استان گیلان یکی از سرسبزترین مناطق کشور است که به بهشت ایران زمین شهرت دارد و شهر رشت نیز مرکز این بهشت است. جاذبه های گردشگری رشت به حدی متنوع و زیبا و دل‌پذیر است که هیچ‌گاه تکراری نمی‌شود. در این مطلب قصد داریم لیستی از جاهای دیدنی رشت و اطراف آن در استان گیلان را در اختیارتان قرار دهیم تا در سفر بعدی‌تان به این شهر، نهایت لذت را ببرید.
رشت علاوه بر جاذبه‌های متنوع طبیعی‌اش مانند ییلاق‌ها، دشت‌ها، کوه‌ها، جنگل‌ها، مراتع، رودها و آبشارها، جاذبه های تاریخی متنوعی نیز دارد و گردشگران با هر سلیقه‌ای را سر ذوق می‌آورد. آب و هوای معتدل رشت باعث می‌شود این شهر تقریباً در بیشتر ماه‌های سال مقصد مناسبی برای گردشگران باشد.
رشت سومین شهر گردشگرپذیر ایران است و یکی از مقاصد اصلی سفرهای هم‌وطنان در تعطیلات نوروز و تابستان است. برای آشنایی بیشتر با جاذبه های گردشگری رشت در این مقاله با ما همراه باشید.
قلعه رودخان
قلعه‌رودخان در دوره سلجوقیان دژی نظامی بوده است که بر فراز ارتفاعات جنگلی رشته‌کوه‌های البرز و ساخته شده و در فاصله ۵۰ کیلومتری جنوب رشت واقع شده است. گفته می‌شود زمان ساخت اولیه این قلعه در واقع به دوران ساسانی بازمی‌گردد، اما در زمان سلجوقیان بازسازی شده و مجدداً مورد استفاده قرار گرفت. قلعه رودخان را به نام «قلعه هزارپله» هم می‌شناسند. در صورتی که هوا خوب باشد و بارندگی وجود نداشته باشد، بالا رفتن از پله‌ها و رسیدن به محل قلعه حداقل یک ساعت طول می‌کشد. اما در زمستان هم تماشای منظره برفی قلعه خالی از لطف نیست؛ اما مسیر پله‌ها در چنین روزهایی خطرناک و لغزنده می‌شود و رسیدن به قلعه بیشتر طول می‌کشد. اهمیت بنای قلعه رودخان از لحاظ تاریخی و زیبایی بصری آن در محیطی سرسبز، اینجا را به یکی از اصلی ترین جاهای دیدنی رشت تبدیل کرده است.
برای اینکه به قلعه‌رودخان برسید، باید از مسیر جاده فومن عبور کنید. و همان‌طور که احتمالاً می‌دانید یکی از خوشمزه‌ترین کلوچه‌های محلی کشور، کلوچه فومنی است که در این جاده می‌توانید تهیه کنید و از طعم شیرین آن لذت ببرید. اگر به قلعه رودخان رفتید، در همان نزدیکی می‌توانید از روستای ماسوله که یکی از معدود روستاهای پلکانی ایران است نیز بازدید کنید. در ادامه مقاله به معرفی و بررسی ماسوله نیز خواهیم پرداخت.
میدان شهرداری رشت
ساختمان شهرداری نهاد عمومی اما غیردولتی شهر رشت است. ساختمان شهرداری رشت در سال 1286 یعنی در اوایل سلطنت رضاشاه پهلوی ساخته شد، که نشان می‌دهد به اندازه شهرداری تهران قدمت دارد. پیش از تصویب قانون، اداره شهر برعهده انجمن بلدیه رشت در همین عمارت بود. امروزه این نهاد عمومی مسئولیت اداره کلان‌شهر رشت را به عهده دارد.
ساختمان شهرداری در زلزله سال 1369 آسیب دید و سپس به همان فرمی که قبلاً ساخته شده بود، مرمت گردید. این بنا به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
باغ محتشم و عمارت کلاه فرنگی
یکی دیگر از جاهای دیدنی رشت عمارت کلاه فرنگی است که قدمت آن به دوره قاجاریه بازمی‌گردد و درون فضای بزرگ سرسبزی به نام باغ محتشم قرار گرفته است.
