انیمیشن باب اسفنجی با نام کامل باب اسفنجی شلوارمکعبی (SpongeBob SquarePants) یکی از محبوب‌ترین انیمیشن‌های معاصر است که به‌علت جذابیتی که دارد، مورد توجه حداقل 2 نسل از مردم جهان قرار گرفته است. این انیمیشن سریالی از سال 1999 ساخته شده و هنوز پایان آن اعلام نشده است. ممکن است انیمیشن باب اسفنجی دوبله فارسی را دیده باشید، چرا که این انیمیشن در ایران هم بسیار مورد توجه قرار گرفته و چندین بار به فارسی دوبله شده است.
اولین فیلم سینمایی باب اسفنجی نیز در سال 2004 با نام «باب اسفنجی شلوارمکعبی» بر روی پرده سینما به نمایش درآمد. قسمت دوم فیلم سینمایی به نام «باب اسفنجی: اسفنج بیرون از آب» در سال 2015 اکران شد و سومین قسمت از فیلم های سینمایی باب اسفنجی به نام «باب اسفنجی: اسفنج شگفت انگیز» قرار است در سال 2020 اکران شود. از کارتون سریالی آن تاکنون 12 فصل پخش شده است و فصل جدید آن نیز قرار است به زودی ساخته و پخش شود.
انیمیشن باب اسفنجی یکی از پرافتخارترین انیمیشن‌های دنیا است و طی سال‌های پخش خود موفق به کسب 46 جایزه شده است. انیمیشن باب اسفنجی یک کارتون معمولی برای کودکان نیست، این مجموعه شاید یکی از معدود کارتون‌هایی باشد که تعداد طرفداران بزرگسال آن، اگر از طرفداران کودک آن بیشتر نباشد، کمتر هم نیست. آموزندگی این انیمیشن قرار نیست از نوع یاد دادن الفبا، تشخیص رنگ‌ها یا تشخیص شکل‌ها باشد، این انیمیشن درس‌های متنوع زندگی را در لایه‌های خود نهفته دارد.
این‌که گفته می‌شود درس‌های زندگی را در لایه‌های خود نهفته دارد یعنی چه؟ یعنی شما در هر سنی انیمیشن باب اسفنجی را تماشا کنید، متوجه درس‌های متنوعی می‌شوید و نسبت به کسانی که در گروه سنی شما نیستند برداشت‌های متفاوتی خواهید کرد. اگر یک نوجوان این کارتون را تماشا کند شاید یک درس و پیامی از این انیمیشن بگیرد، اما یک بزرگسال شاید پیام‌های بزرگ‌تر و جالب‌تری را درباره زندگی و فلسفه آن دریافت کند.
استیون هیلنبرگ، در سال 1989 یک کتاب طنز درباره موجوداتی که زیر دریا زندگی می‌کنند نوشت و آن ایده را با یکی از دوستانش به‌قدری پرورش داد که در سال 1996 شخصیت باب اسفنجی خلق و کارهای ساخت این انیمیشن شروع شد. در ابتدا قرار بود نام این شخصیت پسر اسفنجی باشد اما بعداً به باب اسفنجی تغییر یافت. هر قسمت از این مجموعه حدود 23 تا 24 دقیقه است و داستانی مستقل از قسمت‌های دیگر دارد. استیون هلینبرگ، خالق انیمیشن باب اسفنجی، سال گذشته بر اثر بیماری ALS درگذشت.
در ادامه این یادداشت قصد داریم پس از معرفی شخصیت‌ها و فضای انیمیشن باب اسفنجی، به درس‌هایی که این کارتون به ما می‌آموزد، بپردازیم.
شخصیت‌های انیمیشن باب اسفنجی
باب اسفنجی نام شخصیت اصلی این انیمیشن است که در یک رستوران سرآشپز است. در اطراف او یک اختاپوس هنرمند و عاقل ولی خودخواه، حلزونی به نام گری و یک ستاره دریایی به نام پاتریک و شخصیت‌های متنوع دیگری زندگی می‌کنند. پاتریک قرار است ساده و کمی خنگ باشد اما گاهی جملاتی معنادار و عمیق می‌گوید و بیننده را شگفت‌زده می‌کند. پاتریک و باب اسفنجی دوستان صمیمی هستند و ساعت‌های زیادی را به صحبت و خیال‌پردازی می‌گذرانند.
