رکوردهای اسکار – رکوردداران جایزه اسکار در همه زمینه‌ها را بشناسید

بدون شک مراسم اسکار یکی از بزرگترین و شاید مشهورترین جوایز فیلم دنیا است. هر سال فیلم‎های زیادی در سراسر دنیا تلاش می‎کنند به این مراسم راه پیدا کنند و با برنده شدن در بخش‎های مختلف اسکار نام خود را در تاریخ سینما جاودانه کنند. از زمان شکل‌گیری مراسم اسکار در سال 1927 فیلم‎های زیادی توانستند رکوردهای اسکار را جابه‎جا کنند یا آمار عجیبی برای خود ثبت کنند. در این مطلب قصد داریم رکوردداران جایزه اسکار در همه زمینه‎ها را به شما معرفی کرده و با عجیب‎ترین رکوردهای اسکار آشنا کنیم. تا انتهای این مطلب با فانیبو همراه شوید.

رکوردهای اسکار – رکورددارانی که تمامی جوایز را درو کردند

سه فیلم موفق شده‎اند بیشترین تعداد جوایز اسکار را در یک شب به‌دست آورند و به اصطلاح جزو رکوردهای اسکار باشند. شروع این حرکت با فیلم حماسی بن هور است که در سال 1952 اکران شد و توانست از 15 اسکار ممکن، 11 عدد را به‌دست آورد. (این فیلم در 14 بخش نامزد دریافت جایزه اسکار بود).

پس از آن فیلم تایتانیک جیمز کامرون در سال 1997 و ارباب حلقه‎ها: بازگشت پادشاه به‌کارگردانی پیتر جکسون در سال 2003 توانستند هر کدام از 17 جایزه اسکار 11 عدد را ازآن‎ خود کنند. (این دو فیلم به ترتیب در 12 و 11 بخش نامزد بودند). رتبه چهارم به فیلم موزیکال داستان وست ساید داده می‎شود که در سال 1961 اکران شد و توانست 10 اسکار را ببرد.

تایتانیک یک رکورد دیگر هم در اختیار دارد. این فیلم توانست بیشترین نامزدی اسکار (14 نامزدی از 17 عدد ممکن) را به‌همراه فیلم همه چیز درباره ایو به کارگردانی جوزف ال. منکیه‌ویچ (برنده اسکار بهترین فیلم سال 1950) به‌دست آورد که فیلم دوم از 15 جایزه ممکن در 14 بخش نامزد بود ولی فقط موفق به کسب فقط 6 اسکار شد.

تنها فیلمی که خارج از کشور آمریکا یا بریتانیا تهیه شده است و توانسته حداکثر جوایز اسکار را ببرد، فیلم آخرین امپراتور به کارگردانی برناردو برتولوچی، محصول مشترک کشورهای ایتالیا و چین است که در سال 1987 اکران شد. این فیلم توانست هر 9 جایزه‎ اسکاری را که نامزد شده بود ببرد. گرچه چندین فیلم تهیه‌شده در آمریکا تعداد نامزدی‎های اسکار بیشتری داشته‎اند. (فیلم‎های بربادرفته، از اینجا تا ابدیت، شکسپیر عاشق، فارست‎ گامپ و شیکاگو هرکدام در 13 بخش نامزد بودند).

فیلم بریتانیایی که موفق به دریافت بیشترین جایزه اسکار شده است فیلم حماسی بیوگرافی گاندی به کارگردانی ریچارد اتنبرا است که در سال 1982 توانست 8 جایزه اسکار را ازجمله بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین فیلم‌نامه اورجینال و بهترین بازیگر مرد نقش اول ببرد.

تنها سه فیلم موفق شده‎اند 5 جایزه مهم اسکار (بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین فیلم‌نامه، بهترین بازیگر نقش اول مرد و زن) را دریافت کنند؛ یعنی فیلم در یک شب اتفاق افتاد (1934)، پرواز بر فراز آشیانه فاخته (1975) و سکوت بره‎ها (1991).

فیلم‎هایی که موفق به دریافت بیشترین جوایز مهم اسکار شدند فارست گامپ در سال 1994 (در بخش بهترین بازیگر زن نقش اول نامزد نبود) و زیبای آمریکایی در سال 1991 (نتوانست اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن را ببرد) بودند که از 5 جایزه مهم 4 عدد از آن‎ها را به خانه بردند.

سال 1964 یک زمان استثنائی بود چون تمامی 4 جایزه بخش بازیگری توسط بازیگران غیر آمریکایی برده شد. سه نفر از آن‎ها انگلیسی و یک نفر یونانی بودند. یعنی: رکس هریسون (برای بازی در بانوی زیبای من)، پیتر اوستینوف (برای بازی در تاپ کاپی)، جولی اندروز (برای بازی در مری پاپینز) و لیلا کدرووا (برای فیلم زوربای یونانی).

با آن‌که فیلم موزیکال کاباره در سال 1972 هشت جایزه اسکار را برد، ولی نتوانست اسکار بهترین فیلم را برنده شود (این جایزه را به فیلم شاهکار پدرخوانده باخت). بنابراین کاباره فیلمی است که با وجود بردن اکثر جوایز اسکار نتوانسته است اسکار بهترین فیلم را ببرد.

وارن بیتی (برادر شرلی مک‎لین و برنده جایزه اسکار افتخاری سال 1999) تنها فردی است که در تاریخ آکادمی اسکار به‌عنوان تهیه‎کننده، کارگردان، نویسنده و بازیگر برای یک فیلم، نامزد اسکار بوده است.

علاوه‌براین، او دو مرتبه افتخار چنین موفقیتی را داشته و جزو رکوردهای اسکار محسوب می‌شود. یکی برای فیلم بهشت می‎تواند صبر کند در سال 1978 (بازسازی فیلم آقای جردن وارد می‎شود سال 1941 است تا فیلم بهشت می‎تواند صبر کند سال 1943) و فیلم سرخ‎ها در سال 1981 (که برای آن توانست جایزه اسکار بهترین کارگردانی را ببرد).