عمارت کلاه فرنگی 4 طبقه دارد اما از بیرون به نظر می‌رسد که بنایی 3 طبقه است. طبقات اول و دوم هر یک دارای دو اتاق هستند و نورگیری و تهویه این اتاق‌ها توسط پنجره‌ها فراهم می‌شود. بلندترین اتاق این عمارت هشت‌ضلعی است و از هر سو دارای پنجره‌هایی است که رو به باغ باز می‌شوند. عایق‌بندی گرمایی و سرمایی این ساختمان و از جنس سفال است.
دور تا دور ساختمان در طبقه اول ایوان و در طبقه دوم بالکنی چوبی دارد، 68 ستون بالکن بام ساختمان را مهار کرده‌اند، دامنه ساختمان از سر شیرهایی چوبی ساخته شده است.
خانه میرزا کوچک خان جنگلی
یکی از معروف‌ترین جاهای دیدنی رشت خانه یونس استاد سرایی، که در تاریخ با نام میرزا کوچک خان جنگلی شناخته می‌شود، است. این خانه که در سال 1257 هجری شمسی ساخته شده است، خانه پدری میرزا کوچک خان جنگلی است. این خانه اکنون میزبان گردشگران بی‌شماری از سراسر ایران است. این بنا به مساحت 300 مترمربع شامل دو طبقه است که هر طبقه چهار اتاق و ایوان دارد. مالک این مکان دیدنی رشت شهرداری است. طبقه پایین ساختمان، نمایشگاهی دائمی از کتب مربوط به تاریخ گیلان و نهضت جنگل دایر است. روی دیوارهای خانه عکس‌ها و اسنادی از دوران مبارزات نهضت جنگل نصب شده است.
موزه میراث روستایی گیلان
موزه میراث روستایی گیلان در میان پارک جنگلی سراوان و در خارج از شهر رشت قرار دارد. روباز بودن این موزه، این مکان را به جایی خاص و به یکی از جاهای دیدنی رشت تبدیل کرده است. در اینجا می‌توانید سبک کلبه‌های روستایی گیلان قدیم را ببینید. رویدادهای مختلفی نیز در طول سال در این محل برگزار می‌شوند که بیشتر به بازنمایی سنت‌های بومی گیلان اختصاص دارند.
پارک ملت رشت
این پارک یکی از جاهای دیدنی رشت است که نام قدیمی آن «سیاه باغ» بوده است. درختان این باغ تنومند و قدیمی هستند. این بوستان یکی از مراکز تفریحی قدیمی رشت است که برای اهالی شهر و گردشگران یکی از مکان های دیدنی رشت به شمار می‌رود. در این پارک یک مجتمع آکواریومی شامل 680 قطعه از ماهیان کمیاب شمال و جنوب کشور وجود دارد.
تالاب عینک
به‌عنوان یکی از زیباترین جاهای دیدنی رشت می توان به تالاب عینک در گیلان اشاره کرد. این تالاب به این دلیل عینک نام گرفته است که تصویر هوایی این مکان، فرم عینک دارد. این تالاب بزرگترین تالاب شهری ایران و دومین تالاب بزرگ استان گیلان است. این تالاب زیست‌گاه جانوران و گیاهان متعددی است.
بازار روز رشت
بازار روز رشت یکی از برترین جاهای دیدنی رشت است که هم مکانی برای تهیه مایحتاج مردم شهر و هم جایی بسیار زیبا، دیدنی و دل‌پذیر برای توریست‌های ایرانی و خارجی است. قسمت‌های مختلف این بازار، قبلاً کاروانسراهای دوران قاجار و پهلوی بوده‌اند. با قدم زدن در این بازار با فرهنگ رشت و گیلان آشنا می‌شوید. این بازار همیشه شلوغ است و محصولاتی چون میوه و سبزی و ماهی و سایر محصولات گیلان در این بازار به فروش می‌رسند.
خانه قدیری رشت
خانه قدیری یک خانه تاریخی مربوط به دوران قاجار در رشت است. این خانه اکنون به پژوهشکده میراث فرهنگی تبدیل شده است. بنای این ساختمان توسط محمد ولی خان تنکبانی که حمکران گیلان بوده، ساخته شده است. این اثر تاریخی در فهرست آثار تاریخی ایران ثبت ملی شده است و برای دوست‌داران آثار تاریخی، یکی از جاذبه های گردشگری رشت محسوب می‌شود.
شهر بندری انزلی
انزلی یکی از شهرهای استان گیلان است که هر سال پذیرای گردشگران بی‌شماری است. اگر به رشت سفر کردید، حتما سری هم به انزلی بزنید. زیرا فاصله انزلی تا رشت از یک ساعت نیز کمتر است. و جاذبه های گردشگری طبیعی انزلی کم نیست. معروف‌ترین جاذبه طبیعی گردشگری این شهر، تالاب انزلی است.
