‌چیز درباره ایو (1951) All About Eve
ایو شیفتۀ یک هنرمند شده است و پس از ورودش به زندگی او، تحولاتی رخ می‌دهد. جوزف ال. منکیه‌ویچ، کارگردان همه‌چیز درباره ایو توانست فیلمی بسازد که برندۀ 6 اسکار و نامزد دریافت 14 اسکار شود. همه‌چیز درباره ایو در رقابتی تنگاتنگ با رقیبانی مثل سانست بلوار، معادن شاه سلیمان و پدر عروس برندۀ جایزۀ اسکار بهترین فیلم شد.
تمام مردان شاه (1950) All the Kings Men
درام تمام مردان شاه یکی دیگر از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم به کارگردانی رابرت راسن است که براساس زندگی شخصی حقیقی ساخته شده است. این فیلم دربارۀ زندگی سیاسی ویلی استارک است که راه ترقی در سیاست را می‌پیماید و درنهایت در همین راه کشته می‌شود.
3 جایزۀ اسکار و 4 نامزدی دیگر، از دستاوردهای این فیلم بود. رقیبانی چون میدان جنگ، دوازده ساعت پرواز و نامه‌ای به سه همسر نیز در این دورۀ اسکار شرکت داشتند.
هملت (1949) Hamlet
یکی دیگر از فیلم های برنده جایزه اسکار بهترین فیلم که براساس اثری از شکسپیر است، با نام هملت توسط لارنس الیویه کارگردانی شده است. هرچند هملت براساس اثر مشهور شکسپیر به همین نام ساخته شده، اما تقریباً نیمی از دیالوگ‌ها و دو شخصیت از متن اصلی به‌دلیل طولانی بودن حذف شده‌اند.
3 نامزدی و 4 اسکار نتیجۀ ساخت هملت بود و رقبایی مثل گنج‌های سیرا مادره، کفش‌های قرمز و جانی بلیندا از دریافت اسکار بهترین فیلم جا ماندند.
قرارداد شرافتمندانه (1948) Gentleman’s Agreement
قرارداد شرافتمندانه به کارگردانی الیا کازان، داستان زن روزنامه‌نگار بیوه‌ای است که با مادر و پسرش به نیویورک می‌آید و سردبیر جدیدش وظیفه‌ای دشوار به او محول می‌کند. این فیلم با 3 اسکار و پنج نامزدی دیگر، برندۀ جایزۀ اسکار بهترین فیلم شد و زن اسقف، آرزوهای بزرگ و معجزه در خیابان سی و چهارم را پشت سر گذاشت.
بهترین سال‌های زندگی ما (1947) The Best Years of Our Lives
فضای فیلم بهترین سال‌های زندگی ما مانند بسیاری از فیلم‌های آن دوره به دوران پس از جنگ جهانی دوم مربوط است که سه سرباز از جنگ به خانه برمی‌گردند و مشکلات بسیاری پیش روی خود می‌بینند. بهترین سال‌های زندگی ما به کارگردانی ویلیام وایلر توانست 7 اسکار بگیرد و در یک رشته نامزد اسکار شود.
بعدها یک اسکار افتخاری و یک اسکار یادبود نیز به این فیلم داده شد و با افتخار به فهرست برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم راه یافت. چه زندگی شگفت‌انگیزی، لبه تیغ و گوزن یک‌ساله از دیگر نامزدهای دریافت جایزۀ اسکار بهترین فیلم بودند که موفق نشدند.
تعطیلی ازدست‌رفته (1946) The Lost Weekend
نویسنده‌ای که دچار اعتیاد شده و زندگی و کارش تحت تأثیر قرار گرفته است، تصمیم می‌گیرد شروعی دوباره داشته باشد. بیلی وایلدر با کارگردانی این اثر موفق شد افتخاراتی نظیر 4 اسکار و 3 نامزدی در اسکار نصیب این فیلم کند. از دیگر فیلم‌هایی که در این دورۀ اسکار نامزد بهترین فیلم بودند اما به لیست برندگان جایزه اسکار راه نیافتند، می‌توان به لنگرها را بکشید، زنگ‌های کلیسای مریم مقدس و طلسم‌شده اشاره کرد.
