در این مطلب قصد داریم با جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری آشنا شویم. ابتدا به معرفی این استان بپردازیم. استان چهارمحال و بختیاری یکی از استانهای غربی ایران و شهرکرد مرکز آن است. چهارمحال و بختیاری ازجمله مناطق کوهستانی فلات مرکزی ایران محسوب میشود. محال جمع مکسر کلمه محل است و چهار محال جمع چهار ناحیه لار، کیار، میزدج و گندمان است. منطقه بختیاری نیز از قدیم محل تردد و کوچ ایل بختیاری بوده و هست.
این منطقه هماکنون شامل شهرستانهای کوهرنگ، فارسان، اردل و لردگان است. این استان با وسعت ۱۶٬۳۳۲ كيلومترمربع، بیست و دومین استان کشور از نظر مساحت است. چهارمحال و بختیاری از شمال و شرق به اصفهان، از غرب به خوزستان، از جنوب به کهگیلویه و بویراحمد و از سمت شمال غربی به استان لرستان محدود میشود.
مرکز این استان، شهرکرد، یکی از شهرهای سرسبز و زیبای ایران است و قدمتی دیرینه دارد. گفته میشود که پیشینه این شهر به دوران ساسانیان و اشکانیان بازمیگردد. همچنین شهرکرد یکی از مرتفعترین شهرهای کشور است. طبیعت زیبا و آب و هوای خنک شهر در بیشتر ماههای سال، آن را به یکی از مقاصد گردشگری ایران در تابستان تبدیل کرده است.
در ادامه به بررسی جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری و شهرهای آن میپردازیم. با ما همراه باشید.
آبشار دره عشق
آبشار دره عشق یکی از محبوبترین جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری در شهر اردل است. این آبشار با ارتفاع 100 متری خود، جاذبه و ابهتی بینظیر را به مخاطب القا میکند. در این منطقه نیز میتوان از جریان رود کارون و طبیعت و باغهای اطراف لذت برد.
چشمه کوهرنگ
برای دیدن این چشمه زیبا و خاص، به شهر کوهرنگ بروید. چشمه کوهرنگ، از دامنههای زرد کوه سرچشمه میگیرد و از راههای پرپیچوخم میگذرد تا به دریاچه کوهرنگ برسد و از آنجا به زایندهرود منتهی شود. در اطراف این چشمه عشایری را خواهید دید که در اطراف دریاچه زندگی میکنند. در منطقه کوهرنگ جاذبه های گردشگری چهارمحال و بختیاری بیشتری وجود دارد که در موارد بعدی به آنها میپردازیم.
پیست اسکی چلگرد
چلگرد یکی از مشهورترین پیستهای اسکی در منطقه غرب کشور است. این پیست در شهر چلگرد در مجاورت تونل کوهرنگ قرار دارد و طول آن حدود ۸۰۰ متر و شیب آن ۲۰% است. این پیست به دلیل طولانی بودن فصل سرما، در تمام فصل زمستان قابل استفاده است و از جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری در زمستان محسوب میشود.
چشمه دیمه
چشمه دیمه یکی از ارزشمندترین جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری است. افراد محلی اعتقاد دارند نوشیدن آب این چشمه برای جلوگیری از پوسیدگی دندان و درمان سنگ کلیه مفید است. آب معدنی کوهرنگ از این چشمه تامین میشود.
آبشار زردلیمه (بوینه)
آبشار زردلیمه که نام دیگر آن نیز بوینه است، در منطقهای زیبا و بکر در دل زاگرس و در راه کوچ عشایر در نزدیکی شهرکرد قرار دارد. وجود طبیعت زنده و سرسبز و آثار باستانی مانند سنگ حجاریشده ۶ هزار ساله، پل خدا آفرین و ایل راه باستانی، این ناحیه را به یکی از زیباترین جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری تبدیل کرده است.