 

رکوردهای اسکار – افرادی که بیشتر از همه اسکار برده‎اند

اگر به‌دنبال جواب این سوال که « رکورددار بیشترین جایزه اسکار کیست؟ » می‎گردید باید بگوییم والت دیزنی رکورد بیشترین جوایز اسکار فردی را دارد. او در طول حیات خود موفق به دریافت 20 جایزه اسکار شد. وی پس از مرگ نیز 6 اسکار دریافت کرد تا تعداد آن‎ها مجموعاً به 26 عدد برسد. از تمامی تندیس‎های اسکاری که به او داده شد، مشهورترین آن‎ها یک تندیس اسکار و 7 تندیس مینیاتوری بود که در سال 1938 برای کارتون «سفید برفی و هفت کوتوله» به او داده شد.

یک جایزه اسکار عجیب و متفاوت در سال 1928 به جوزف دابلیو. فارنهم برای «بهترین عنوان‎نویسی» داده شد. این جایزه در اولین مراسم اسکار داده شد، زمانی که اولین فیلم دارای موزیک متن به اسم «خواننده جاز» نیز یک اسکار ویژه (Special Oscar) دریافت کرد و سال بعد تعداد فیلم‎های ناطق و همراه با موزیک زیاد شد تا اعطای جایزه برای فیلم های صامت کاملاً از جریان بیفتد.

پیتر فینچ و هیث لجر تنها افرادی هستند که بعد از مرگ اسکار بهترین بازیگری نقش اول را دریافت کردند و هر دو آن‎ها استرالیایی بودند. پیتر  فینچ (ستاره استرالیایی – بریتانیایی فیلم‎هایی مانند «شهری به اسم آلیس، دور از اجتماع خشمگین و یکشنبه خونین، یکشنبه) خیلی زود پس از تکمیل فیلم «شبکه» از دنیا رفت که در آن نقش یک مجری دیوانه تلویزیون را داشت که در نهایت توانست اسکار بهترین بازیگر مرد نقش اول را در سال 1976 برای او به ارمغان بیاورد.

هیث لجر جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد نقش مکمل را برای بازی در فیلم شوالیه تاریکی در سال 2009 یک‌سال بعد از مرگش به علت مصرف بیش از حد مواد مخدر به‌دست آورد.

شرایط جایزه اسکار مگی اسمیت برای بهترین بازیگر زن نقش مکمل در سال 1978 به‌نوعی عجیب بود (برای بازی در فیلم سوئیت کالیفرنیا): در فیلم (فیلمنامه کمدی به قلم نیل سیمون که در یک هتل هالیوودی ماجرای آن رخ می‎دهد) او نقش یک بازیگر زن انگلیسی نامزد اسکار را بازی می‎کند.

عجیب است، مگی اسمیت همچنین اولین زن در بین 4 زنی بود که با حروف ابتدایی مشترک (M.S) از سال 1978 تا 1981 اسکار بهترین بازیگر زن نقش مکمل را به‌دست آورد؛ یعنی مگی اسمیت، مریل استریپ، مری استینبورگن و سپس مورین استیپلتون.

این روند فوراً به شکل «معکوس» از سال 1982 تا 1983 برای برندگان جایزه اسکار بهترین بازیگر زن نقش اول ادامه پیدا کرد یعنی مریل استریپ (با حروف ابتدایی M.S) و سپس شرلی مک‎لین (با حروف ابتدایی S.M).

جوان‌ترین فردی که موفق به دریافت یک جایزه اسکار شده است شرلی تمپل با 5 سال سن در سال 1934 است که یک اسکار افتخاری (در آن زمان به اسم «اسکار ویژه») برای موفقیت در چندین فیلم دریافت کرد و باید او را جوان‌ترین بازیگر برنده اسکار بدانیم.

جوان‌ترین فرد دیگری که توانسته است یک جایزه اسکار را ببرد تاتوم اونیل است که در زمان دریافت اسکار بهترین بازیگر زن نقش مکمل برای بازی در فیلم ماه کاغذی سال 1973 تنها 10 سال داشت. (در آن فیلم او در کنار پدر خود رایان اونیل نقش‎آفرینی کرد.)

جرج برنز پیرترین برنده جایزه اسکار در بخش رقابتی بود که در سال 1975 برای فیلم پسران آفتاب در سن 80 سالگی توانست این جایزه را ببرد. تا این‌که در سال 1989، جسیکا تندی در 80 سالگی توانست اسکار بهترین بازیگر زن نقش اول را برای فیلم رانندگی برای خانم دیزی برنده شود. او سپس با دومین نامزدی خود در اسکار در سال 1992 و در سن 82 سالگی (برای فیلم گوجه‌فرنگی‌های سبز سرخ‌شده) این رکورد را شکست.

گرچه میرنا لوی پیرترین زن برنده جایزه اسکار است که در سال 1990 زمانی که 85 سال داشت اسکار افتخاری را دریافت کرد. گروچو مارکس پیرترین مرد برنده جایزه اسکار است که در سال 1973 زمانی که 83 سال بود یک اسکار افتخاری به او داده شد.

در ابتدای دهه 80 توجه به بازیگران مسن بیشتر شد و پیرترین گروه بازیگری برندگان اسکار در یک سال در مراسم سال 1980 شکل گرفت یعنی هنری فوندا (77 سال)، جان گیلگد (77 سال)، کاترین هپبورن (72 سال) و مورین استیپلتون (56 سال) که مجموعاً میانگین سنی 70.5 سال را داشتند.

پیشروی تمامی آن‎ها چارلز چاپلین (1889 تا 1977) است. نابغه‎ای که در بیش از 100 کمدی کلاسیک صامت بازی کرد و در اولین مراسم اسکار سال 1927 یک اسکار ویژه برای تهیه‎کنندگی فیلم «سیرک» به او داده شد. چاپلین تا سال‎ها بعد فیلم‌سازی را ادامه داد تا این‌که در سال 1971 به او یک اسکار افتخاری دادند. گرچه تنها جایزه اسکاری که او به‌صورت رقابتی برد برای بهترین جایزه اسکار موسیقی اورجینال تاثیرگذار (سال 1952) برای فیلم «روشنی‎های صحنه» بود.

