چند وقتی است که تب و تاب بازتولید انیمیشن های کلاسیک بالا گرفته است. این اتفاق شامل انیمیشن دوست‌داشتنی دامبو نیز شده است. تیم برتون تلاش کرده دیدگاه خاص خودش از این انیمیشن را به مخاطبین ارائه کند. تریلر فیلم دامبو اواسط ماه نوامبر سال گذشته بیرون آمد و خیلی‌ها را مشتاق تماشای این فیلم کرد. در متن زیر به نقد فیلم (Dumbo (2019 که اواخر ماه مارس بر روی پرده رفت، پرداخته‌ایم.
نقد فیلم دامبو 2019
فیلم دامبو جدید تیم برتون در حقیقت به اندازه فروش بالایی که در گیشه داشته است، خوب نبود. این فیلم که همراه با شرمساری مدل قرن بیست و یکمی درباره استفاده از حیوانات در سیرک بوده، نسبت به فیلم اصلی بیش از حد پیچیده است. فیلم دامبو 2019 شفافیت فیلم اصلی را نداشته، استفاده درست و به‌جایی از آهنگ‌ها نکرده و در نهایت حال و هوای پارک ژوراسیک امروزی و تا حدی آینده‌نگرانه‌ای را دارد که اصلا خوب از آب درنیامده است. فیلم دامبو به حدی کسل‌کننده بود که در محلی که من فیلم را تماشا می‌کردم، بچه‌ها از سر بی‌حوصلگی با همدیگر حرف می‌زدند.
فیلم‌نامه فیلم (Dumbo (2019 را فیلم‌نامه‌نویس ایرن کروگر براساس کلاسیک سال ۱۹۴۱ دیزنی و داستان سال ۱۹۳۹ هلن ابرسون و هارولد پرل نوشته است. داستان اصلی دامبو در مورد یک بچه فیل سیرک به نام جامبو جونیور است که گوش‌های بزرگش باعث شده است به دامبو شهرت پیدا کند. اما این گوش‌ها به او امکان پرواز کردن می‌دهند: جوجه اردک زشتی که پرواز کردن او را در نظر بقیه تبدیل به قو می‌کند.
اما این فیلم لایو اکشن که دامبو آن به کمک جلوه‌های ویژه کامپیوتری خلق شده است، کل داستان را با یک ساختار سه پرده‌ای بیش از حد طولانی، حوصله‌سربر و به طرز ناامید‌کننده‌ای بی‌معنی در مورد فروخته شدن دامبو به یک شهربازی بی‌رحم و پرزرق و برق، خلاصه کرده است. بازی‌ها از کالین فرل گرفته تا اوا گرین و مایکل کیتون به پوزخند زدن، اخم‌کردن و ژست گرفتن محدود شده است.
درباره بازتولید فیلم دامبو
این بازتولید مشهورترین صحنه فیلم اصلی دامبو را به بدترین نحو ممکن به تصویر کشیده است: صحنه ناراحت‌کننده‌ای که در مورد آن صحبت می‌کنیم هوشمندانه و در عین حال بی‌رحمانه است، به طوری که تقریبا غیرقابل تماشا است. وقتی که مادر دامبو عصبانی شده و چند پسر از میان تماشاگران را که در حال اذیت کردن دامبو بودند بلند کرده و با خرطومش آن‌ها را کتک می‌زند. او به خاطر این کار به زنجیر کشیده شده و درون گاری کوچکی که روی آن نوشته شده است «خطر فیل دیوانه» زندانی می‌شود.
دامبو بیچاره فقط می‌تواند مخفیانه و شب‌ها به ملاقات مادرش برود. آن دو خرطوم‌هایشان را از میان نرده‌های گاری رد کرده و در هم فرو برده و گره می‌زنند. این صحنه یکی از دلخراش‌ترین صحنه‌های تاریخ دیزنی است، حتی از مرگ مادر بمبی و پدر سیمبا نیز ناراحت‌کننده‌تر است، چرا که مادر دامبو هنوز زنده است و کابوس مسخره شدن را از نزدیک حس کرده و ظلم به اسارت کشیده شدن را به چشم می‌بیند.
