کمتر از بیست سال از آغاز قرن بیستویکم گذشته است؛ با این حال اولین مجموعه از برندگان جایزه اسکار بهترین فیلم توانستهاند تصویری از یک جهانِ در جریان را به نمایش بگذارند. در این مطلب به شرح فیلم های برنده جایزه اسکار که در زمینههای مختلفی مانند کارگردانی، بازیگری و… موفق به دریافت جایزه شدهاند، میپردازیم. در بین این عناوین هستند فیلم هایی که حقیقتا شایسته دریافت جایزه اسکار بودهاند؛ اما در این فهرست گاهی نام فیلم هایی به چشم میخورد که جایزه گرفتن آنها بسیار جای تعجب دارد.
با مروری بر بهترین فیلم های برنده جایزه اسکار طی 18 سال اخیر سیر تکاملی فیلم ها به خوبی مشخص میشود و درمییابید که در زمانهای مختلف، معیارهای مختلفی برای گزینش فیلم ها بهعنوان بهترین فیلم اسکار وجود داشته است. برای کسب اطلاع از داستان فیلم های برنده اسکار قرن 21 و نقدهای کوچکی که بر آنها وارد است، در ادامه مطلب با ما همراه شوید.
فیلم سینمایی Crash (تصادف)
پل هگیس، نویسنده و کارگردان کانادایی فیلم سینمایی Crash، در این فیلمِ داستانی و بسیار دردناک، روایتهایی از تعصبات نژادی موجود در لس آنجلس را به تصویر کشیده است. چرخه داستان در این فیلم، از یک کارگردان تلویزیونی سیاهپوست آمریکاییتبار و همسرش شروع شده، به سمت یک مهاجر ایرانی سوق پیدا کرده و در نهایت به یک قفلساز اسپانیاییزبان ختم میشود.
این فیلم در اوایل سال 2004 عرضه شد و در آن زمان از طرف آکادمی به جای فیلم Brokeback Mountain برای کسب جایزه اسکار و رقابت با فیلمهای دیگر انتخاب شد؛ اما شاید در آن زمان اعضای آکادمی فکر نمیکردند که فیلم Brokeback Mountain برای کسب جایزه اسکار شایستگی بیشتری دارد تا فیلم Crash.
البته موفقیت یا شکست هر فیلمی در کسب جایزه اسکار به معنی بد یا خوب بودن فیلم نیست و باید اذعان داشت معیارهای هر زمان برای کسب جایزه اسکار متفاوت است، و در آن زمان نیز معیارها کمی متفاوت بود؛ اما به هرحال این که جایزه اسکار به فیلم سینمایی Crash رسید، خود جای تعجب دارد.
فیلم سینمایی The King’s Speech (سخنرانی پادشاه)
موضوع این فیلم ( برنده جایزه اسکار سال 2011 ) درباره آینده جرج ششم، پادشاه کشور بریتانیا است که مشکل لکنت زبان دارد و نمیتواند به درستی حرف بزند. این موضوع هنگام اولین سخنرانی وی برای مردم مشخص میشود. او که از داشتن چنین مشکلی رنج میبرد، در تلاش برای غلبه به این مشکل و ارائه اعلامیه جنگ به کشور آلمان در خلال جنگ جهانی است.
کارگردان این فیلم، که موضوعی مهم، جذاب و البته سرگرمکننده دارد، تام هوپر، کارگردان سینما و تلویزیون بریتانیایی است. کالین فرث، بازیگر پر افتخار کشور بریتانیا نیز بهعنوان نقش اول این فیلم، آلبرت، ایفای نقش میکند.
The King’s Speech در مقایسه با فیلم The Social Network که در آن زمان توانست نظر منتقدان بسیاری را به خود جلب کند، بسیار جسورانهتر به نظر میرسد.
فیلم سینمایی Argo (آرگو)
شاید احمقانه به نظر برسد که هشت سال پیش، هالیوود ارزندهترین جایزه خود را به بن افلک، کارگردان و بازیگر این فیلم اعطا کرد؛ فقط به این خاطر که فراموش کرده بودند بن افلک را بهعنوان نامزد دریافت اسکار بهترین بازیگر مرد اعلام کنند. البته فیلم آرگو هم آنچنان فیلم کامل و سزاوار ستایشی نیست و انتخاب آن بهعنوان برنده جایزه اسکار کمی جای تعجب دارد.
داستان این فیلم تاریخی و هیجانانگیز، از ابتدا تا انتها به صورت هوشمندانهای تعریف شده است. ماجرا از این قرار است که تعدادی دیپلمات آمریکایی در جریان انقلاب اسلامی ایران و تسخیر لانه جاسوسی آمریکا، به سختی از خاک ایران میگریزند. این موضوع شاید برای برخی جذاب نباشد، اما سرگرمکننده است.
در این فیلم اشتباهات تاریخی زیادی به چشم میخورد و صحنههای هیجانانگیز فیلم با هزینههای هنگفتی به وجود آمدهاند. با این حال بن افلک میداند که چگونه با استفاده از ستارگانی مانند برایان کرانستون، آلن آرکین و جان گودمن میتواند داستان خوبی بسازد؛ اما قطعا وجود چنین ستارههایی به معنای بیعیب و نقص بودن یا جذابیت زیاد این فیلم نیست.