تالاب چغاخور
تالاب چغاخور در دامنه ارتفاعات برآفتاب و كلار، یکی از جذاب ترین جاذبه های طبیعی گردشگری چهارمحال بختیاری است. این تالاب محل سکونت انواع پرندگان مهاجر و بومی شامل انواع لک لک سفید، مرغابی، حواصیل و آبزیانی چون ماهی كپور است. هوای دلنشین و چشماندازهای زیبایی كه در این مكان وجود دارد، یکی از جذاب ترین جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری برای دوستداران طبیعت است.
آبشار آتشگاه
این آبشار خارج از شهركرد و در نزدیکی شهر لردگان در نزدیکی روستای آتشگاه قرار دارد. روستای آتشگاه که قدمت آن به عیلامیان میرسد، منطقهای بکر با طبیعتی زیبا و دستنخورده است. آبشارهای متعدد كوچك و بزرگی در این محدوده قرار دارد. این مکان، محلی عالی برای تفرج و گردش است و به علت آب و هوای خوبی که دارد، یکی از جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری در تابستان محسوب میشود.
پارک جنگلی پروز
این گردشگاه زیبا در نزدیکی شهر لردگان قرار دارد. این پارک جنگلی شامل درختان سربهفلککشیده و تنومند، آلاچیقهایی برای استراحت و امکانات دیگر تفریحی است و فضایی آرام و خوش آبوهوا را برای گردشگران فراهم میکند. به همین دلیل پارک جنگلی پروز، یکی از جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری در بهار است.
قلعه دزک
اگر به شهرکرد میروید، بازدید از قلعه دزک را فراموش نکنید. قدمت این قلعه به دوران قاجار بازمیگردد. نکته جالب توجه درباره قلعه دزک این است که دهخدا به مدت 6 ماه در این قلعه اقامت داشته و فکر نوشتن کتاب «امثال و حکم» در این قلعه به ذهن وی رسیده است.
قلعه جونقان
در نزدیکی شهرکرد قلعهای به نام جونقان یا قلعه سردار اسعد بختیاری قرار دارد. این قلعه در سال ۱۳۱۸ هجری قمری به منظور سکونت «علی قلی خان سردار اسعد بختیاری» ساخته شده است و از حیث تاریخی و معماری قجری اثری زیبا و دیدنی محسوب میشود.
خانه ستوده (قلعه چالشتر)
خانه ستوده بخشی از قلعه چالشتر است و درواقع تنها قسمت سالم این مجموعه تاریخی است. قلعه چالشتر از دوران صفوی و قاجار بهجای مانده است. خانه ستوده ضمن اینکه معماری چشمنوازی دارد، محل قرار گرفتن 3 موزه مردم شناسی، آثار سنگی و کار و زندگی نیز است. بنابراین، با رفتن به قلعه چالشتر، هم از تماشای یک بنای تاریخی لذت میبرید و هم امکان بازدید از 3 موزه را خواهید داشت.
موزه باستان شناسی (حمام پرهیزکار)
حمام پرهیزکار که این روزها موزه باستان شناسی چهارمحال و بختیاری نیز در آن وجود دارد، در دهه ۲۰ ساخته شد. این گرمابه به سبک حمام های قدیمی ایران ساخته شده است. در این موزه آثاری مربوط به دوران نوسنگی، مجسمههای گلی 900 ساله، ظروف باستانی که قدمت آنها به هزاره دوم و پنجم قبل از میلاد میرسد، نگهداری میشود.
مسجد اتابکان
قدمت مسجد اتابکان به 800 سال قبل بازمیگردد. این مسجد از نظر تاریخی از اهمیت بهسزایی برخوردار است و یکی از جاهای دیدنی شهرکرد محسوب میشود.
پل زمان خان
ساخت پل زمان خان پس از رخ دادن اتفاقات ناگواری شروع شد. پیش از احداث پل، عشایر قشقایی و بختیاری مجبور بودند پیاده از میان زاینده رود عبور کنند تا به محل قشقلاق یا ییلاق خود برسند. در طی زمان کوچ این عشایر کودکان، سالمندان و افراد بیمار زیادی در آب زاینده رود غرق میشدند. گفته میشود سرانجام یکی از سران ایل قشقایی به نام زمان خان نفر ایل بیگی، دستور احداث پل را صادر کند و از تمام عشایر درخواست کند در ساخت پل مشارکت کنند.