با وجود این‌که سینما چندین خانواده مشهور از بازیگران را دارد (به‌عنوان مثال بریمورها، هیوستون‎ها و ردگریوها) سابقه‎ای از حضور مشترک آن‎ها در یک مراسم اسکار دیده نمی‎شود تا این که فرانسیس فورد کاپولا و خواهر او تالیا شایر به اولین خواهر و برادری تبدیل شدند که برای اجرا در یک فیلم مشترک (پدرخوانده 2 در سال 1974) نامزد اسکار شدند.

 

رکوردهای اسکار – رکوردداران جایزه اسکار بهترین فیلم

به ندرت پیش می‎آید «بهترین» اسکار به فیلمی جدا از یک فیلم «حماسی» درام یا جنگی یا یک فیلم «با احساس خوب» داده شود که بیماری یا ناتوانی‎هایی را به تصویر می‎کشد (به‌عنوان مثال خانم مینی‎ور، تعطیلات از دست‎رفته، مارتی، پرواز بر فراز آشیانه فاخته، مرد بارانی، فارست گامپ، یک ذهن زیبا).

فیلم شکسپیر عاشق در سال 1998 اولین فیلم کمدی عاشقانه بود که توانست بعد از 64 سال پس از فیلم در یک شب اتفاق افتاد در سال 1934، برنده اسکار بهترین فیلم شود. (گرچه برخی ادعا می‎کنند که فیلم کمدی نیش‌دار آنی هال وودی آلن در سال 1977 تقریباً در همین ژانر قرار می‎گیرد).

فیلم رقصنده با گرگ‎ها (1990) اولین فیلم در ژانر وسترن بود که توانست پس از 60 اسکار بهترین فیلم را برنده شود، با وجود این‌که این ژانر را فیلم‌سازان آمریکایی ابداع کردند. فیلم وسترن قبلی که برنده این جایزه شده بود فیلم سیمارون در سال 1931 بود و از سال 1990 به بعد، تنها وسترن دیگری که موفق به این افتخار شده است فیلم نابخشوده کلینت ایستوود است که سال 1992 روی پرده‎های سینما رفت.

دوران فیلم‎های موزیکال برنده جایزه بهترین فیلم ناگهان با فیلم اولیور! در سال 1968 به پایان رسید. از آن زمان هیچ فیلم موزیکال دیگری (به استثنای شیکاگو در سال 2002) موفق به دریافت این جایزه نشده است.

در حالی‌که در دهه‎های قبل از سال 1958 تا 67 اسکار بهترین فیلم، به 4 فیلم موزیکال داده شده بود (ژی‎ژی، بانوی زیبای من، داستان وست ساید، اشک‎ها و لبخندها). بزرگترین قربانی افول واضح فیلم های موزیکال فیلم «کاباره» سال 1972 بود که با وجود کسب 8 جایزه اسکار در بین آن‎ها جایزه بهترین فیلم وجود نداشت.

فیلم حماسی دیوید لین یعنی لورنس عربستان که در سال 1962 اکران شد تنها فیلمی در تاریخ سینما است که بدون این‌که یک نقش زن در آن صحبت کند موفق به دریافت اسکار بهترین فیلم شد. در حقیقت، تنها مونثی که در تمام فیلم ظاهر می‎شود شتری به اسم گلادیس است!

 

رکوردهای اسکار – رکودداران جایزه بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان

فیلم آخرین امپراتور که به تهیه‎کنندگی مشترک کشورهای چین و ایتالیا در سال 1978 و به کارگردانی برناردو برتولوچی ساخته شد تنها فیلمی است که خارج از بریتانیا و آمریکا تهیه شده  و جایزه نهایی بهترین فیلم را برنده شد. گرچه این فیلم غیر انگلیسی زبان نبود و همچنین در بخش بهترین فیلم‎های غیر انگلیسی زبان نامزد نشده بود.

در سال 1998 روبرتو بنینی (که توانست برای فیلم «زندگی زیبا است» اسکار بهترین بازیگری نقش اول مرد، بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان را به‌عنوان نویسنده، کارگردان و بازیگر این فیلم به‌دست آورد) به دومین فردی تبدیل شد که توانسته است برای بازی در یک فیلم غیر انگلیسی زبان اسکار را برنده شود.

سوفیا لورن که جایزه بهترین فیلم خارجی زبان را به بنینی داد اولین فرد مفتخر به چنین عنوانی است؛ او اسکار بهترین بازیگر زن نقش اول را در سال 1961 برای بازی در فیلم «دو زن» دریافت کرد. از آن زمان به بعد، ماریون کوتیار توانست این روند را در سال 2007 با بازی در فیلم فرانسوی زندگی گلگون ادامه دهد و اسکار بهترین بازیگر زن نقش اول را به‌دست آورد.

تنها 6 فیلم موفق به دریافت اسکار بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان و سایر جوایز اسکار شده‎اند، یعنی فیلم هشت و نیم (ایتالیایی) فلینی در سال 1963 که توانست اسکار بهترین طراحی لباس را نیز ببرد، «یک مرد و یک زن» (فرانسوی، سال 1966) که توانست اسکار بهترین فیلم‌نامه اورجینال را نیز ببرد، فیلم «زد» (فرانسوی، الجزایری) کوستا گاوراس در سال 1969 برای جایزه بهترین تدوین و «فنی و الکساندر» اینگمار برگمان (سوئدی در سال 1983) که توانست سه اسکار بیشتر برای بهترین فیلمبرداری، کارگردانی هنری و طراحی لباس برنده شود.

برنده این جایزه در سال 1999 یعنی فیلم زندگی زیبا است (ایتالیایی) همچنین اسکار بهترین بازیگر مرد نفش اول را برای روبرتو بنینی و بهترین موسیقی اورجینال تاثیرگذار به‌دست آورد.

