در دنیای امروز برنامه نویسی جایگاه ویژهای پیدا کرده است. با گسترش تکنولوژی و نفود گسترده نرمافزارهای کامپیوتری و اپلیکیشنها در زندگی روزمره بشر، نیاز به طراحی، مدیریت و پشتیبانی این برنامههای مجازی بیش از پیش احساس میشود. به همین دلیل برنامه نویسی امروزه مهارتی خاص به حساب میآید که یادگیری آن مزایای خاص خود را به همراه دارد. در این مقاله، فهرستی از بهترین بازی های برنامه نویسی برای آشنایی کودکان و بزرگسالان با کدنویسی و افزایش مهارت را مطالعه خواهید کرد. برای راحتی بهتر خوانندگان، ابتدا فهرست بازی های برنامه نویسی برای کودکان و پس از آن بازی های برنامه نویسی مخصوص بزرگسالان قرار داده شده است.
بهترین بازی های برنامه نویسی مخصوص کودکان
شما میتوانید یادگیری برنامه نویسی را تقریبا از هر سنی آغاز کنید، البته بهغیر از زمان نوزادی! با این وجود، اگر میخواهید کودکان را به برنامه نویسی علاقهمند کنید، هرچه زودتر این کار را انجام دهید، آنها نیز این مهارت را بهتر و آسانتر کسب خواهند کرد. ترفندی که باید بهکار بگیرید این است که در ابتدا نظر کودکان را به برنامه نویسی جلب کنید.
بچهها معمولا دوست ندارند یادگیری یک زبان را با مفاهیم آن آغاز کنند. همچنین، آنها احتمالا به مثالی ساده مثل برنامه «Hello World» نیز علاقهای ندارند. بهجای آن، بهتر است آموزش به بچهها را با استفاده از یک بازی لذتبخش آغاز کنید تا آنها برای یادگیری برنامه نویسی دلیل خوبی داشته باشند. در این مطلب، با بهترین بازی های برنامه نویسی آشنا خواهید شد. در ادامه با فانیبو همراه باشید.
1- Minecraft
بازی Minecraft نیازی به معرفی ندارد. حتی اگر تاکنون این بازی را تجربه نکردهاید، بدون شک حداقل اسمش را شنیدهاید. بازی ماینکرفت امروزه تقریبا برای هر دستگاهی که فکرش را بکنید عرضه شده است و بچهها هم دیوانهوار آن را دوست دارند. همین محبوبیت Minecraft به تنهایی آن را به یکی از بهترین بازی های برنامه نویسی برای کودکان تبدیل کرده است.
در عین حال که Minecraft یک بازی محسوب میشود، ابزاری است که با استفاده از آن میتوان بازیها و سرگرمیهایی را در بستر بازیهای بزرگتر خلق کرد. همین ویژگی، ماینکرفت را به یک گزینه عالی برای کودکان تبدیل میکند، در حالی که از قبل نیز از بازی لذت میبردند. بچهها با استفاده از این قابلیت که به آنها اجازه میدهد بازی خودشان را درون عنوانی که عاشقش هستند خلق کنند، اشتیاق و انگیزه خود را حفظ میکنند. بازی Minecraft به حدی ساده است که حتی بچههای کمسنوسال نیز میتوانند بلافاصله آن را یاد بگیرند.
2- CodeCombat
دومین عنوان در فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی این مقاله. همانطور که از اسم بازی پیداست، CodeCombat عنوانی است که در آن باید به منظور در دست گرفتن کنترل قهرمانی که در یک سفر حماسی قرار دارد، کدنویسی کنید. این بازی نتیجه یک کار دستهجمعی با نظارت گروهی از معلمان است. به همین دلیل، بازی CodeCombat برای معرفی برنامه نویسی در مدارس کاملا مناسب است.
برخلاف برخی از بازیها که از شبهبرنامهها یا زبان برنامه نویسی سادهسازیشده مخصوص به خودشان استفاده میکنند، CodeCombat زبانهای موجود امروزی را بهکار گرفته است. جاوا اسکریپ یا پایتون توسط این بازی پشتیبانی میشوند که هردویشان دو زبان برنامه نویسی فوقالعاده محبوب این روزها هستند. پشتیبانی آزمایشی از کافی اسکریپت (CoffeeScript)، یک بیان سادهشده از جاوا اسکریپت، نیز در این بازی موجود است.