به راه خود می‌روم (1945) Going My Way
درام کمدی به راه خود می‌روم به کارگردانی لئو مک‌کری دربارۀ کشیشی است که به کلیسای تازه‌ای اعزام می‌شود اما ظاهر و رفتار او با کشیش‌های سنتی در تقابل است و بسیاری حرکات او را به‌راحتی نمی‌پذیرند. به راه خود می‌روم 7 اسکار گرفت و نامزد سه رشتۀ دیگر شد. در نهایت به راه خود می‌روم از بین فیلم‌هایی مانند ویلسون، از وقتی تو رفتی و غرامت مضاعف توانست به اسکار بهترین فیلم دست یابد.
کازابلانکا (1944) Casablanca
کازابلانکا یکی از مشهورترین فیلم های کلاسیک و از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم در تاریخ است. حوادث این فیلم پس از حملۀ ژاپن به آمریکا در جنگ جهانی دوم روایت می‌شود که افراد زیادی برای فرار از خطر جنگ قصد گریختن به آمریکا را دارند. کازابلانکا 3 اسکار دریافت کرد و نامزد 5 اسکار دیگر شد و در مراسم اسکار توانست از رقیبانی مانند زنگ‌ها برای که به صدا در می‌آیند، مادام کوری و حادثه آکس‌بو عبور کند و بهترین فیلم شناخته شود.
خانم مینی‌ور (1943) Mrs. Miniver
فیلم دیگری که به موضوع جنگ جهانی دوم پرداخته و به‌عنوان فیلم برگزیدۀ اسکار انتخاب شده است، خانم مینی‌ور به کارگردانی ویلیام وایلر است. خانواده‌ای بریتانیایی در خلال جنگ، زندگی‌شان دگرگون می‌شود و آرامش جای خود را به تغییراتی بزرگ می‌دهد. 6 اسکار و 6 نامزدی اسکار از دست‌آوردهای این فیلم درام عاشقانه و جنگی بود. رقیبانی چون مدار ۴۹ درجه، احمق آمریکایی خوش‌تیپ و غرور یانکی‌ها نیز در این دوره حضور داشتند.
چه سرسبز بود دره من (1942) How Green Was My Valley
درام خانوادگی چه سرسبز بود درۀ من به کارگردانی جان فورد، فیلمی سیاه‌وسفید است که روایت تغییرات زندگی پسری 12 ساله را بیان می‌کند که روستایش دست‌خوش عوض شدن است. 5 اسکار، 5 نامزدی اسکار و بسیاری جوایز دیگر به این فیلم تعلق گرفت و توانست رقیبانی چون آقای جردن وارد می‌شود، روباه‌های کوچک و سوءظن را در تلاش برای تصاحب اسکار بهترین فیلم، از دور خارج کند.
ربه‌کا (1941) Rebecca
فیلم عاشقانه و هیجانی روان‌شناختی ربه‌کا یکی دیگر از شاهکارهای کارگردان مشهور، آلفرد هیچکاک است که اولین فیلم آمریکایی او محسوب می‌شود. ربه‌کا نیز اقتباسی از رمانی به همین نام است و موفق شد تنها 2 اسکار کسب کند، در حالی که نامزد 11 جایزه اسکار شده بود. در هر صورت این فیلم از میان آثاری چون خوشه‌های خشم، سفر دریایی طولانی به خانه و دیکتاتور بزرگ از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم شد.
بربادرفته (1940) Gone with the Wind
بربادرفته به کارگردانی ویکتور فلمینگ فیلمی طولانی و بسیار مشهور است و با درنظر گرفتن ارزش پولی زمان اکران، پرفروش ترین فیلم جهان به‌حساب می‌آید و از این جهت از رکوردهای اسکار است. این درام عاشقانه توانست 8 اسکار، 5 نامزدی اسکار و 2 اسکار افتخاری کسب کند. از دیگر نامزدهای بهترین فیلم این سال می توان بلندی‌های بادگیر، جادوگر شهر از و موش‌ها و آدم‌ها را نام برد.
نمی‌توانی این را با خودت ببری (1939) You Can’t Take It with You
بانک‌داری پس از برگشتن به واشنگتن قصد دارد با امتیازی که دریافت کرده است، زمین‌هایی را بخرد تا رقیبانش را از دور خارج کند اما یکی از مالکان در برابر فروش مقاومت می‌کند. کمدی عاشقانۀ نمی‌توانی این را با خودت ببری را فرانک کاپرا کارگردانی کرده که نتیجۀ آن کسب 2 اسکار و 5 نامزدی بود.