فیلم ببر خیزان، اژدهای پنهان آنگ لی (تایوان، سال 2000) سه اسکار بیشتر برای بهترین فیلمبرداری، کارگردان هنری و طراحی صحنه و موسیقی متن اورجینال برنده شد.

 

رکوردهای اسکار – رکوردداران بهترین کارگردانی

جان فورد رکورد بیشترین تعداد اسکار دریافتی جایزه بهترین کارگردانی را دارد. او از 5 مرتبه نامزدی 4 مرتبه را از آن خود کرده است. یعنی در سال 1935 (برای فیلم «خبرچین»)، 1940 (برای فیلم «خوشه‎های خشم»)، 1941 (برای فیلم «دره من چقدر سرسبز بود») و 1952 (برای فیلم «مرد ساکت») تا استاد سینمای وسترن رکورد اسکار کارگردانی را هنوز در اختیار داشته باشد.

جالب است معمار سینمای وسترن آمریکا موفق نشده است برای وسترن‎هایش این جایزه را ببرد، فیلم دلیجان (1939) تنها اثر دیگر در بین عناوینی است که جان فورد برای کارگردانی آن‎ها نامزد اسکار شد ولی این جایزه را نبرد و فیلم جویندگان (1952) او اصلا نامزد یک جایزه هم نشد.

در رابطه با جایزه بهترین کارگردانی تنها فرانک کاپرا و ویلیام وایلر با سه جایزه در رتبه‎های بعدی دیده می‎شوند، گرچه سه اسکار وایلر برای فیلم خانم مینی‎ور (1942)، بهترین سال‎های زندگی ما (1946) و فیلم حماسی بن هور (1959) از مجموعا 14 مرتبه نامزدی برای این جایزه بوده است تا وایلر تنها فرد دارای نامزدی بیشترین جایزه اسکار بهترین کارگردانی باشد.

شایسته است به نام جوزف ال. منکیه‌ویچ به‌شکل ویژه‎ای برای فیلم‎هایی که در سال 1949 کارگردانی کرد اشاره کنیم. او آن سال توانست برای فیلم «نامه‎ای برای سه همسر» اسکار بهترین کارگردانی را بگیرد. ولی خود این فیلم نتوانست اسکار بهترین فیلم را بگیرد که به فیلم تمام مردان پادشاه داده شد که آن فیلم نیز به کارگردانی جوزف ال. منکیه‌ویچ ساخته شده است!

منکیه‎ویچ همچنین سال بعد (1950) با فیلم «همه چیز در رابطه با ایو» این افتخار را تکرار کرد و تنها جان فورد فرد دیگری با این رکورد محسوب می‎شود. (در سال 1941 و 1942 برای کارگردانی فیلم‎های خوشه‎های خشم و دره من چقدر سرسبز بود).

آلفرد هیچکاک (که از او به‌عنوان استاد تعلیق یاد می‎کنند) هرگز اسکار بهترین کارگردانی را نبرد، حتی با آن‌که فیلم «ربه‎کا» (1940) او به‌عنوان بهترین فیلم انتخاب شد ولی بسیاری از دست‎اندرکاران سینما که (در نهایت رای خود را برای انتخاب برندگان در اسکار می‎‎دهند) کار با استاد را سخت می‎دانند.

فرد مشهور دیگر استنلی کوبریک (که در سال 1999 از دنیا رفت و کارگردانی فیلم‎های اسپارتاکوس، راه‎های افتخار، دکتر استرنجلاو، پرتقال کوکی، 2001: ادیسه فضایی و درخشش را برعهده داشت) هرگز جایزه اسکار بهترین کارگردانی را نبرد.

فیلمساز شاخص سینمای مستقل رابرت آلتمن نیز چنین موفقیتی را به‌دست نیاورد. (از فیلم‎های او می‎توانیم مش، نشویل و گاسفورد پارک را نام ببریم) که هیچ‌کدام از فیلم‎های او نیز اسکار بهترین فیلم را نگرفتند.

حتی مارتین اسکورسیزی (که به گفته بسیاری از منتقدان فیلم «بزرگترین کارگردان زنده فعلی آمریکا» است) سال‎های زیادی موفق به دریافت جایزه اسکار نشد تا این که در سال 2006 با فیلم رفتگان توانست اسکار بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را ببرد. (فیلمی که نتوانست در بخش‎های بهترین بازیگری نامزد شود).

 

رکوردهای اسکار – رکوردداران اسکار در بخش موسیقی

از سال 1934 تا سال 1971، هر جایزه اسکار برای بهترین آهنگ اورجینال به موسیقی‎هایی داده شد که شبیه به آثار Tin Pan Alley (نامی که به مجموعه ناشران موسیقی و ترانه‎سراهایی داده شده است که در اواخر قرن 19 و اوایل قرن بیستم در صنعت موزیک پاپ آمریکا  فرمانروایی می‎کردند) بودند. (گرچه اکثر آهنگ‎های برنده کلاسیک بودند و کلاسیک باقی ماندند).

اما پس از شروع سبک محبوب راک اند رول در اوایل دهه 50، باز هم هیچ آهنگ راک، بلوز یا سول یا حتی آهنگ‎های الویس برای فیلمسازان، برنده نشدند تا این که آیزاک هیز در سال 1971 با موسیقی متن فیلم Shaft (Theme From Shaft) در سبک سول توانست به این قضیه پایان بدهد.

از آن زمان به بعد جوایزی به سایر آهنگ‎های ریتم‎دار داده شده است ولی انتخاب اول رای‎دهندگان مراسم اسکار همچنان آهنگ‎های آرام یا جاده‎ای است که متن آهنگی در رابطه با عشق داشته باشند.

تنها سه ترانه‎سرا توانسته‎اند جایزه اسکار بهترین آهنگ را ببرند. یعنی بروس اسپرینگستین با آهنگ «خیابان‎های فیلادلفیا» در سال 1993، باب دیلن با آهنگ «اوضاع عوض شده است» در سال 2000 و امینم با آهنگ «خودت را از دست بده» در سال 2002.