تالاب انزلی
تالاب انزلی یکی از جاهای دیدنی گیلان است که در جنوب دریای خزر قرار دارد. این تالاب جهانی تنوع زیستی فوق‌العاده‌ای دارد و در سطح بین‌المللی شهرت دارد. تالاب انزلی دارای آب شیرین است و سطح آن با نیلوفرهای آبی پوشیده شده و مناظری بسیار زیبا ایجاد می‌کند که در ذهن هر بیننده‌ای ماندگار می‌شود. در حوالی تالاب قایق‌های تفریحی برای کرایه موجود است که می‌توانید به سطح آب بروید، از مناظر لذت ببرید و عکس‌های متنوع و ماندگاری تهیه کنید.
برج ساعت
برج ساعت یک فانوس دریایی قدیمی بوده و اکنون به موزه‌ای تبدیل شده است که اسلحه‌های نظامی مربوط به دوران صفویه تاکنون به نمایش گذاشته شده است.
گورستان لهستانی‌ها
یکی دیگر از جاهای دیدنی رشت گورستان لهستانی‌ها است. این گورستان محل دفن مهاجران لهستانی است که در زمان حمله نازی‌ها به ایران گریخته‌اند.
ماسوله
یکی دیگر از جاهای دیدنی رشت که طرفداران بسیاری دارد، ماسوله است. ماسوله دهکده‌ای توریستی است که از لحاظ مناظر طبیعی، بی‌نظیر است. این روستای کوچک به قدری برای گردشگران داخلی و خارجی جذاب و شگفت انگیز است که در ایام تعطیل، پیدا کردن جای پارک ساعت‌ها طول می‌کشد. در خود روستا امکان تردد اتومبیل وجود ندارد و در پایین روستا، پارکینگ بزرگی برای رفاه حال گردشگران ساخته شده است. اتوبوس‌هایی که متعلق به آژانس‌های مسافرتی هستند در همان ورودی روستا مسافران خود را پیاده می‌کنند.
خانه‌های گلی و آجری با پنجره‌هایی قدیمی و گل‌های شمعدانی در جلوی این پنجره‌ها، مناظر بسیار فوق‌العاده‌ای را برای بیننده رقم می‌زنند. ماسوله علاوه بر زیبایی‌های روستا، جاذبه‌های دیگری نیز دارد. یکی از آنها قله ماسوله داغ است که برای علاقه‌مندان به کوهنوردی، گزینه مناسبی است. منطقه ییلاقی کوربار و آبشار لارچشمه ماسوله نیز جزو جاذبه های گردشگری ماسوله هستند. این روستا در بیشتر ماه‌های سال آب و هوای خوبی دارد، ولی به خاطر داشتن آب و هوا و طبیعت مسحورکننده در نیمه اول سال، از جاهای دیدنی رشت در بهار محسوب می‌شود.
بوستان مفاخر
یکی دیگر از مکان های دیدنی رشت پارک مفاخر است. این پارک در نزدیکی استخر عینک قرار دارد و در سال 1326 ساخته شده است. در سال 93 این پارک در اختیار شهرداری رشت قرار گرفته و فرم امروزی خود را به‌دست آورده است. اگر در شهر رشت ساعاتی به دنبال استراحت و آرامش هستید، می‌توانید به این بوستان سری بزنید. انواع میزهای بازی در این بوستان وجود دارد و برای گذراندن اوقات فراغت مناسب است.
پارک جنگلی سراوان
پارک جنگلی سراوان یکی دیگر از جاذبه های طبیعی رشت است که گونه‌های متنوع گیاهی آن در سطح کشور کم‌نظیر است. داخل این پارک، فضایی به یک آبگیر اختصاص داده شده است که می‌توان با کرایه یکی از دو قایقی که آن‌جا وجود دارد، کمی از فضای روی آب لذت برد. در پارک جنگلی سراوان، موزه میراث روستایی گیلان نیز وجود دارد که پس از استراحت و تفریح در پارک، می‌توانید از موزه نیز دیدن فرمایید.
خانه ابریشمی
خانه ابریشمی از بناهای به‌یادماندنی دوران قاجار است که به علت سبک قدیمی معماری‌اش، به یکی از جاهای دیدنی رشت تبدیل شده است. خانه ابریشمی دارای دو تالار به نام‌های چینی خانه و تالار آیینه است. هر یک از تالارها با دقت بالا و مصالح مرغوب تزئین شده اند.