یکی از فیلم‌هایی که با کسب کمتر از سه اسکار، از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم شد همین فیلم نمی‌توانی این را با خودت ببری است و با فیلم‌هایی مانند ماجراهای رابین هود، پیگمالیون و دژ به رقابت پرداخت.
زندگی امیل زولا (1938) The Life of Emile Zola
ویلیام دیترله کارگردان این فیلم زندگی‌نامه‌ای است که فرازونشیب‌های زندگی هنرمند مشهور، امیل زولا را روایت می‌کند. زندگی امیل زولا توانست 3 اسکار ببرد و در 7 حوزه نامزد شود و چون در زمان قدرت گرفتن حزب نازی در آلمان این فیلم پخش شد، بسیاری از اشاره‌ها به یهودیان در فیلم نیامد. در نهایت این فیلم از بین فیلم‌هایی مثل یکصد مرد و یک دختر، ستاره‌ای متولد شده‌است و بن‌بست، لایق دریافت عنوانی میان برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم شد.
زیگفلد کبیر (1937) The Great Ziegfeld
درام موزیکال و زندگی‌نامه‌ای زیگفلد کبیر یکی از آثار کارگردان آمریکایی یعنی رابرت زی. لنرد است. زیگفلد کبیر داستان پسر یک موسیقی‌دان سرشناس است که وارد هنرهای نمایشی می‌شود و قوی‌ترین مرد جهان را به نمایش می‌گذارد. 3 اسکار و 4 نامزدی اسکار از دست‌آوردهای زیگفلد کبیر بود. جایزۀ اسکار بهترین فیلم از میان فیلم‌هایی مانند رومئو و ژولیت، داستان لوئی پاستور و داستان دو شهر به زیگفلد کبیر رسید.
شورش در بونتی (1936) Mutiny on the Bounty
گروهی از نیروی دریایی انگلستان به مسافرخانه‌ای وارد می‌شوند و تمام مردان را برای خدمت اجباری در نیروی دریایی با خود می‌برند که کاپیتان کشتی موردنظر، بسیار بی‌رحم و بداخلاق است. شورش در بونتی را فرانک لوید کارگردانی کرده است و نتیجۀ آن کسب تنها یک اسکار بهترین فیلم بود.
از این نظر، این فیلم اولین فیلمی است که تنها برندۀ اسکار بهترین فیلم شده است. از این سال به بعد، جایزۀ نقش مکمل مرد نیز به جوایز اسکار افزوده شد. کاپیتان بلاد، رؤیای شب نیمه تابستان و بینوایان در این سال از دریافت اسکار بهترین فیلم جا ماندند.
در یک شب اتفاق افتاد (1935) It Happened One Night
در یک شب اتفاق افتاد به کارگردانی فرانک کاپرا از اولین رکوردهای اسکار است که توانست هر پنج جایزۀ اصلی اسکار را دریافت کند. دختر مردی ثروتمند از خانه فرار می‌کند و از سوی دیگر خبرنگاری او را می‌بیند و برای کسب شهرت و پول تصمیم می‌گیرد مقاله‌ای دربارۀ دختر برای روزنامه بنویسد. کلئوپاترا، طلاق خوش و مرد لاغر از دیگر نامزدهای بهترین فیلم بودند.
سواران (1933/1934) Cavalcade
فیلم حماسی سواران به کارگردانی فرانک لوید داستان وقایع ابتدای قرن بیستم از دید یک خانواده، فرزندان، خدمتکاران و دوستان نزدیکشان است که بین سال نوی 1899 تا 1933 اتفاق می‌افتد. این فیلم 3 اسکار و یک نامزدی اسکار به دست آورد و در این دوره، با فیلم‌هایی مثل زنان کوچک، خانمی برای یک روز و آن زن به او بد کرد برای عنوان بهترین فیلم رقابت کرد.
