فناوری واژه عجیبی در حال حاضر نیست و ما بارها و بارها با این واژه رو به رو میشویم که هر دستگاه جدید را پیرو تحول این موضوع میدانند. به نوعی چندین سال پیش زمانی که لباسهایی با طرحهای چرک و پاره، در فروشگاههای بزرگ زنجیرهای، داشت بهسرعت به مد روز تبدیل میشد، امیدی کاملاً جدید نیز، برای آینده تمدن، در حال ظهور بود. سیاستمداران، منتقدین اجتماعی و بسیاری از دانشگاهیان اینگونه توصیف و تمجید کردند که اینترنت جهان را یکسره آزاد و دموکراسی را در همهجا برقرار خواهد کرد. اینترنت جریان اطلاعات و مبادله کالاها را آزاد خواهد ساخت.
با تمامی نیروهایی که اینترنت به ارمغان میآورد، هر شخص، خود، مؤلف میشد. اینترنت به کاربران امکان میداد تا با هویتهای خود بازی کنند و در برابر پذیرش مفاهیم قدیمی و ثابت خویشتن مقاومت کنند. نظریهپردازان ادعا میکردند که خاصیت غیرمتمرکز و همهجاییبودنِ اینترنت، آنچه «ریزوم» مینامیدند و از واژههای رایج در آن زمان بود، در برابر تمامیتخواهی مقاومت میکند. بیل کلینتون، طی سفری به چین، به گزارشگران چنین گفت که محدود کردن اینترنت «تقریباً مثل آن است که بخواهید ژله را به دیوار بچسبانید».
تقریباً دو دهه از آن موقع گذشته است و دولت چین یک دیوار بسیار بزرگ دارد. در چین و جاهای دیگر، فیلترینگ الکترونیکی، تغییر مسیر در دسترسی به وب سایتها، نظارت و دستکاری محتوا در اینترنت رایج است. در اینجا اشتباه عمیق دیگری نیز وجود دارد و آن نهتنها به اینترنت بلکه بهطورکلی به فناوری مربوط میشود. این اشتباه عبارت است از انتظار ما از اینکه تکنولوژی میتواند مشکلات را حل کند و چنین نیز خواهد کرد؛ اینکه آینده بهتر خواهد بود، چراکه تکنولوژی آینده را بهتر خواهد ساخت؛ اینکه بسیاری از ما منتظر دستگاهها و کدنویسیها هستیم تا مشکلات را حل کنند.
شاید این پرسش برای ما به وجود بیاید که فناوری چیست. در پاسخ باید بیان کنیم که فناوری یا تکنولوژی، شگردها و به کاربردن ابزارها، دستگاهها، مادهها و فرایندهایی گره گشای دشواریهای انسان است. فناوری فعالیتی انسانی بوده و از همین رو، از دانش و مهندسی دیرینهتر بهره میبرد.
این روزها فناوریهای جدید مختلفی را شاهد هستیم که هر یک به کمک بشر آمده تا بتواند گره از مشکلات باز دارد. فناوریهایی که هر یک در نوع خود برجسته هستند و اگر به مطالعه آنها بپردازیم، به نتایج جالبی دست پیدا خواهیم کرد. برای مثال تلفن هوشمند یک ابزار بوده که کمک میکند دوربین، ضبط، رادیو و برخی دیگر را در یک دستگاه داشته باشد. این فناوری در دهههای پیشین وجود نداشت و تنها یک دهه شاهد عرضه آن هستیم.
اما برای توضیح بیشتر باید به موارد مختلف در دنیای تکنولوژی بپردازیم که هر یک از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
فناوری نوین
فناوری نوین یک دگرگونی فناورانه در سبک زندگی بوده که بسیاری از اوقات، ناخودآگاه هستند و دانستن این ارتباط، ما را هشیار میسازد که پیشتر از پدید آمدن پیامدهای کاربرد انواع ابزارها و سیستمهای فناورانهی نوین، آنها را حدس بزنیم و نشانهشناسی کنیم و برای مسائلی اجتماعی و فکری که به دنبال خواهند داشت، چارهجویی نماییم.