3- LEGO Mindstorms
سومین عنوان از مطلب بهترین بازی های برنامه نویسی متعلق به کمپانی مشهور لگو است. جدا از بازی ماینکرفت، LEGO Mindstorms احتمالا یکی از معروفترین عناوین فهرست بهترین بازی های کدنویسی است. LEGO Mindstorms مدتهاست که عرضه شده است. در این بازی، آجرهای اسباب بازی معروف لگو با کدنویسی ترکیب میشوند تا روباتهایی که واقعا کار میکنند ساخته شود. با پیشرفت تکنولوژی، کیتها و ابزارهای بازی ماینداستورمز نیز ارتقا پیدا کردهاند و مدلهای جدیدتر و هیجانانگیزتر عرضه شدند.
کودکان برای برنامهریزی کیتهای جدید EV3 حتی به کامپیوتر هم نیاز ندارند. اپلیکیشن EV3 Programmer که برای گوشیهای دارای سیستم عامل اندروید و iOS در دسترس قرار دارد، به شما اجازه میدهد روبات خودتان را بدون نیاز به چیزی بیشتر از یک موبایل یا تبلت سرهم کنید و به آن برنامه بدهید.
4- Lightbot
چهارمین عنوان از فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی در بطن خود یک عنوان معمایی است. بازی Lightbot با این هدف طراحی شده که مهارت های برنامه نویسی را به مخاطب آموزش بدهد؛ بدون آنکه خود بازیکن متوجه یادگیری این مهارتها شود. علیرغم اینکه بازی Lightbot از نظر محبوبیت در سطح LEGO یا Minecraft قرار ندارد، تاکنون عملکرد بسیار خوبی از خود برجای گذاشته است. بر اساس آنچه در وبسایت بازی اعلام شده، تا به امروز بیش از 20 میلیون کودک بازی ویدیویی Lightbot را تجربه کردهاند.
این بازی بر روی آموزش یک زبان برنامه نویسی واقعی تمرکز نمیکند و بهجای آن به مفاهیم مرتبط با برنامه نویسی میپردازد. موضوعاتی که کودکان در Lightbot خواهند آموخت عبارتاند از: ترتیبدهی، بارگذاری اضافی، رویهها، حلقههای بازگشتی و شرطیها.
5- Code Monster
پنجمین مورد از فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی ممکن است در ابتدا تا حدی بیتجمل بهنظر برسد؛ زیرا واقعا هم همینطور است. هیولای برنامه نویسی این بازی در بالای صفحه مینشیند و شما را در انجام چند سری از تمرینهای کدنویسی در کادر متنی بازی راهنمایی میکند. هدف آن است که شما برای تجربه کدنویسی بر روی صفحه نمایش تعلیم ببینید.
بهمرور زمان، این بازی میتواند جرقهای در کودکان ایجاد کند تا خودشان بهتنهایی، بررسی کردن مفاهیم برنامه نویسی متفاوت را آغاز کنند. برای مثال، بازی بهجای آنکه بگوید یک متغیر چه چیزی است، شروع به استفاده از آن میکند و سپس از بازیکن دعوت میکند تا نحوه کارکرد آن را یاد بگیرد. این بازی ممکن است برای همه کسانی که قصد دارند برنامه نویسی را به کودکان آموزش بدهند ایدهآل نباشد. اما بازی Code Monster که بیشتر دارای رویکرد اکتشافی است، ارزش امتحان کردن را دارد.
6- Blockly Games
در وبسایت بازی Blockley Games به این موضوع اشاره شده که ششمین عنوان فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی صریحا برای کودکانی طراحی شده که در گذشته هیچگونه تجربه برنامه نویسی نداشتهاند. همانند بازی Lighbot، مجموعه بازیهای Blockly Games هم برنامه نویسی واقعی را آموزش نمیدهد بلکه بهجای آن بر روی مفاهیم مرتبط با این مهارت تمرکز میکند. بعضی از بازیهای بیشتر از آنکه معمایی مربوط به برنامه نویسی باشند، شبیه به تجربهای انتزاعی هستند.