ترانه‎سرای معروف رندی نیومن 15 مرتبه نامزد جایزه اسکار بوده است. (8 مرتبه برای بهترین موسیقی متن و 7 مرتبه برای بهترین آهنگ) تا این که در نهایت در مرتبه شانزدهم توانست با آهنگ «اگر من تو را نداشتم» در مراسم سال 2001 این جایزه را ببرد. از آن زمان، آهنگ «ما به یکدیگر تعلق داریم» که نامزدی بیستم او بود، اسکار دوم را برای نیومن به‌همراه آورد.

در شاخه دیگر موسیقی، آهنگ‎ساز و تنظیم‎کننده استاد جان ویلیامز با 5 مرتبه برنده شدن و 45 مرتبه نامزدی فردی است که بیشتر از همه در بخش موسیقی اسکار نامزد و برنده بوده است. (41 عدد از نامزدی‎های او برای بهترین آهنگ تاثیرگذار و 4 عدد برای بهترین آهنگ بوده‎اند) و به‌راحتی جزو برترین رکوردداران نامزدی اسکار به‌شمار می‎رود. از آثار او در فیلم‎هایی مانند آرواره‎ها (1975)، جنگ ستارگان (1977)، ای.تی. موجود فرازمینی (1982) و فهرست شیندلر (1993) استفاده شده است.

جدا از بهترین آهنگ اورجینال و بهترین موسیقی متن اورجینال یک شاخه سوم در مراسم اسکار برای موسیقی به اسم بهترین موزیکال وجود دارد. گرچه به علت این که دائماً نامزدهای شایسته‎ کافی برای این بخش وجود نداشته است، از سال 1984 به بعد فیلمی نتوانسته است این جایزه را ببرد (در آن سال فیلم باران ارغوانی این جایزه را برد).

 

رکوردهای اسکار – رکوردداران رنگین پوست دریافت جایزه اسکار

تا ماه مارس 2002 در طول 73 سال تاریخ اسکار، جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد نقش اول تنها به یک سیاه پوست داده شده بود، یعنی سیدنی پوآتیه برای بازی در فیلم زنبق‎های مزرعه در سال 1963، با وجود این‌که از سال 1960 به بعد نقش‎های جدی به بازیگران مرد و زن رنگین پوست داده شد.

در همین حین، تنها سه بازیگر مرد سیاه پوست آمریکایی اسکار بهترین بازیگر مرد نقش مکمل را دریافت کردند و همگی آن‎ها خیلی دیر به برندگان این بخش پیوستند. یعنی لوئیس گوست، جونیور (سال 1982)، دنزل واشنگتن (سال 1989) و کوبا گودینگ جونیور (سال 1996) و در بین زنان تنها ووپی گلدبرگ (سال 1990) 51 سال پس از هتی مک‌دنیل (در سال 1939) توانست اسکار بهترین بازیگر زن نقش مکمل را به‌دست آورد.

سرانجام در سال 2002 در هفتادوچهارمین مراسم اسکار، دو آفریقایی – آمریکایی در یک سال توانستند این افتخار را کسب کنند. یعنی برای اولین مرتبه جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن و مرد را هم‌زمان به‌دست آورند. این دو نفر عبارتند از هلی بری (برای بازی در فیلم مهمانی هیولا در سال 2001) و دنزل واشنگن (برای بازی در نقش یک پلیس فاسد در فیلم روز تمرین).

دو سال بعد جیمی فاکس در هر دو رشته نامزد اسکار شد (وی تنها فردی است که توانسته است چنین موفقیتی را به‌دست بیاورد.) یعنی برای بهترین بازیگر نقش اول مرد در فیلم «ری» (که اسکار را برای آن برد) و نقش مکمل در فیلم «وثیقه».

 

رکوردهای اسکار – رکوردداران جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد

چندین بازیگر در دوران بازیگری خود 2 اسکار برده‎اند، اما تنها والتر برنان و جک نیکلسون توانسته‎اند برای بازیگری در نقش اول یا مکمل، 3 اسکار را برنده شوند تا رکورد جایزه اسکار در این بخش را از آن خود کنند.

لارنس الیویه در طول دوران شغلی خود 11 مرتبه (10 مرتبه برای بازیگری) نامزد اسکار بود، رکوردی که تنها جک نیکلسون با 12 مرتبه نامزدی در سال 2002 موفق به شکستن آن شد.

اسپنسر تریسی تنها بازیگر مردی بود که تابه‌حال دو سال پشت سر هم توانسته است اسکار بهترین بازیگر نقش اول را برنده شود (در سال 1937 و 1938 برای فیلم‎های ناخداهای دلیر و شهرک پسرها)، تا این‌که تام هنکس در سال 1993 و 1994 این موفقیت را تکرار کرد (برای فیلم‎های فیلادلفیا و فارست گامپ).

تنها فرد دیگری که در بخش دیگر اسکار بهترین بازیگری چنین موفقیتی را داشته است جیسون روباردز است که در هر دو سال 1976 و 1977 توانست برای بهترین نقش مکمل برنده شود (برای فیلم‎های تمامی مردان رئیس جمهور و جولیا).

بری فیتزجرالد تنها فردی در تاریخ است که برای یک نقش مشابه نامزد بهترین اسکار نقش مکمل و همچنین بهترین بازیگر شده است. او در سال 1944 با بازی در فیلم به راه خودم می‎روم در نقش یک کشیش این افتخار را به‌دست آورد.

او در نهایت جایزه بهترین نقش مکمل را برد ولی جایزه بهترین بازیگر نقش اصلی را بینگ کرازبی آوازخوان به‌دست آورد. از آن زمان به بعد قوانین آکادمی تغییر داده شد تا جلوی نامزدی برای هر دو بخش گرفته شود.