فناوری را نباید تنها در ماشینها و ابزارها و اختراعهای مادی جدید دید. گاهی جا انداختن یک نوع مدیریت و کنترل اجتماعی، نوعی فناوری است. از قضا، چیزی که بر زندگی ما بیشتر تأثیر دارد، فناوری اجتماعی است که زندگی شخصی و جمعی را همچون ابزارها و اختراعات مادی و شاید بیش از آنها دگرگون میسازد. وقتی ما میآموزیم، میپذیریم و مشتاق میشویم، به گونهای دیگر زندگی کنیم، نگاه و معرفت ما به زندگی دستخوش دگرگونی میشود و این دگرگونی بر خلقوخو و ارتباط ما با دیگران و حتی ارتباط ما با خودمان و باورهایمان تأثیر میگذارد. بنابراین این فناوری نوین است که موجب ایجاد تکنولوژی روز شده و شاهد تحولی در بشر هستیم.
شرکت های فناوری اطلاعات
شرکتهای فناوری اطلاعات در واقع طبق تعریفی که باید درباره فناوری اطلاعات داشته باشیم، تعریف میشوند. به طور کلی به مطالعه، طراحی، توسعه، پیادهسازی، پشتیبانی یا مدیریت سیستمهای اطلاعاتی مبتنی بر رایانه، خصوصاً برنامههای نرمافزاری و سختافزار رایانه میپردازد. بنابراین شرکتهای موردنظر هم فعالیتشان در همین بخشها بوده و نقش مهمی در توسعه فناوری دارند. این نوع شرکتها با داشتن متخصصانی که عمدتا در رشته IT تحصیل کردند، سعی دارند در این حوزهها نقش کلیدی ایفا کنند.
به معنای دقیقتر شرکتهای فناوری اطلاعات با مسائلی مانند استفاده از رایانههای الکترونیکی و نرمافزار سروکار دارد تا تبدیل، ذخیره، حفاظت، پردازش، انتقال و بازیابی اطلاعات و غیره سروکار دارند. البته پیشتر گفته شده که دایره ارتباطات مخابراتی را نیز به فناوری اطلاعات مربوط میشود. از این رو باید به این عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات هم گفت که به خوبی معنای آن مشخص است.
از این رو فعالان عرصه بیشتر تمایل دارند تا IT را به عنوان ICT یا همان Information and Communications Technology یا فناوری اطلاعات و ارتباطات مطرح کنند. البته برای آشنایی بیشتر با فناوری اطلاعات بهتر است با انواع آن آشنایی پیدا کنید. به طور کلی تازههای فناوری اطلاعات نشان میدهد که این عرصه نسبت به سالهای گذشته پیشرفت چشمگیری داشته و بدون شک میتواند حسابی علاقمند به این حوزه را شگفت زده کند.
انواع فناوری اطلاعات
انواع فناوری اطلاعات به طور کلی شامل 5 دسته مختلف از جمله شبکهها و ارتباطات، هوش مصنوعی، تجارت الکترونیکی، آموزش الکترونیکی و امنیت اطلاعات میشود. البته میخواهیم به تعریف هریک نیز بپردازیم.
شبکهها و ارتباطات:در حوزه فناوری اطلاعات، یک شبکه مجموعهای از نقاط و گرههاست که به وسیله راه های ارتباطی به هم متصل شدهاند. یک شبکه میتواند به شبکههای دیگری هم متصل یا خود از چندین زیر شبکه تشکیل شده باشد.
هوش مصنوعی:هوش مصنوعی به شبیه سازی هوش بشری اطلاق میشود که به وسیله ماشین، از جمله سامانههای پردازشی رایانهای مربوط میشود.
تجارت الکترونیکی: در واقع این دسته که به عنوان تجارت الکترونیکی شناخته میشود به معنای خرید و فروش کالا و خدمات بر روی اینترنت است؛ خصوصا از طریق وب. به صورت عملی، گاهی از عبارت کسب و کار الکترونیکی نیز بدین منظور استفاده میشود. در حوزه خورده فروشی آنلاین هم از عبارت ” خرده فروشی الکترونیکی ” استفاده میشود.
آموزش الکترونیکی: در واقع آموزش الکترونیکی میتواند به آسانی فرستادن یک نامه الکترونیکی باشد؛ اما مفهوم دانشگاه مجازی چیزی فراتر از اینهاست. دانشگاه مجازی عبارت است از ایجاد یک محیط دانشگاهی خیالی که در آن کارکنان، مدیران، دانشجویان، و استادان میتوانند بدون توجه به مکانی که در آن هستند، در هر لحظه به تبادل اطلاعات بپردازند.