در فهرست بهترین بازی ها برای یادگیری برنامه نویسی برخی از عناوین سری Blockley Games مشابه ایده دیگر بازیهای فهرست هستند. بقیه هم در نوع خودشان یک معما هستند. Blockly Games یک مکان فوقالعاده برای تازهکارها محسوب میشود و شما به ترتیب با مفاهیم برنامه نویسی روبرو میشوید؛ زیرا این مفاهیم به تدریج معرفی میشوند. اگر بچهها درسها را برای رسیدن به انتها یا حتی اواسط بازی رد کنند ممکن است اطلاعاتی کلیدی را از دست بدهند.
7- RoboZZle
هفتمین عنوان از فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی که مفاهیم این مهارت را آموزش میدهد، RoboZZle نام دارد. بازی RoboZZle نیز یک زبان برنامه نویسی واقعی را یاد نمیدهد. در این مورد، شما با قرار دادن دستورها در مجموعههایی از آجرها، برنامه نویسی یک روبات را قدمبهقدم انجام میدهید.
در این عنوان کارتان را با دستوراتی کاملا ساده شروع میکنید اما بازی بلافاصله مفاهیمی همچون زیرروال و خودبازگشتی را معرفی میکند. اینها برای کسانی که بهدنبال یادگیری برنامه نویسی هستند مفاهیمی کلیدی محسوب میشوند.
بازی RoboZZle به حدی ساده است که کودکان خردسال قادرند بهراحتی آن را یاد بگیرند، با این وجود برای بچههای بزرگتر هم لذتبخش است. حتی افراد بالغی که از معماهای منطقی خوششان میآید نیز شاید بخواهند این بازی را امتحان کنند. این ویژگی مثبت به لطف معماهای ارسالشده توسط بازیکنان است که هسته اصلی بازی را تشکیل میدهند. از طرفی، این معماها میتوانند بهسرعت گمراهکننده شوند.
8- CodeMonkey
برخلاف بیشتر عناوین فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی بهنظر میرسد CodeMonkey به صورت اختصاصی برای معلمها طراحی شده باشد. این یعنی قیمت بازی نسبتا بالاست. بازی CodeMonkey از Minecraft نیز گرانتر است؛ هرچند، قیمتش به کیتهای Mindstorms نمیرسد.
همانند بیشتر عناوین فهرست بهترین بازی ها برای یادگیری مهارت برنامه نویسی CodeMonkey بهطور کلی در مرورگر شما اجرا میشود. از نظر گیمپلی نیز، با برخی از بازیهای دیگر فهرست شباهت دارد با این تفاوت که بهجای قهرمانی بینامونشان کنترل یک میمون را در اختیار دارید. نکتهای که باید به خاطر بسپارید این است که به نظر میرسد بازی تنها با گوگل کروم سازگار است. اجرای آن بر روی مرورگرهای دیگر ممکن است منجر به وقایع غیرمنتظره شود یا آنکه بهطور کلی بازی اصلا اجرا نشود.
9- Machineers
با نهمین عنوان فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی آشنا شویم. سازندگان بازی Machineers در وبسایت آن گفتهاند این عنوان یک ماجراجویی معمایی آموزشی است. از بسیاری جهات، Machineers عنوانی است که در این فهرست بیشترین شباهت را به یک بازی ویدیویی کامل دارد. علیرغم آنکه منطق برنامه نویسی را آموزش میدهد، یک بازی معمایی لذتبخش را نیز پیش روی مخاطب میگذارد.
Machineers یکی از معدود بازیهای این فهرست است که شما برای اجرا باید آن را دانلود کنید. خوشبختانه، این عنوان برای برای ویندوز، macOS و لینوکس عرضه شده پس لازم نیست نگران پلتفرم مورد نیاز برای اجرای Machineers باشید.