گرند هتل (1932/1933) Grand Hotel
درام گرند هتل داستان شخصیت‌هایی کاملاً متفاوت است که در یک هتل با هم روبه‌رو می‌شوند. گرند هتل به کارگردانی ادموند گولدینگ از رکوردهای اسکار بین برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم است. زیرا تنها همین جایزه را دریافت کرده و در رشتۀ دیگری نامزد نشده است. در این دورۀ اسکار فیلم‌های دختر بد، قطار سریع‌السیر شانگهای و لبخند ستوان از مدعیان بهترین فیلم بودند.
سیمارون (1931/1932) Cimarron
سیمارون فیلمی وسترن به کارگردانی وسلی راگلز است و در شرایطی روایت می‌شود که هزاران مهاجر برای گرفتن زمین رایگان به اوکلاهاما مهاجرت می‌کنند. این فیلم 3 اسکار دریافت کرده و نامزد دریافت 4 اسکار دیگر شده است و در نتیجه توانست سایر مدعیان اسکار بهترین فیلم مثل صفحه نخست، اسکیپی و هورن بازرگان را پشت سر بگذارد.
در جبهه غرب خبری نیست (1930/1931) All Quiet on the Western Front
یکی دیگر از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم که در فضای جنگ روایت می‌شود، در جبهه غرب خبری نیست به کارگردانی لوئیس مایلستون است، با این تفاوت که فضای جنگی مربوط به سربازگیری برای جنگ جهانی اول از سوی آلمان است. نتیجۀ رقابت این فیلم با آثاری مانند دیزرائیلی، زن مطلقه و جلوه عشق، برنده شدن 2 اسکار و 2 نامزدی اسکار بود.
نوای برادوی (1929/1930) The Broadway Melody
دو خواهر که هنرمند رقص هستند، تصمیم می‌گیرند برای شهرت بیشتر وارد برادوی شوند و با شخصی آشنا می‌شوند که می‌تواند راه رسیدن به اهدافشان را هموارتر کند. نوای برادوی به کارگردانی هری بومونت توانست اسکار بهترین فیلم به‌علاوۀ دو نامزدی کسب کند. از دیگر فیلم‌های مدعی بهترین فیلم در این دوره می‌توان به میهن‌پرست، در آریزونای قدیم و شاهد اشاره کرد اما در نهایت نوای برادوی در فهرست برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم قرار گرفت.
بال‌ها (1928/1929) Wings
بال‌ها به کارگردانی ویلیام ولمن اولین برندۀ جایزۀ اسکار بهترین فیلم بود. در این دوره تنها سه فیلم نامزد دریافت عنوان بهترین فیلم بودند و بال‌ها توانست آن‌ها را پشت سر بگذارد. این فیلم‌ها سیر در عرش و هیاهو بودند. در این رقابت بال‌ها توانست 2 اسکار ببرد. داستان بال‌ها در مورد عشق بین دو خلبان هواپیما در جنگ جهانی اول است.
سخن پایانی درباره تمام برندگان جایزه اسکار از ابتدای این مراسم تا امسال
نمی‌توان انکار کرد که برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم در هر دوره طبق جریان اجتماعی حاکم بر آن زمان انتخاب شده‌اند. مثلاً در یک دوره فیلم های حماسی اغلب نامزدها و فیلم های برنده جایزه اسکار را تشکیل می‌دادند، در حالی که در دوره‌ای دیگر فیلم‌هایی متناسب با فضای پس از جنگ جهانی پیشتاز بودند.
برخی از برندگان نیز سیاه‌وسفید هستند و حتی فیلم‌هایی که جایزۀ بهترین جلوه‌های ویژه را کسب کردند، در حال حاضر خیره‌کننده به‌نظر نمی‌رسند. با در ذهن داشتن این نکات می‌توان نتیجه گرفت که هرچند فیلم‌های معرفی‌شده در زمان خودشان بهترین بوده‌اند، نمی‌توان انتظار داشت اکنون نیز ویژه به‌نظر بیایند.
قطعاً بسیاری از این فیلم‌ها خاطره‌انگیز هستند و دیدن دوبارۀ آثار، مخصوصاً آثاری که در ژانر موردعلاقۀ شما ساخته شده‌اند، خالی از لطف نیست. به‌یاد داشته باشید که بسیاری از فیلم‌های رقیب اسکار بهترین فیلم نیز دست‌کمی از برندگان جایزه اسکار ندارند، بنابراین از دیدن آن‌ها نیز می‌توانید لذت ببرید.
منبع: Today