امنیت اطلاعات: عبارت رایج دیگری که برای این دسته به کار میرود، ” تضمین اطلاعات ” است. امنیت اطلاعات، به سیستمهای کامپیوتری یا برگههای الکترونیکی که به وسیله ماشین خوانده میشود، محدود نیست؛ بلکه در همه جنبههای محافظت از دادهها و اطلاعات حتی به هر شکلی که باشند، مربوط میشود.
فناوری نانو
فناوری نانو، توانمندي توليد مواد، ابزارها و سيستمهاي جديد با در دست گرفتن کنترل در سطوح ملکولي و اتمي و استفاده از خواص است که در آن سطوح ظاهر ميشود. از همين تعريف ساده برميآيد که نانوتکنولوژي يک رشته جديد نيست، بلکه رويکردي جديد در تمام رشتههاست. براي نانوتکنولوژي کاربردهايي را در حوزههاي مختلف از غذا، دارو، تشخيص پزشکي و بيوتکنولوژي تا الکترونيک، کامپيوتر، ارتباطات، حملونقل، انرژي، محيط زيست، مواد، هوافضا و امنيت ملي برشمرده اند.کاربردهاي وسيع اين عرصه به همراه پيامدهاي اجتماعي، سياسي و حقوقي آن، اين فناوري را بهعنوان يک زمينه فرا رشتهاي و فرابخش مطرح نموده است.
هر چند آزمايشها و تحقيقات پيرامون نانوتکتولوژي از ابتداي دهه ۸۰ قرن بيستم بطور جدي پيگيري شد، اما اثرات تحول آفرين، معجزه آسا و باورنکردني نانوتکنولوژي در روند تحقيق و توسعه باعث گرديد که نظر تمامي کشورهاي بزرگ به اين موضوع جلب گردد و فناوري نانو را به عنوان يکي از مهمترين اولويتهاي تحقيقاتي خويش طي دهه اول قرن بيست و يکم محسوب نمايند.
استفاده از اين فناوری در کليه علوم پزشکي، پتروشيمي، علوم مواد، صنايع دفاعي، الکترونيک، کامپوترهاي کوانتومي و غيره باعث شده که تحقيقات در زمينه نانو بهعنوان يک چالش اصلي علمي و صنعتي پيش روي جهانيان باشد.
این روزها اگر اخبار فناوری را دنبال کرده باشید، قطعا با مسئله فناوری نانو آشنا خواهید بود و بدون شک چند باری نام آن به گوش شما خورده است. تعریف ارائه شده یک تعریف کلی برای فناوری نانو بوده که به آن اشاره داشتیم. البته فناوری نانو یکی از انواع فناوری بوده و به نوعی یکی از پاسخهای انواع فناوری چیست، محسوب میشود.
عجیب ترین اختراعات
عجیب ترین اختراعات با یک ایده آغاز میشوند. ایده ای که صاحب آن فکر میکند واقعا عالی و منحصر به فرد است. هرچند ممکن بوده شما به یک ایدهی فوقالعاده برای یک اختراع جدید فکر کرده باشید و تصور کنید این بهترین چیزی است که تا به حال به آن فکر کردهاید، اما شاید آن ایده باید فقط در حد ایده بماند. برخی اختراعات واقعا عجیب و دیوانهکننده در بازار وجود دارد که آدمها به آن فکر کردهاند و واقعا آن را به واقعیت تبدیل کردهاند.
اگر بخواهیم به عجیب ترین اختراعات بپردازیم باید تحقیق در مورد فناوری هم داشته باشیم تا بتوانیم پاسخ خود را به سادگی پیدا کنیم. البته همچنین در صورتی که فناوری های جدید ایران را دنبال کرده باشید، میتوانید در لابه لای آن عجیب ترین اختراعات هم یافت.