آقای خرچنگ صاحب رستورانی است که باب اسفنجی آن‌جا کار می‌کند. پرل یک وال و دخترخوانده آقای خرچنگ است. سندی یک سنجاب ماده اهل تگزاس است. پلانکتون موجودی تک‌سلولی و صاحب رستوران رقیب است. خانم پاف هم یک معلم مدرسه است و تعدادی دیگری شخصیت فرعی نیز در انیمیشن باب اسفنجی حضور دارند.
درس‌های زندگی انیمیشن باب اسفنجی
مواردی که در زیر از آن‌ها نام خواهیم برد، طبق برداشت و نظر شخصی افراد تهیه شده است، ممکن است شما متوجه نکات و درس‌های دیگری نیز شده باشید که در این لیست نیست، می‌توانید آن‌ها را در ادامه در بخش نظرات برای ما بنویسید.
هیچ‌وقت تسلیم نشو
در بسیاری از قسمت‌های انیمیشن باب اسفنجی این موضوع نشان داده می‌شود که باب اسفنجی در مدرسه قایق‌رانی خانم پاف شرکت می‌کند و امیدوار است مدرک قایق‌رانی خود را بگیرد. او بسیار تلاش می‌کند اما هیچ‌وقت در امتحان قایق‌رانی قبول نمی‌شود. اما او هیچ‌گاه ناامید نمی‌شود، بلکه دوباره تلاش می‌کند. او با این‌کار به وضوح این پیام را می‌رساند که پس از هربار تلاش ناموفق باید دوباره بلند شد و مجدداً تلاش کرد.
او هربار با روحیه‌ای تلاش می‌کند که گویی بار اول است. شاید از دید برخی از مردم این‌همه مثبت‌نگری، روحیه خوب و ناامیدنشدن پس از هر شکست، کمی احمقانه باشد. اما در حقیقت این درس را در ناخودآگاه کودکان و نوجوانان ثبت می‌کند که هیچ‌وقت تسلیم نشوند.
دوستی‌ها ارزشمندند
باب اسفنجی دور خود را با دوستانش احاطه کرده است. دو تا از دوستان صمیمی او، یکی ستاره‌ای دریایی به نام پاتریک و دیگری سنجابی به نام سندی هستند که پیش‌تر آن‌ها را معرفی کردیم. تعاملاتی که در دوستی‌های آن‌ها صورت می‌پذیرد، زندگی واقعی را به تصویر می‌کشد. اگر ارتباط آن‌ها را در انیمیشن باب اسفنجی ببینید به هیچ‌وجه به‌نظرتان مصنوعی و سینمایی نمی‌رسد. هنگام دیدن دوستی آن‌ها نه تنها احساس می‌کنید که دوستان واقعی در دنیایی واقعی هستند، بلکه حس می‌کنید شما هم می‌توانید با آن‌ها دوست باشید. آن‌ها با هم بازی می‌کنند، خوش می‌گذرانند، رازهایی را به اشتراک می‌گذارند، با هم دعوا می‌کنند، به اختلاف نظر می‌رسند و همان‌طور که دوستان واقعی عمل می‌کنند، همیشه با هم آشتی می‌کنند.
این نیز یکی از مهم‌ترین پیام‌هایی است که با قرار گرفتن در ذهن ناخودآگاه کودک و حتی بزرگسال، روی نحوه ارتباط برقرار کردن، شکل‌دهی دوستی و نگاهی که به مفهوم دوستی دارد، اثر می‌گذارد. این نوع تاثیرگذاری و آموزش از چندین جلد کتاب انگیزشی، سخن‌رانی و آموزش مستقیم بیشتر اثر می‌گذارد.
چیزی به نام کار کوچک وجود ندارد
باب اسفنجی یک آشپز است. این شغل در دنیای زیر آب کار چندان پردرآمدی نیست. اما او آن‌قدر شغلش را دوست دارد که بدون دلیل خاصی به آن افتخار می‌کند. برای او درست کردن یک غذای کبابی خوشمزه به اندازه یکی از آثار پیکاسو ارزشمند است. این یکی از بهترین و مهم‌ترین درس‌های انیمیشن باب اسفنجی است که باید به کودکان‌مان بیاموزیم.
البته هرکسی که بچه‌دار می‌شود آرزوهای بسیار بزرگی برای فرزندش دارد. بیشتر والدین رویای پزشک و مهندس شدن فرزند خود را در سر می‌پرورانند. اما حقیقت این است که درصد بسیار بسیار کمی از این بچه‌ها واقعاً به رشته و شغلی که والدین‌شان آرزو دارند، علاقه نشان می‌دهند و به آن می‌رسند.