چندین بازیگر برای نمایش متفاوت یک شخصیت مشابه نامزد اسکار شده‎اند (یا در همان فیلم یا در فیلم‎های متفاوت)، ولی مارلون براندو (برای فیلم پدرخوانده در سال 1972) و رابرت دنیرو (برای بازی در فیلم پدرخوانده 2 در سال 1974) تنها افرادی هستند که به علت بازی در نقش یک شخصیت مشابه اسکار برده‎اند (هر دو نقش دون کورلئونه را بازی می‎کنند).

 

رکوردهای اسکار – رکوردداران جایزه اسکار بهترین بازیگر زن

کاترین هپبورن 4 اسکار بازیگر زن نقش اول یا مکمل را به‌دست آورده است و این رکورد هنوز متعلق به او است. او در طول 48 سال حرفه کاری 12 مرتبه نامزد اسکار شد (و همگی برای نقش‎های اصلی بود) و او 4 جایزه اسکار خود را در سال‎های 1933 (برای فیلم شکوه صبح)، 1967 (برای فیلم حدس بزن چه کسی برای شام می‎آید)، 1968 (برای فیلم شیر در زمستان) و 1981 (برای فیلم کنار برکه طلایی) به‌دست آورد.

از بین تمامی بازیگرهای زن دیگر تنها اینگرید برگمن توانسته است به رکورد عالی هپبورن با 3 جایزه اسکار نزدیک شود. او در سال‎های 1944 (برای فیلم چراغ گاز)، 1956 (برای فیلم آناستازیا) و 1974 (برای بازی در نقش مکمل در فیلم قطار سریع السیر شرق) این جایزه را به خانه برد.

رکورد اینگرید برگمن شاید قابل توجه‎تر باشد چون او بعد از سال 1948 چندین سال از سوی جامعه هالیوود به علت رابطه عاشقانه و ازدواج با روبرتو روسلینی (کارگردان ایتالیایی فیلم استرومبولی) طرد شده بود.

لوئیز راینر تنها بازیگر زنی بود که توانست دو سال پشت سر هم اسکار بهترین بازیگر زن نقش اول را به‌دست آورد. (در سال 1936 و 1937 برای بازی در فیلم‎های زیگفلد کبیر و خاک خوب) تا این‌که کاترین هپبورن این موفقیت را در سال 1967 (حدس بزن چه کس برای شام می‎آید) و سال 1968 (فیلم شیر در زمستان) تکرار کرد. جالب است بدانید، موفقیت کسب دو جایزه اسکار پشت سر یکدیگر هپبورن قبلاً از سوی شریک زندگی او اسپنسر تریسی تجربه شده بود.

از طرف دیگر، مریل استریپ افسانه‎ای تنها دو مرتبه اسکار را برده است (برای نقش مکمل در فیلم سال 1979 کرامر علیه کرامر و نقش اول فیلم انتخاب سوفی در سال 1988). او در سال 1999 توانست با فیلم «موسیقی قلب» برای مرتبه دوازدهم نامزد اسکار شود (و برای دهمین مرتبه در نقش اول) تا رکورد او با تعداد نامزدهای کاترین هپبورن که در سال 1981 ثبت شده بود برابر شود. مریل استریپ توانست در سال 2002 با بازی در فیلم «اقتباس» سیزدهمین اسکار را نیز نامزد شود و این رکورد را برای خود کند.

او هنوز رکورد اسکار بازیگری را تا امروز حفظ کرده است. (فیلم شک در سال 2008 و جولی و جولیا در سال 2009 به ترتیب پانزدهمین و شانزدهمین نامزدی اسکار استریپ در طول 31 سال بازیگری است تا 13 مرتبه نامزد بهترین بازیگر زن نقش اول و 3 مرتبه بهترین بازیگر زن نقش مکمل شود).

 

رکوردهای اسکار – رکوردداران اسکار در رشته نویسندگی

وودی آلن که حرفه خود را به‌عنوان کمدین شروع کرد و سپس کارگردان شد برای جایزه بهترین فیلمنامه اورجینال 14 مرتبه نامزد شده است. (و همچنین یک مرتبه برای بهترین بازیگر و 6 مرتبه برای بهترین کارگردان). در فاصله نزدیک به او بیلی وایلدر کبیر (که یک کارگردان بود) با 11 نامزدی برای بهترین فیلمنامه (و 8 نامزدی برای کارگردانی و 2 نامزدی به‌عنوان تهیه‎کننده) قرار دارد.

در بین افرادی که کارگردان – نویسنده بوده‎اند تنها 6 نفر توانسته‎اند در یک مراسم اسکار بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه را ببرند یعنی بیلی وایلدر، جیمز ال. بروکس، فرانسیس فورد کاپولا، پیتر جکسون، ایتان کوئن و جوئل کوئن.

 

رکوردهای اسکار – رکوددارانی که بیشتر از همه برنده نشده‎اند

جرالدین پیج به‌همراه ریچارد برتون و پیتر اوتول بیشترین نامزدی را در رشته بازیگری (هفت مرتبه) بدون حتی یک مرتبه برنده شدن داشت؛ تا این‌که او در هشتمین نامزدی خود در سال 1985 توانست اسکار بهترین بازیگر مرد نقش اول را برای فیلم سفر به بانتی‌فول را به‌دست آورد.

آل پاچینو سال 1992 با بازی در فیلم «گلن‌گری گلن راس» با هفت نامزدی اسکار بدون برنده شدن به ریچارد برتون و پیتر اوتول پیوست ولی این رکورد زیاد طول نکشید، چون او در مراسم همان سال تنها اسکار خود را برای بازی در نقش اول فیلم بوی خوش زن (هشتمین نامزدی اسکار او) برنده شد.

در سال 2006 بازیگر ایرلندی پیتر اوتول برای هشتمین مرتبه (و مانند کاترین هپبورن تمامی آن‎ها تنها برای بازیگر نقش اول بود) به‌خاطر بازی در فیلم «ونوس» نامزد اسکار شد تا بیشتر از هر فرد دیگری نامزد اسکار شود بدون این‌که حتی یک‌مرتبه آن را ببرد.