به طور کلی میخواهیم چند مورد اختراع عجیب به شما معرفی کنیم که در ادامه سه مورد مطرح میشود:
اسکوتر الکتریکی
اسکوتر الکتریکی شرکت “رایدروید”(RidRoid) موسوم به “کانگورو”(CanguRo)، یک اسکوتر الکتریکی خودران است که میتواند مانند یک خودرو، کاربر را به مقصد برساند. این اسکوتر که به مجموعهای حسگر و سیستم آنبرد هوش مصنوعی مجهز است، میتواند مانند یک حیوان خانگی به دنبال کاربر برود یا او را در یک مکان و زمان خاص ملاقات کند.
آبشش مصنوعی
با بالا رفتن سطح دریا و از بین رفتن شهرهای ساحلی، تهدید رو به زوال این تغییرات اقلیمی میتواند به مهاجرت گسترده انسانها در داخل کشور منجر شود اما به جای یافتن راهی برای کاهش آثار کربن میتوان راههای مورد استفاده آبزیان را به کار برد.
گروهی از پژوهشگران ژاپنی، ابزاری ابداع کردهاند که مانند یک آبشش مصنوعی عمل میکند. این ابزار موسوم به “آمفیبیو”(Amphibio) که یک پوشش چاپ سهبعدی است، به کاربر امکان میدهد زیر آب نفس بکشد. به گفته طراح آبشش، این ابزار نمیتواند آب را با سرعت کافی پردازش کند تا غواص را زنده نگه دارد و پاسخگوی عمق بیش از چند پا نخواهد بود.
صابون غیرلغزنده
صابون معمولا بسیار لغزنده است و از هنگام شست و شو از دست لیز میخورد. “تترا سوپ” (Tetra Soap)، یک محصول جدید شبیه به تتراپاد است که به خاطر داشتن شکل منحصربهفرد، میتوان آن را راحتتر در دست گرفت و مشکلات صابونهای معمولی را ندارد.
بنابراین در جهان میلیونها اختراع ثبت میشود که برخیها عجیب بوده و برخی دیگر چنین نیستند.
شبکه 5G
شبکه 5G از سال 2018 بسیار جدی گرفته شد و کمپانیهای تولیدکننده تلفن هوشمند سعی کردند آن را به محصولات جدید خود بیاورند. اما در سال 2020 بر تعداد اسمارتفونهایی که از این شبکه سریع ارتباطی پشتیبانی میکنند، به مراتب بسیار شده است. در این بخش قصد داریم به شکلی گستردهتر شما را با شبکههای سری G قبلی و نسل جدید آشنا سازیم.
به طور کلی اولین شبکه استاندارد یا فناوری شبکه تلفنهای بی سیم با نام 1G بود که در سال 1981 معرفی شد. پس از آن، استاندارد 2G در سال 1992 جایگزین 1G شد که رمزنگاری دیجیتالی، پیامک و خدمات داده را به ارمغان آورد.
تقریبا 6 سال بعد نسل 3G اعلام شد اما تا سال 2001 به صورت رسمی تجاری سازی نشده بود. این سرویس به خدمات سریع تری مانند دسترسی اینترنت همراه، تماسهای ویدیویی و تلوزیون تلفن همراه جهش پیدا کرد. پس از این سرویس نسبتا سریع شاهد نسل 4G بودیم که در سال 2008 راه اندازی شد که با دسترسی به پهنای باند بسیار بالا همراه بود.
اگر به این تاریخچه شبکه های ارتباطی نگاه دقیق تری بیاندازیم متوجه می شویم که تقریبا بین هر نسل تلفن همراه 10 سال فاصله افتاده است. پس از 4G قرار است شاهد نسل قدرتمند ارتباطات یعنی 5G باشیم که صد در صد این سرویس فرکانسهای خیلی وسیعتری نسبت شبکه های قبلی خواهید داشت.
هنوز هیچ استانداردی برای نسل پنجم ارتباطات (5G) تعریف نشده اما انجمن جهانی موبایل (GSMA) هشت معیار برای واجد شرایط بودن اپراتور نسل پنجم را به شرح زیر بیان میکند:
اتصال یک تا گیگابایت برثانیه به نقاط انتهایی در این زمینه:
- تاخیر زمانی کم
- پهنای باند 1000× در واحد سطح
- 10 تا 100 برابر تعداد دستگاه های متصل
- دسترسی 99.999 درصدی
- پوشش 100 درصدی
- 90 درصد کاهش مصرف انرژی شبکه
- تا 10 سال عمر باتری برای دستگاه هایی با قدرت پایین
در نتیجه این شبکه بسیار سریعتر از نسلهای گذشته بوده و قصد دارد ارتباط اینترنت را بسیار سریع و هیجان انگیز نماید. طبق تحقیق صورت گرفته، یک فایل 1 گیگابایتی با شبکه 4G در کمتر از نیم ساعت بارگیری میشود اما این مدت زمان برای شبکه 5G به کمتر از 5 دقیقه میرسد.