10- Cargo-Bot
بازی Cargo-Bot دهمین عنوان فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی برای کودکان است که از چند جهت خاص بهنظر میرسد. اولین ویژگی این است که Cargo-Bot تنها بازی اختصاصی این فهرست برای آیپد است. نکته دیگر آنکه نهتنها این عنوان اختصاصی آیپد است بلکه فرآیند ساخت آن نیز بر روی یک iPad انجام شده است. سازنده بازی Cargo-Bot برنامه نویسی بازی را با استفاده از اپلیکیشن Codea انجام داده است. Codea یکی از بهترین اپها برای برای ساخت برنامه است.
بازی از 36 معما یا پازل تشکیل شده است که با روشی مشابه بازی RoboZZle و چند بازی دیگر موجود در این فهرست حل میشوند. Cargo-bot برای آنکه اولین تجربه بچههای علاقهمند به برنامه نویسی برای ورود به این رشته باشد گزینهای مناسب است.
11- Scratch
آخرین عنوان فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی مناسب برای کودکان Scratch است. Scratch چیزی فراتر از یک بازی برنامه نویسی محسوب میشود. Scratch پلتفرمی است که مخاطب میتواند از طریق آن بازیهایی را که توسط بازیکنان دیگر خلق شده است تجربه کند و خود نیز بازیاش را به اشتراک بگذارد. درست مثل Minecraft، بیشترین جذابیت این عنوان برای کودکان، در ساخت بازی مخصوص خودشان نهفته است و نه تجربه کردن بازی ساختهشده توسط دیگران. زمانی که صحبت از کدنویسی برای کودکان باشد، Scratch یک نوآوری فوقالعاده است.
این بازی توسط گروه Lifelong Kindergarten Group در بخش رسانه دانشگاه MIT ساخته شده است. Scratch بهصورت کاملا رایگان در دسترس است. شاید تنها بازی رایگان فهرست نباشد اما عنوانی است که بدون شک باید آن را امتحان کنید. Scratch نه تنها برای اهداف آموزشی شما مناسب است بلکه ممکن است خودتان به تنهایی از آن لذت ببرید.
روشهای دیگر علاقهمند کردن کودکان به برنامه نویسی
بازیهای فهرست بالا و عناوین دیگر روشی خوب به منظور جذاب کردن کدنویسی برای کودکان محسوب میشوند اما تنها راه برای این کار نیستند! در حالی که بسیاری از کودکان برای انجام مجدد یک بازی به سیستم پاداشدهی نیاز خواهند داشت، گروهی دیگر ممکن است کدنویسی را فقط بهخاطر ماهیتش دوست داشته باشند. برای این دسته از کودکان، بازیها ممکن است فرآیند یادگیری را حتی مختل کنند!
خوشبختانه، روشهای دیگر وجود دارد که میتوان با استفاده از آنها کودکان را به کدنویسی علاقهمند کرد بدون آنکه آنها را ناگهان وارد عمق ماجرا بکنیم. برای مثال، اپلیکیشن های کدنویسی نیز ممکن است برای بعضی از بچهها جالب باشند.
بهترین بازی های برنامه نویسی برای بزرگسالان و تقویت مهارت کدنویسی
برنامه نویسی لذتبخش است بهشرطی که بدانید چهکار میکنید اما تا رسیدن به این نقطه ممکن است سفری ناخوشایند پیش رو داشته باشید. بههمین دلیل، شما باید برای تجربه بازیها و چالشهای کدنویسی فهرست زیر وقت بگذارید. این بازیها نه تنها استراحتی لذتبخش محسوب میشوند بلکه به لطف تجربه و تمرینات عملی این عناوین، شما کدنویسی را سریعتر یاد میگیرید و اطلاعات بیشتری در این زمینه جمعآوری خواهید کرد.
1- Robocode
نخستین بازی از فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی برای افزایش مهارت Robocode نام دارد که یک بازی برنامه نویسی پیچیده است. در روبوکد شما برای تانکهای روباتیک که در برابر یکدیگر میجنگند کدنویسی میکنید. وظیفه شما در بازی Robocode این است که نوعی هوش مصنوعی تعریف کنید تا روباتهایتان به موفقیت برسند. برای این کار باید از زبانهای برنامه نویسی واقعی مثل جاوا، اسکالا، C# و موارد دیگر استفاده کنید.