البته این نامزدی پس از این بود که در مراسم اسکار سال 2003 به خاطر یک عمر تلاش و سهمی که در سینما داشته است به او اهدا شده است. (یک اسکار افتخاری ) گفته می‎شود، اوتیل ابتدا سعی کرده است این جایزه را رد کند و در نامه‎ای به آکادمی بگوید او «هنوز در این عرصه فعال است» و دوست دارد وقت بیشتری صرف کند تا آن جایزه دوست‎داشتنی کثیف را ببرد.

آکادمی به او جواب داده است که چه او بخواهد چه نخواهد این جایزه افتخاری را خواهند داد! کودکان اوتیل همچنین به پدر خود توصیه کردند به این مراسم برود و او در نهایت قانع شد که در مراسم 2003 حاضر شود و این جایزه افتخاری را دریافت کند!

کمی نزدیک به رکورد هفت نامزدی ناموفق ریچارد برتون، بازیگران آرتور کندی و آلبرت فینی با 5 نامزدی بدون موفقیت قرار دارند. از جمله بازیگران مشهور دیگری که رکوردهای اسکار را ازآن خود نکردند و هرگز جایزه اسکار را نبردند می‎توانیم به کری گرانت (ستاره مشهور بیش از 70 فیلم کمدی عاشقانه و هیجانی داشت. او با این حال در سراسر عمر حرفه‌ای‎ خود از یک اسکار محروم بود چون از اولین بازیگرانی بود که به‌صورت مستقل و بدون بستن قرارداد با استودیوهای بزرگ کار می‎کرد)، جیمز دین (که پس از تکمیل سومین فیلم خود یعنی «غول» در سال 1955 از دنیا رفت)، استیو مک‎کوئین (تنها یک مرتبه در سال 1966 به خاطر بازی در نقش اول فیلم «دانه‎های شن» نامزد اسکار شد) و هریسون فورد (تنها یک مرتبه برای بازی در فیلم «شاهد» در سال 1985 نامزد اسکار شد، با آن‌که در 6 عدد از 10 فیلم پر فروش سال 1989 بازی کرد یعنی سه‎گانه جنگ ستارگان و سه‎گانه ایندیانا جونز) اشاره کنیم.

دو بازیگر زنی که 6 مرتبه بدون موفقیت نامزد اسکار شدند (دبورا کر ستاره اسکاتلندی و خوش‌صدای نیویورکی تلما ریتر) تقریباً در کنار کیت وینسلت قرار می‎گیرند که پس از 6 مرتبه نامزدی اسکار سرانجام در سال 2008 توانست برای بازی در نقش اول فیلم «کتاب‎خوان» برنده این جایزه شود.

از جمله بازیگران زن مشهور دیگری که هرگز اسکار نبردند می‎توانیم به گرتا گاربو (او در دهه 40 میلادی از دنیای فیلمسازی بازنشسته و تبدیل به یک فرد منزوی شد)، جودی گارلند ستاره موفق دنیای سینما از کودکی تا بزرگسالی (گرچه در سال 1939 یک جایزه ویژه بازیگران نوجوان دریافت کرد) و بزرگترین ستاره جذاب سینما مرلین مونرو اشاره کنیم.

از جمله افرادی که  جزو رکوردهای اسکار نیستند و هرگز اسکار را نبرده‎اند می‎توانیم به برایان دانلوی اشاره کنیم. او در سال 1939 با بازی در فیلم «بو ژست» نامزد بهترین بازیگر مرد نقش مکمل شد. از این فیلم اغلب اوقات به‌عنوان تنها فیلم (غیر مستند) یاد می‎شود که 4 برنده جایزه بهترین بازیگر مرد نقش اول (البته در سال‎های بعد این جایزه را بردند) در آن بازی می‎کنند (یعنی گری کوپر، ری میلاند، سوزان هیوارد و برودریک کرافورد).

در مراسم اسکار سال 1940 هیچ‎کدام از آن‎ها برای بازی در نقش‎های خود در بو ژست نامزد اسکار نشدند و این افتخار تنها نصیب برایان دانلوی برای بازی در نقش گروهبان مارکوف شد.

 

رکوردهای اسکار – آرای مساوی

مراسم اسکار سال 1968 بسیار مشهور است چون آرای داوران برای بهترین بازیگر زن نقش اول برابر بود و این جایزه به‌صورت مشترک به کاترین هپبورن (برای بازی در فیلم شیر در زمستان) و باربارا استرایسند (برای بازی در فیلم دختر شوخ) داده شد.

تنها مورد دیگری که این اتفاق برای بخش بازیگری رخ داد در مراسم سال 1931-1932 بود (تقریباً 5 سال پیش از آن‌که بخش جداگانه‎ای برای بازیگران نقش مکمل در نظر گرفته شود). در آن سال فردریک مارچ (برای فیلم دکتر جمیل و آقای هاید) و والاس بیری (برای فیلم قهرمان) به‌صورت مشترک جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد را برنده شدند.

 

رکوردهای اسکار – اعتراض‎ها و خودداری از دریافت جایزه

اولین برنده اسکاری که مراسم اسکار را تحریم کرد نویسنده دادلی نیکولز بود که جایزه «بهترین فیلمنامه» را در سال 1936 برای فیلم «خبرچین» برد ولی از شرکت در مراسم سر باز زد که علت آن اختلاف بین آکادمی و اتحادیه نویسندگان بود.

تنها دو نفر دیگر از دریافت یک جایزه اسکار سر باز زدند. هر دو آن‎ها برنده بهترین بازیگر مرد نقش اول بودند. جرج سی. اسکات در سال 1970 برای بازی در فیلم «پاتن» برنده اسکار شد ولی دریافت این جایزه را رد کرد چون او از شخصیت واقعی مردی که در فیلم بازی کرده بود تنفر داشت. (گرچه او همچنین در سال 1961 گفته بود هرگز جایزه اسکار را قبول نخواهد کرد) و نفر دوم مارلون براندو است که در سال 1972 اسکاری که بابت بازی در فیلم پدرخوانده به او داده شد را قبول نکرد و در دفاع از جامعه سرخپوستان بومی آمریکا یک سرخپوست را فرستاد تا جایزه را بگیرد.