این مدت زمان نشان از افزایش سرعت بالا نسل پنجم شبکه ارتباط بی سیم نسبت به نسل چهارم است. شایان ذکر بوده برخی شرکتها نظیر هوآوی توسعه نسل ششم را هم آغاز کردند و قطعا تا 10 سال دیگر خبری از آن نخواهد بود.
در این بین هم باید بیان داشت تا گسترش فناوری 5G در سطح جهان باید منتظر ماند زیرا در حال حاضر تمامی نقاط به این فناوری مجهز نیستند و باید زیرساخت لازم جهت پشتیبانی ایجاد شود. بنابراین در حال حاضر ایالات متحده، اروپا و کشورهای آسیای شرقی این زیرساخت را آماده کردند اما در خاورمیانه و چند منطقه دیگر آسیا و آفریقا زیرساخت لازم فراهم نیامده و باید یک الی دو سالی منتظر ماند.
ناگفته نماند که پیش بینی شده حداقل تا چند سال آینده تمامی کشورهای جهان اگرچه نمیتوان پیش بینی درستی دانست، این فناوری را دربرگیرند.
فناوری پلاسما
فناوری پلاسما یکی از انواع فناوری بوده که باید مفصل با آن آشنایی پیدا کرد. به طور کلی مادهی فوقالعاده انرژی بخش که نیروی زندگی بر روی زمین را تامین میکند را بشناسید. همهی ما با سه حالت اصلی ماده یعنی جامدات، مایعات و گازها آشنا هستیم. حالت دیگری وجود دارد که اگرچه به خوبی شناخته نشده، اما متداولتر از بقیه است، «پلاسما».
این حالت از ماده زمانی شکل میگیرد که اتمهای گاز با انرژی دستهبندی میشوند. کافی است آنها به پروتونهای با بار مثبت و الکترونهای با بار منفی تقسیمبندی شوند. این حالت پلاسما را به رسانای الکتریسیتهی کارآمدی تبدیل میکند که باعث میشود به نیروهای مغناطیسی واکنش نشان دهد، دقیقاً برخلاف گازها.
این پدیده ممکن است عجیب بهنظر برسد، اما در واقع ما هر روزه این ذرات پُرانرژی را بر روی کرهی زمین مشاهده میکنیم. در اصل پلاسما مسئول ایجاد پرتوهای نوری است که ما بهشکل آذرخش در آسمان میبینیم. این جرم متداول در هوا حرکت کرده و اتمها را پُرانرژی کرده و آنها را به ذرات پلاسما تبدیل میکند که بههم برخورد کرده و نور آزاد میکنند.
همچنین هر وقت خورشید را نگاه کنیم، پلاسما را میبینیم. حرارت بالا مداوماً سوخت خورشید، اتمهای هیدروژن و هلیم را به یونهای مثبت و یونهای منفی تبدیل میکند و از خورشیدِ کهکشان ما در منظومهی شمسی پیکرهای سرشار از پلاسما میسازد.
باتوجه به این توضیحات میتوان نتیجه گرفت که فناوری پلاسما نیز در این حوزه عمل کرده و به مطالعه در این زمینه میپردازد تا به ایجاد محصولاتی برگرفته از مادهی فوقالعاده انرژی بخش پرداخت. این فناوری در صنایع بسیار مورد استفاده قرار میگیرد و کاربری آن در بخشهای مختلفی از جمله صنعت به شدت احساس میشود.
نتیجه گیری نهایی درباره فناوری
فناوری معنا و مفهوم گستردهای دارد. ما در این مطلب سعی کردیم هر یک را به شکلی مختصر بیان کنیم. زیرا پرداختن به همه موارد نیاز به زمان طولانی و مطالعه مطلبی بسیار بلند دارد تا بتوانید کاملا مفصل با این مبحث بزرگ عصر جدید آشنایی پیدا کنید.