در راهانداز بازی Robocode یک محیط طراحی، ویرایشگر روبات داخلی، و یک کامپایلر (همگردان) جاوا قرار داده شده است. در Robocode شما به معنای واقعی کلمه کدنویسی میکنید! با وجود آنکه بازی در سال 2000 عرضه شده، روبوکد هنوز هم بهطور منظم بهروزرسانی شده و از آن نگهداری میشود. این ویژگی در کنار اوپن سورس بودن و همچنین اعتیادآور بودن آن، Robocode را به یک بازی مناسب برای یادگیری برنامه نویسی تبدیل کرده است.
2- Codingame
دومین بازی ویدیویی از فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی برای افزایش مهارت بزرگسالان Codingame نام دارد. این عنوان یک نرمافزار وب بازی-مانند است که شما در آن باید با نوشتن کدهای واقعی معماها و چالشهای مختلف را حل کنید. در Codingame از بیش از 25 زبان برنامه نویسی پشتیبانی میشود که برخی از آنها عبارتاند از: جاوا، C#، پایتون، جاوا اسکریپت، لوآ، گو، راست و موارد دیگر. هر معما یا چالش دارای یک تم است (برای مثال، تیرباری طراحی کنید که به سمت کشتیهای هوایی که نزدیک میشوند شلیک کند) که باعث لذتبخش شدن بازی میشوند.
3- Codecombat
بازی Codecombat یکی دیگر از عناوین «وب اپ» فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی برای افزایش مهارت است که در آن باید معماها و چالشهای بازی-مانند را با نوشتن کد حل کنید. در عین حال که Codingame جنبه سرگرمکنندگی بیشتری دارد، Codecombat ویژگیهای آموزشی برجستهای دارد. Codecombat همچنین دارای یک نسخه «Classroom Edition» است که معلمان با استفاده از آن میتوانند به دانشآموزان خود برای یاد گرفتن نحوه کدنویسی کمک کنند. تا زمان نگارش این مطلب، سه شاخه درسی در این بازی ارائه شده است: علوم کامپیوتر، توسعه وب و توسعه بازی.
4- Codewars
بازی Codewars بیش از آنکه یک بازی ویدیویی باشد، روشی برای تمرین کدنویسی و حل چالشهایی الگوریتمی است که در قالب یک بازی طراحی شدهاند. شما در چهارمین عنوان فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی برای افزایش مهارت با تکمیل پازلها امتیاز کسب میکنید. ارزش امتیازاتتان هم با میزان کارایی راهحلتان تعیین میشود. در Codewars این امکان را خواهید داشت که راهحلهای ارائهشده توسط دیگران را هم مشاهده کنید که از مطالعه آنها میتوانید نکات جدیدی یاد بگیرید.
5- Vim Adventures
بازی Vim Adventures یک آموزش بازی-مانند لذتبخش برای یادگیری نحوه استفاده از Vim است. Vim یک ویرایشگر متنی نسبتا غیرمعمول اما کاملا قدرتمند است که بسیاری از برنامهنویسهای عاشق استفاده از آن هستند. یادگیری Vim بسیار سخت است و به همین دلیل برنامههای آموزشی مثل Vim Adventures وجود دارند. درواقع، Vim در نفس خود، یک زبان برنامه نویسی نیست اما یاد گرفتن آن به شما کمک میکند به یک کدنویس بهتر تبدیل شوید. به همین دلیل Vim Adventures در فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی برای آشنایی بزرگسالان با کدنویسی و افزایش مهارت گنجانده شده است.
6- TIS-100
عجیبترین گزینه در فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی برای بزرگسالان و افزایش مهارت؛ در توصیف این بازی آمده است: «TIS-100 یک بازی برنامه نویسی به زبان همگذاری است که شما هرگز برای آن تقاضا نکرده بودید!» بازی TIS-100 مشابه هیچ بازی کامپیوتری دیگری نیست و شما را وادار میکند که یک نسخه شبیهسازیشده و سطح پایین از کدنویسی همگذاری را یاد بگیرید و از آن برای حل معماهای بازی استفاده کنید.