تعداد بسیار زیادی از افراد وقتی بزرگ می‌شوند متوجه می‌شوند رشته تحصیلی خود را دوست ندارند و با مشقت زیاد، تلاش‌های قبلی خود را پشت سرمی‌گذارند و به سراغ شغلی جدید می‌روند که به علاقه‌مندی آن‌ها کمی نزدیکتر باشد. تعداد بسیاری از افراد به جایگاهی که والدین او برایش مد نظر داشتند می‌رسند و در همان شاخه کار می‌کنند اما از کار و زندگی خود رضایت ندارند. هر دو دسته در معرض افسردگی و بیماری‌های روحی دیگری قرار می‌گیرند.
برای والدین تنها رضایت، شادی و آرامش فرزند باید اولویت داشته باشد، بنابراین اگر فرزند شغلی را انتخاب کند که واقعاً دوست دارد، درصورتی که شیک‌ترین و جذاب‌ترین شغل روی زمین هم نباشد، می‌توانند مطمئن باشند فرزندشان در آن شاخه پیشرفت خواهد کرد، شاد خواهد بود و یکی از برترین‌های حیطه خودش می‌شود. این مسئله به کودک می‌آموزد که مهم نیست چه‌کار می‌کنید، مهم این است که چگونه آن را انجام می‌دهید. این روحیه نشان‌گر کیفیت زندگی شما در آینده خواهد بود.
بسیار تلاش کنید
در هیچ کارتون دیگری به جز انیمیشن باب اسفنجی نمی‌بینید که شخصیت آن تا این اندازه کار و تلاش می‌کند. شغل او به‌عنوان آشپز در یک رستوران برای او به اندازه تمام دنیا ارزش دارد. او به همه‌چیز در این رابطه افتخار می‌کند. او به این‌که صبح‌ها سروقت به رستوران می‌رسد، به این‌که هرروز به بهترین شیوه ممکن کارش را انجام می‌دهد، به این‌که به همکارانش در محل کار کمک می‌کند و به این‌که رئیسش از او راضی است، افتخار می‌کند. حتماً بین بینندگان بزرگسال انیمیشن باب اسفنجی مدیرانی وجود دارند که آرزو می‌کنند ای کاش کارمندی داشتند که به اندازه باب اسفنجی متعهد به کارش باشد و از آن لذت هم ببرد.
همسایه خوبی باشید
هرچند اسکوییدوارد (اختاپوسی که همسایه باب اسفنجی است) از او دل خوشی ندارد، اما بارها در انیمیشن باب اسفنجی می‌بینیم که باب به کمک او می‌شتابد. البته برای این‌که کمدی داستان بیشتر شود، مواقعی وجود دارد که باب اسفنجی می‌خواهد کمک کند اما در واقع کمک نمی‌کند و همه‌چیز بدتر می‌شود، اما همیشه نیت خیری نسبت به همسایه خود دارد.
باب اسفنجی بارها به اسکوییدوارد کمک می‌کند که از چیزهای کوچک زندگی، حتی اگر به اندازه ترکیدن یک حباب کوچک و کم‌ارزش باشد، لذت ببرد. اسکوییدوارد همیشه حالت ناراحت و بدبینی به همه‌چیز دارد و باب اسفنجی کمک می‌کند فضای شاداب‌تری را در محیط خود حس کند. رابطه بین این دو نفر یک رابطه میان عشق و نفرت است که هردوی آن‌ها به‌خصوص باب اسفنجی آن را طوری مدیریت می‌کنند که برآیند آن دوستی و محبت است.
از چیزهای کوچک زندگی لذت ببرید
باب اسفنجی برای خوشحال بودن نیازی به بازی‌های ویدئویی یا اسباب‌بازی‌های گران‌قیمت ندارد. خانه او طراحی بسیار ساده‌ای دارد، در واقع درون یک آناناس زندگی می‌کند. او زمان آزادش را با دوستانش سپری می‌کند. تفریحات او خیلی ساده و کودکانه هستند. او دوست دارد حباب درست کند و ماهی بگیرد، عاشق کمپینگ و بازی درون جعبه‌ها است. ذهن او اصلاً بر مبنای «این را می‌خواهم» یا «به این نیاز دارم» بنا نشده است. او با هر آن‌چه که در اختیار دارد زمان خود را می‌گذارند و از آن لذت می‌برد. او در انیمیشن باب اسفنجی از قدرت تخیل خود به بهترین نحو استفاده می‌کند و از هر لحظه آن لذت می‌برد.