غار یخی چما
غار زیبای یخی چما در نزدیکی روستای شیخ علیخان چهارمحال و بختیاری واقع شده است. چشمه آب سرد چما از این غار سرچشمه میگیرد و در نهایت به سد کوهرنگ میرسد. قندیلهای یخی و تودههای عظیم برفی در تمام سال در این غار وجود دارد و این مکان را تبدیل به جایی هیجانانگیز برای سفر کرده است. غار یخی چما یکی از اعجابانگیزترین جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری است.
غار سراب
غار سراب خارج از شهرکرد قرار دارد. این غار دو ورودی دارد؛ از یکی از آنها رودی خروشان خارج میشود و ورودی دوم مناسب تردد گردشگران است. علاقهمندان به طبیعت تاکنون توانستهاند به 600 متر از این غار دسترسی داشته باشند و ادامه راه فعلاً مسدود است. قندیلهای زیبا و ارتفاع 15 متری غار، آن را در لیست مناطق دیدنی چهارمحال و بختیاری جای میدهد.
تالاب گندمان
تالاب گندمان نسبت به دیگر تالابهای این استان، از اسم و رسم ویژهای برخوردار است. این تالاب که در شهرستان گندمان واقع شده است، وسعتی 980 هکتاری دارد. طبیعت بکر و بینظیر، آنجا را به زیستگاه گونههای مختلف جانوری تبدیل کرده است. تالاب گندمان یکی از بکرترین جاذبه های گردشگری چهارمحال و بختیاری است.
پیرغار
پیرغار به مجموعهای تاریخی و طبیعی گفته میشود که در خارج از شهرکرد و در روستای ده چشمه قرار دارد. در قسمت تاریخی دو کتیبه حکاکی شده بر سنگ وجود دارد که نوشتههای روی سنگها، حوادث دوران مشروطه و نقش بختیاریها در انقلاب مشروطه را نشان میدهد. شما میتوانید علاوه بر بازدید از کتیبهها از مناظر طبیعی اطراف لذت ببرید. امکانات رفاهی متنوعی برای گردشگران در این مکان تدارک دیده شده است.
دشت لالههای واژگون
در نزدیکی شهرستان فارسان در چهارمحال و بختیاری، دشتی زیبا و چشمنواز پر از لالههای واژگون وجود دارد. در این دشت دو نوع کمیاب لاله به نامهای اشک مریم و سوسن چلچراغ میروید.
مسجد جامع شهرکرد
مسجد جامع شهرکرد یکی از بناهای تاریخی شهرکرد است که در قرن ۱۳ هجری قمری در مساحتی به اندازه ۲۵۰۰ متر مربع احداث شده است. این مسجد سه ورودی دارد. تزئینات و کاشیکاریهای زیبا و هنرمندانه و رنگهایی که در دیوارهها و سقف این مسجد وجود دارد، آن را به یکی از جاهای دیدنی چهارمحال بختیاری تبدیل کرده است.
شیر سنگی (بردشیر)
شیر سنگی از یکی از نمادهای بختیاری است که آن را روی سنگ قبر بزرگان این ایل حک کردهاند. در گویش بختیاری به این مجسمهها «برد شیر» میگویند. این نماد در صنایع دستی تولیدشده توسط ایل بختیاری نیز وجود دارد.
پارک ملی تنگ صیاد
پارک ملی تنگ صیاد در نزدیکی شهرکرد به سمت اصفهان قرار دارد و از مناظر طبیعی و حیات وحش شگفتانگیز و فوقالعادهای برخوردار است. در این منطقه حفاظتشده، بیش از 200 گونه گیاهی رشد میکند.