دامبوی فیلم جدید کنترلش را سر این موضوع از دست می‌دهد. این موضوع در یک صحنه بی‌احساس و تقریبا خجالت‌آور به تصویر کشیده شده است. با اینکه پیش از آن شاهد آماده‌سازی برای این واکنش هستیم اما این آماده‌سازی تا حد زیادی بسیار گیج‌کننده است. تصاویر پیش از این واکنش به اندازه کافی غم‌انگیز نبوده و خشم شما را نسبت به این بی‌عدالتی بر نمی‌انگیزد. دلیل آن می‌تواند این باشد که فیلم دامبو به شدت در مورد بد جلوه دادن آدم‌هایی که قرار است در پایان خوش داستان نقش داشته باشند، محتاطانه عمل کرده است. و البته فیلم کاملا تصادفی بهترین و تنها دوست دامبو، تیموتی موشه را از داستان حذف کرده است. در حقیقت می‌توان گفت در این فیلم دوستان دامبو فقط از میان انسان‌ها انتخاب شده‌اند.
داستان فیلم (Dumbo (2019
این درام به وضوح تعدادی شخصیت منفی را که هدف‌شان خدشه وارد کردن به شهرت انسان‌ها به خوبی، بوده است مقابل دوربین می‌برد. اول از همه یک نگهبان حیوانات ظالم در سیرک اول است. در سیرک جدید که دامبو گول خورده و وارد آن‌جا می‌شود نیز یک نگهبان به همان اندازه شرور وجود دارد. نباید کارآفرین جدید و شرور سیرک وی ای واندور (کیتون) را نیز از قلم انداخت. انسان‌های خوب داستان هم رهبر سیرک خوش‌قلب با بازی دنی دی‌ویتو، کولت بندباز (گرین) و هولت فریر (فارل) که یک مربی بیوه با دو فرزند است که عاشق دامبو کوچک شده‌اند. برتون می‌توانست در داستان‌گویی‌اش بیشتر از این‌ها به دور شدن دامبو از مادر بیچاره‌اش بپردازد. با این حال این فاکتور مهم در میان تصاویر بی‌نظیر برتون به فراموشی سپرده شده است.
داستان فیلم اولیه در ۱۹۴۱، سالی که منتشر شد، روایت شده است. (صفحه نخست روزنامه‌‌ای که خبر پرواز موفقیت‌آمیز دامبو را چاپ کرده بود، داستان‌هایی از اسپیت‌فایرهای بریتانیایی داشت.) اما فیلم دامبو 2019 ما را درست به پایان جنگ جهانی اول می‌برد. هولت بعد از این جنگ به‌عنوان یک کهنه‌سرباز زخم‌خورده به خانه برمی‌گردد.
اما از یک جنبه دیگر انگار داستان درست وسط سال ۲۰۱۹ روایت شده است. کل فیلم دیدگاه شرمسارانه‌ای را نسبت به استفاده از حیوانات در نمایش‌های سرگرم‌کننده برای انسان‌ها، به مخاطب عرضه می‌کند. این درسی است که به طور ویژه در آخر داستان مخاطب متوجه آن می‌شود، اما حتی از همان ابتدا هم فیل‌ها تنها حیوانات بزرگ سیرک هستند. با اینکه چند میمون و موش نیز در سیرک حضور دارند اما خبری از شیرها، ببرها یا خرس‌ها نیست. در انتها سرنوشتی شبیه به داستان «کتاب جنگل» برای قهرمان‌‌های فیلم در نظر گرفته شده است که در آن هیچ انسانی حضور ندارد. البته معلوم نیست با توجه به اوضاع اقتصادی سیرک چطور این سرنوشت عملی خواهد بود.
کلام آخر درباره فیلم دامبو 2019
البته من از تمام بازتولیدهای تیم برتون ناراضی نیستم. «سیاره میمون‌ها»ی او افتضاح بود و فیلم «آلیس در سرزمین عجایب» نیز دست‌کمی از آن نداشت، اما «سوئینی تاد» او جالب بود و نسخه «چارلی و کارخانه شکلات‌سازی»اش نیز بسیار خوب بود و می‌توان گفت به خوبی درک نشد. حتی در همین فیلم دامبو نیز لحظات قابل توجهی، به‌ویژه در ابتدای فیلم زمانی که دامبو در ابتدای یادگیری پرواز کردن تلوتلو می‌خورد، به چشم می‌خورند. اما فیلم دامبو فیل پرنده آن‌قدر کسل‌کننده است که این لحظات را نیز خراب می‌کند. تا جایی که داستان بدون هیچ دلیل منطقی‌ای، پیچیده و طولانی بوده و در نهایت پایانی خسته‌کننده دارد. تماشای عدم موفقیت فیلم (Dumbo (2019 تجربه‌ای واقعا دردناک است.
منبع: The Guardian