این بازی شوخی ندارد و سخت است! پایانش باز است و به طرز شگفتانگیزی ارزش دوباره بازی کردن را دارد تا زمانی که بازی را به علت خشم ناشی از گیج شدن و ناامیدی حذف کنید!
7- Shenzhen I/O
هفتمین عنوان از فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی برای بزرگسالان و افزایش مهارت توسط همان استودیویی ساخته شده که TIS-100 را طراحی کرده است! بازی Shenzhen I/O یک عنوان معمایی است که در آن شما وظیفه دارید مدارهایی ساده بسازید و کدهای همگذاری سادهای را برای همان مدارها بنویسید. در بین این دو بازی، یادگیری Shenzhen I/O آسانتر است و تجربه لذتبخشتری نیز دارد. با این وجود مثل TIS-100، به همان اندازه از پیچیدگی لذتبخشی برخوردار است.
8- Human Resource Machine
در هشتمین عنوان فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی برای بزرگسالان و افزایش مهارت، شما در نقش کارمند یک اداره قرار دارید که با درهمآمیختن دستورالعملها مختلف وظایفش را انجام میدهد. بهعبارتی، این بازی راجع به حل کردن پازلها از طریق برنامه نویسی ویژوال است. حتی تا جایی پیش میرود که بر روی موضوعاتی مثل گردش منطقی و مدیریت حافظه دست میگذارد. رویکرد بازی آسان است و فضای اداریاش آن را جذاب کرده. بازی Human Resource Machine برای تمرین مهارتهای برنامه نویسی مفید است و حتی شاید برای کودکان هم جذاب به نظر برسد.
9- Screeps
آخرین عنوان از فهرست بهترین بازی های برنامه نویسی برای بزرگسالان و افزایش مهارت Screeps است. اسم بازی ترکیبی از عبارت «Scripted Creeps» یا موجودات کدنویسی شده است. Screeps یک بازی MMO (بازی چندنفره کلان) استراتژی است که در آن باید با استفاده از جاوا اسکریپت رفتار موجودات بازی را کدنویسی کرده و برای خودتان یک امپراتوری بسازید.
نسخه پایه بازی دارای یک سرور خصوصی است که در آن میتوانید به تنهایی بازی کنید و همچنین دسترسی سی روزه به سرور رسمی بازی در اختیارتان قرار میگیرد. پس از این مدت میتوانید برای مدت محدودی در سرور بمانید مگر آنکه اشتراک ماهانه بازی را خریداری کرده باشید.
روشهای دیگر برای افزایش مهارت در برنامه نویسی
آیا بهدنبال آن هستید که تواناییهای برنامه نویسیتان را بالا ببرید؟ بدین منظور، بهتر است از راهنمای برنامه نویسی زبان C استفاده کنید. همچنین به پادکستهای کدنویسها گوش دهید. شما همچنین میتوانید با استفاده از ابزارهای توسعه بازی، بازیهای خودتان را بسازید. علاوه بر آن، با استفاده از نرمافزار Microsoft Small Basic میتوانید پروژههای برنامه نویسی آسانی را برای کودکان خود آماده کنید.
هرچند، اگر تمام روشها، مثل تجربه بهترین بازی های برنامه نویسی را امتحان کردید و باز هم نتوانستید مفاهیم اولیه برنامه نویسی را دریابید، بهتر است به عقب بازگردید و به این فکر کنید که اصلا آیا برنامه نویسی انتخابی درست برای شما محسوب میشود یا نه.
سخن آخر درباره بهترین بازی های برنامه نویسی
در بالا با بهترین بازی های برنامه نویسی آشنا شدید. اگر قصد ورود به دنیای برنامه نویسی را دارید و یا در حال حاضر یک برنامه نویس محسوب میشوید و یا اینکه صرفا تنها به این مهارت علاقه دارید و بهدنبال یادگیری و افزایش تواناییهای خود در این زمینه هستید بهتر است یکی از عناوین بالا را تجربه کنید.
منبع: Make Use Of