این درس نه‌تنها به کودکان نشان می‌دهد چگونه می‌توانند بدون بهانه شاد باشند و از کوچک‌ترین ابزارها با استفاده از خلاقیت خود لذت ببرند، بلکه دنیای معصومانه و خالص دوران کودکی را به یاد بزرگسالان نیز می‌آورد.
به دیگران کمک کنید
باب اسفنجی به هرکسی که به کمک نیاز داشته باشد یا حتی حس کند که به کمک نیاز دارد، کمک می‌کند. این الگو تقریباً در تمام قسمت‌های انیمیشن باب اسفنجی تکرار می‌شود. نکته جالب این‌که باب خودش از کمک کردن به دیگران وارد چالش‌های جدیدی می‌شود و پس از این چالش‌ها، تجربیات جالبی کسب می‌کند. معمولاً برای این‌که کارتون سرگرم‌کننده باشد و عناصر کمدی در آن نشان داده شود، در ابتدا تلاش‌های باب اسفنجی نتیجه عکس می‌دهد و اوضاع را به هم می‌ریزد، اما تا انتهای اپیزود، کارها را درست می‌کند و همه خوشحال و راضی می‌شوند.
خوشبختی‌های خود را بشناسید
همه والدین می‌خواهند فرزندان‌شان طوری بزرگ شوند که در جامعه رفتار درستی داشته باشند، موفق باشند و عنصر بیگانه‌ای در جامعه نباشند. انیمیشن باب اسفنجی به ما می‌گویند این امر مهم از این طریق حاصل می‌شود که بچه‌ها چیزی را که دوست دارند پیدا کنند و زمان خود را روی انجام آن کار سرمایه‌گذاری کنند. خوشبختی باب اسفنجی در آشپز بودن است. او در زمان استراحت و فراغت خود از ماهی‌گیری نیز لذت می‌برد. بنابراین کارتون باب اسفنجی از دو طریق به ما یاد می‌دهد چگونه می‌توانیم خوشحال باشیم. یکی انجام دادن کاری که دوست داریم به‌عنوان شغل اصلی و دیگری انجام چنین کاری در اوقات فراغت.
ما به‌عنوان افراد بزرگسال می‌دانیم که لزوماً موفق نمی‌شویم کاری را داشته باشیم که از آن لذت می‌بریم. مسئولیت‌ها و مخارج زندگی همیشه این فرصت را به ما نمی‌دهند که مطابق میل شخصی‌مان تصمیم بگیریم. این مسئله بسیار مهم و قابل تأمل است که انیمیشن باب اسفنجی به بچه‌ها می‌آموزد می‌توانند هم از طریق شغل اصلی‌شان خوشحال و خوشبخت باشند و هم از طریق انجام فعالیت‌های جانبی احساس خوشبختی را لمس کنند.
خوشحال باشید
در انیمیشن باب اسفنجی اصلاً مهم نیست که چه مشکلی برای باب پیش می‌آید، او همیشه راهی پیدا می‌کند که خوشحال باشد. لحظات غمگین او زودگذر هستند. ممکن است رئیسش سر او داد برند، همسایه‌اش به او بی‌محلی کند یا دوستش از دست او ناامید شود؛ به‌هرحال می‌توانید مطمئن باشید که در آخر آن قسمت باب اسفنجی به پهنای صورت لبخند خواهد زد.
قطعاً یکی از بزرگ‌ترین آرزوهای والدین برای فرزندان‌شان شادی و خوشحالی آن‌ها است. این کارتون به‌طور ناخودآگاه به کودکان می‌آموزد که خوشحالی را اولویت اول خود قرار دهند و روحیه شادابی داشته باشند. البته این درس برای بزرگسالان نیز بسیار ارزشمند است.
کلام آخر درباره انیمیشن باب اسفنجی و درس‌هایی که برای زندگی کودکان می‌آموزد
ما در این مقاله به معرفی و بررسی موضوعات انیمیشن باب اسفنجی و درس‌هایی که برای زندگی کودکان و حتی بزرگسالان دارد، پرداختیم. آیا شما تاکنون کارتون باب اسفنجی را تماشا کرده‌اید؟ از طرفداران این مجموعه هستید یا آن را دوست ندارید؟ اگر تاکنون این کارتون را ندیده‌اید، آیا ترغیب شدید که به تماشای آن بپردازید؟ شما می‌توانید نظرات و پیشنهادات خود را با ما و سایر خوانندگان فانیبو در میان بگذارید.
منبع: We Have Kids