سبز کوه
سبز کوه به منطقهای طبیعی و زیبا گفته میشود که با وسعت 62000 هکتاری خود، بخشهای از شهرهای بروجن، لردگان و اردل را در برمیگیرد. این منطقه زیبا و شگفتانگیز تمام جاذبههای طبیعی را یکجا دارد. منطقه سبز کوه دارای کوه، دشت، جنگل، مراتع، آبشار، گونههای متعدد جانوری و… است. در این منطقه به تنهایی، سه نوع آب و هوا وجود دارد. سبز کوه یکی از جذابترین جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری برای دوستداران طبیعت است.
لوح عیلامی
قدیمیترین کتیبه چهارمحال و بختیاری، سنگنوشتهای متعلق به دوره عیلامی است که به خط میخی و زبان عیلامی نوشته شده است. این کتیبه در سال 1375 کشف شد. لوح عیلامی یکی از ارزشمندترین جاذبه های گردشگری چهارمحال و بختیاری است.
غار منج
گفته میشود غار منج محل سکونت انسانهای اولیه غار نشین بوده است و در این غار ابزارآلات ابتدایی و تیغههای چکش و پیکانهای سنگی یافت شده است. اگر کنجکاوید که بدانید انسانهای اولیه کجا زندگی میکردند، حتما به غار منج سری بزنید.
آبشار شیخ علیخان
آبشار شیخ علیخان یکی از زیباترین آبشارهای چهارمحال و بختیاری است و در فاصله 100 کیلومتری شهرکرد، در نزدیکی روستایی به نام سر آقا سید قرار داد. آبشار شیخ علیخان علیرغم زیبایی چشمنوازی که دارد، جزو جاذبه های کمتر شناخته شده چهارمحال و بختیاری قرار میگیرد. این آبشار در تمام فصول سال زیبا است ولی یکی از جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری در بهار محسوب میشود.
کمربندی زاینده رود
حاشیه زاینده رود از مسیری که سرچشمه میگیرد تا سد، دارای مناظر طبیعی زیبا، باغها، دشت و هوایی بینظیر برای گردش و تفریح است و به همین دلیل در فهرست جاذبه های گردشگری استان چهارمحال و بختیاری قرار میگیرد.
گردشگاه سیاسرد (سیاه سرد)
چشمه سیاسرد در نزدیکی شهر بروجن قرار دارد. هوای مطبوع، درختان زیبای اطراف چشمه و طبیعتی که آن را احاطه کرده است، محیطی دلنشین و آرام برای تفریح گردشگران فراهم کرده است. به دلیل شرایط مناسب آب و هوایی، این منطقه به تفرجگاه پرطرفداری بدل شده و امکانات رفاهی متنوعی برای گردشگران و مسافران تدارک دیده شده است. بنابراین اگر در جستجوی جاذبه های گردشگری چهارمحال و بختیاری هستید، در سفر خود به سیاسرد نیز سری بزنید.
گرداب بن
گرداب بن خارج از شهرکرد، در حوالی روستای بن، در کنار کوهی قرار دارد. آب گرداب از زیر این کوه جاری میشود اما کسی نمیداند منبع آن آب از کجا است. گرداب بن علاوهبر اینکه گردشگران زیادی را جذب میکند، در کشاورزی و آبیاری زمینهای اطراف هم بسیار استفاده میشود.
امامزادگان حلیمه و حکیمه خاتون
امامزادگان حلیمه و حکیمه خاتون یکی از آثار ملی ایران و یکی از جاذبه های گردشگری شهرکرد محسوب میشود. این بنا در دوران قاجار ساخته شده است. گفته میشود که حلیمه و حکیمه خاتون دختران ابراهیم مجاب، یکی از فرزندان امام موسی (ع) هستند.
کلام آخر درباره جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری و جاذبه های گردشگری آن
در این یادداشت به بررسی جاهای دیدنی و جاذبه های توریستی چهارمحال و بختیاری پرداختیم. دوست دارید به تماشای کدامیک از این مکانهای دیدنی بروید؟ آیا جای دیدنی دیگری را در این استان میشناسید که به آن اشاره نکرده باشیم؟ میتوانید نظرات و پیشنهادات خود را درباره جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری در قسمت نظرات با ما و سایر خوانندگان فانیبو در میان بگذارید.