سرخپوستی که براندو فرستاده بود خودش را Sacheen Littlefeather معرفی کرد و در مراسم متنی را از طرف براندو برای توضیح دلیل رد کردن جایزه خواند. گرچه بعداً مشخص شد او واقعاً یک سرخپوست نیست و فقط بازیگری است که این نقش را بازی کرده است.

در مقابل، ونسا ردگریو از زمان سخنرانی خود در مراسم اسکار بعد از دریافت جایزه بهترین بازیگر زن نقش مکمل در سال 1977 (برای بازی در فیلم جولیا) برای صحبت در مورد وضعیت مردم  فلسطین استفاده کرد تا به‌صورت زنده میلیون‎ها بیننده تلویزیون را تحت‎تاثیر قرار دهد.

در سال 1973، Robert Opel به‌صورت مختصر در مراسم اسکار وقفه انداخت. او در حالی‌که این مراسم در تلویزیون ملی زنده پخش می‎شد عریان روی صحنه آمد. مجری مراسم دیوید نیون فوراً و فی‎البداهه در جلوی میلیون‎ها بیننده گفت «فکرش را بکنید، تنها خنده‎ای که نصیب آن مرد خواهد شد برای لخت شدن و نشان دادن معایبش است.»

سال 1956 در طول دوران سناتور مک‎کارتی هر نامزدی که مشخص می‎شد عضو حزب کمونیست است یا از شهادت پیش کمیته مسئول بررسی فعالیت‎های غیرآمریکایی خودداری می‌کرد شرایط لازم برای نامزد جوایز اسکار را نداشت.

گرچه این قانون تنها دو سال دوام آورد چون بسیاری از اجراکنندگان و هنرمندانی که در فهرست سیاه کمیته قرار گرفته بودند توسط دوستانشان در این صنعت مجدداً نامزد می‎شدند.

تاثیر قدرتمند احساسی که بابت این موضوع شکل گرفته بود در اواخر سال 1988 تاثیر خود را نشان داد. یعنی زمانی که بسیاری از بازیگران و اهالی فن از تشویق کارگردان کهنه‎کار الیا کازان برای اسکار افتخاری که به او داده شد خودداری کردند. (کازان مشهور است که در کمیته علیه بسیاری از دوستان خود شهادت داده است).

با آن‌که وودی آلن هرگز دریافت هرگونه جایزه‎ای را رد نکرده است ولی همیشه از حضور در مراسم یا قدردانی برای سه جایزه اسکارش سر باز زده است. (برای نویسندگی و کارگردانی فیلم آنی هال در سال 1977 و برای نویسندگی فیلم هانا و خواهرانش در سال 1986).

او تنها یک مرتبه از این رفتار دست کشید یعنی زمانی که بدون اطلاع در مراسم اسکار سال 2002 حضور پیدا کرد تا از تهیه‎کنندگان بخواهد پس از حوادث 11 سپتامبر سال 2001 به ساخت فیلم‎های خود در نیویورک ادامه دهند.

او در آن مراسم روی صحنه رفت و گفت «من مجبور به ارائه چیزی نبودم. من مجبور به پذیرفتن چیزی نبودم. من فقط باید در مورد شهر نیویورک حرف می‎زدم.» و پس از صحبت‎های او حضار در سالن او را شدیداً تشویق کردند و سپس کلیپ‎هایی از شهر نیویورک پخش شد.

 

رکوردهای اسکار – سخنرانی‎های مشهور دریافت جایزه اسکار

بازیگر زن گریر گارسون رکورد طولانی‎ترین سخنرانی مراسم اسکار را دارد (برای بازی در نقش خانم مینی‎ور). فکر می‎کنید چقدر بود؟ ظاهرا زمان پیشنهادی برای هر سخنرانی 45 ثانیه بوده است ولی خانم گارسون (که در آن زمان در صنعت سینما به اسم ملکه هالیوود شناخته می‎شد) هفت دقیقه تمام صحبت کرد!

زمانی‌که جک پالانس روی صحنه آمد تا جایزه اسکار را در سال 1991 برای بهترین بازیگر مرد نقش مکمل (برای بازی در فیلم حقه‎بازان شهر) دریافت کند، این بازیگر که آن زمان 73 سال سن داشت با یک دست چندین حرکت شنا رفت.

در سال 1993 تام هنکس ناخواسته همجنس‎گرایی مربی بازیگری خود در دوران دبیرستان را به‌صورت زنده در تلویزیون ملی فاش کرد و از او بابت الهام‎بخشی به خاطر سخنرانی دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد (به خاطر بازی در نقش یک قربانی ایدز در فیلم فیلادلفیا) تشکر کرد، حادثه‎ای که خیلی زود موضوع فیلم «درون و بیرون» کوین کلاین شد.

 

کلام آخر درباره رکوردهای اسکار

اسکار مانند هر مراسمی در دنیا تاریخچه‎ای جذاب با انواع رکوردها دارد. شاید در بین بسیاری از منتقدان فیلم و علاقه‎مندان به سینما این بحث همچنان وجود داشته باشد که جشنواره‎هایی مانند کن فرانسه یا جشنواره فیلم برلین مهم‎تر باشند اما نمی‎توانیم اهمیت اسکار و توجه عظیمی که هر سال به آن می‎‌شود را نادیده بگیریم.

در این مطلب سعی کردیم جامع‎ترین اطلاعات در مورد رکوردهای اسکار و لیست رکوردداران اسکار را در اختیار شما بگذاریم. اگر در مورد رکوردهای بالا یا افراد خاصی که این جایزه را گرفته‌اند نظری دارید با ما و سایر خوانندگان در میان بگذارید.

منبع: Eudesign