در تالار چینی خانه، ظروفی با نقش و نگارهای زیبا، در دل دیوارها جای گرفته‌اند. در تالار آیینه، آینه‌کاری‌های دقیق و ظریفی روی دیوارها انجام شده است. تزئینات زیبا و ظریف اطراف ساختمان، این بنای مسکونی را در رده زیباترین منازل دوره قاجار قرار داده است. نام صاحب این بنا در دوران قاجار، حاجی میرزا ابریشمی بوده است و به همین دلیل، امروزه نیز با نام آن فرد خوانده می‌شود.
کاروانسرای لات
کاروانسرای لات که نزد اهالی رشت به کاروانسرای شاه عباسی نیز شناخته می‌شود، کمی خارج از شهر رشت واقع شده است. در این کاروانسرا کتیبه‌ای وجود ندارد، ولی براساس متون تاریخی، در سال 1246 هجری قمری به دستور منوچهرخان معتمدالدوله ساخته شده است. این کاروانسرا حیاطی مربع‌‌شکل با هفت بخش مجزا و اتاق دارد. قسمت‌هایی که کاروانسرا که به مرور زمان دچار تخریب شده بود، مرمت شده و به یکی از جاهای دیدنی رشت تبدیل شده است که ارزش سیاحت را دارد.
امامزاده هاشم
امامزاده هاشم در محلی به همین نام و در جاده رشت – تهران واقع شده است. گفته می‌شود این بقعه نیز در زمان منوچهرخان معتمدالدوله با عظمت و ساختار فعلی‌اش ساخته شده و پیش از آن بنایی کوچک بوده است. در طی زمان و در جریان جنگ جهانی اول، مبارزات میرزا کوچک خان جنگلی و یارانش و نهایتاً در زلزله سال 1369 منجیل و رودبار به این امامزاده صدماتی وارد شد که مسئولین را بر آن داشت تا بقعه امامزاده هاشم را به صورت گسترده مرمت و بازسازی کنند.
پل گازروبار
یکی از جاذبه های تاریخی رشت پل گازروبار است. این پل در جاده رشت به صومعه‌سرا بر رودخانه گازروبار قرار دارد و قدمت آن به دوره صفوی بازمی‌گردد. این پل به دستور حاجی یوسف بگلوری در دوره قاجار بازسازی شد.
گوهررود
رودخانه گوهررود یکی از دو رود اصلی رشت است که به تالاب انزلی منتهی می‌شود. این رود از میان شهر رشت عبور می‌کند و با مناظر زیبایی که در اطرافش خلق کرده است، به یکی از جاذبه های طبیعی رشت تبدیل شده است.
مسجد صفی
مسجد صفی یکی از جاذبه های گردشگری رشت که آن را به نام مسجد شهیدیه نیز می‌شناسند، یکی از مساجد و آثار تاریخی شهر رشت است. این مسجد در بافت قدیمی رشت، در محدوده بازار قرار دارد. پژوهشگران عقیده دارند داستان ساخت این مسجد از این قرار است که شیخ صفی‌الدین اردبیلی به واسطه دوستی با شیخ زاهد گیلانی، به گیلان سفر می‌کند و در محل فعلی مسجد چاهی را حفر می‌کند و عبادت‌گاهی می‌سازد که بعدها به مسجد تبدیل می‌شود. این مسجد در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
موزه گنجینه
موزه گنجینه رشت در ساختمانی با 70 سال قدمت واقع شده است. بنای این موزه در گذشته متعلق به میرزا حسین خان کسمایی، از یاران میرزا کوچک خان جنگلی بوده است. موزه گنجینه از دو بخش مردم‌شناسی و باستان‌شناسی تشکیل شده است. اگر از دوست‌داران تاریخ و آثار تاریخی هستید، این موزه یکی از ارزشمندترین مکان های دیدنی رشت است و بازدید از آن را به شما توصیه می‌کنیم.
کلام آخر درباره جاهای دیدنی رشت و جاذبه های گردشگری آن
در این یادداشت به بررسی جاهای دیدنی رشت و جاذبه های توریستی این شهر پرداختیم. دوست دارید به تماشای کدام‌یک از این مکان‌های دیدنی بروید؟ آیا جای دیدنی دیگری را در این شهر می‌شناسید که به آن اشاره نکرده باشیم؟ می‌توانید نظرات و پیشنهادات خود را در قسمت نظرات با ما و سایر خوانندگان فانیبو در میان بگذارید.