فیلم سینمایی The Shape of Water (شکل آب)
The Shape of Water یک فیلم سینمایی در ژانر درام و فانتزی است، که گیرمو دل تورو آن را کارگردانی کرده است. داستان فیلم برنده جایزه اسکار 2018 درباره زن جوانی است که در دوران کودکی از ناحیه گردن آسیب دیده و توانایی حرف زدن را از دست داده است. وی بهعنوان نظافتچی در یک آزمایشگاه دولتی و فوق پیشرفته کار میکند. با ورود موجود عجیب دوزیستی به این آزمایشگاه، اوضاع زندگی برای این زن جوان عوض میشود.
نکته جالب درباره این فیلم، توجه بیش از اندازه منتقدان به آن است. برخی از منتقدان با وجود داشتن انتقادهایی باز هم فیلم را بسیار هیجانانگیز توصیف میکنند. بهعنوان مثال، هالی بانت درباره فیلم چنین نظری دارد: « The Shape of Waterنسبت به بقیه فیلم های دل تورو حساسیت کمتری نسبت به تعریف داستان خود دارد؛ با این حال فیلم هیجانانگیزی است.»
فیلم سینمایی Chicago (شیکاگو)
فیلم سینمایی Chicago، یکی از فیلم های برنده جایزه اسکار ، فیلمی موزیکال و محصول سال 2002 کشور آمریکاست. Chicago اولین فیلم رسمی راب مارشال، کارگردان آمریکایی است و در مقابل فیلم های موزیکال بزرگی مانند Les Misérables، Phantom of the Opera و Rock of Ages فیلم کوچکی به حساب میآید.
در واقع این فیلم برگرفته از یک تئاتر موزیکال به نام شیکاگو است که متن آن براساس کتاب باب فوس نوشته شده است. در این فیلم تلاش شده تا با انجام برخی تغییرات ضعفهای فیلم پوشش داده شود؛ اما هر قدر که به لحاظ زمانی جلوتر میرود متوجه ضعف آن خواهید شد و تقریبا واضح است که شیکاگو چنان فیلم قدری نیست. این فیلم قلب و ذهن شما را تسخیر نمیکند و صرفا چشمها و گوشهایتان را برای مدتی مشغول خواهد کرد.
البته شاید بتوان بازی هنرمندانی مانند Richard Gere و Billy Flynn را از نقاط قوت فیلم دانست؛ اما به جرات میتوان گفت شیکاگو فیلمی است که تنها در سال 2002 دیده شد و از سال بعد، یعنی سال 2003 آنچنان تماشاگری نداشت.
فیلم سینمایی A Beautiful Mind (ذهن زیبا)
فیلم سینمایی ذهن زیبا ساخته ران هاوارد، فیلمی آمریکایی است که در سال 2001 عرضه شد و توانست برنده جایزه اسکار شود. داستان فیلم در مورد زندگینامه ریاضیدانی برجسته به نام جان نش است که تواناییهای شگفتانگیزی در ریاضیات و رمزگشایی دارد و کدهای شوروی را برای پنتاگون رمزگشایی میکند. از سویی دیگر این ریاضیدان و اقتصاددان برجسته، مبتلا به بیماری اسکیزوفرنی یا همان بیماری روانگسیختگی است.
حتی قبل از شروع فیلمبردار هم معلوم بود که ذهن زیبا به لحاظ متن، فیلمی بسیار برجسته است. فیلمنامه ذهن زیبا توسط آکیوا گلدزمن، که در اصل یک کارگردان آمریکایی است، نوشته شده و بازیگر نقش اول فیلم، که نقش جان نقش را ایفا میکند، راسل کرو است.
این فیلم به نوعی گرفتاریها و کشمکشهای ذهن انسان را به تصویر میکشد و بیشتر به بیماریهای روحی و روانی جان نش اشاره دارد تا مهارت وی در ریاضیات. صادقانه باید گفت که نمیشود موضوع بیماری روحی و ریاضیات را با هم جمع کرد و در یک قاب به تصویر کشید. چنین موضوعاتی معمولا کمتر از طرف منتقدان مورد تهاجم قرار میگیرد. به جرات میتوان گفت این فیلم یک از بهترین فیلم های برنده جایزه اسکار است.
فیلم سینمایی The Artist (آرتیست)
آرتیست یک فیلم فرانسوی کمدی، دوستداشتنی و کوچک -به مدت صد دقیقه- بود. البته قبل از اینکه Harvey Weinstein دست روی آن بگذارد و بخواهد آن را به یک فیلم برنده اسکار تبدیل کند. نسخه نهایی این کمدی فرانسوی در سال 2011 میلادی منتشر شد.
هنگامی که Harvey Weinstein نخستین اثر خود در سینمای صامت را در فستیوال کن به نمایش گذاشت، آثار قوی و پرطرفدار بسیاری مانند House of Tolerance و Melancholia برای نمایش به فستیوال عرضه شده بود؛ که در مقایسه با آنها فیلم سینمایی The Artist، به جز یک داستان عاشقانه و یک سگ ناز و دوست داشتنی نوآوری بیشتری بهعنوان یک فیلم سینمایی صامت نداشت.
فیلم سینمایی Slumdog Millionaire (میلیونر زاغهنشین)
فیلم سینمایی Slumdog Millionaire، عجیبترین فیلمی است که تاکنون توانسته برنده جایزه اسکار شود. این فیلم روایتگر داستان زاغهنشینی هندی، به نام جمال مالک است که با رویای میلیونر شدن در مسابقهای به «نام چه کسی میخواهد میلیونر شود» شرکت میکند. جمال مالک دارای روحیهای بسیار سرکش و قوی است که او را قادر میسازد مراحل مسابقه را یکی پس از دیگری پشت سر بگذارد.
به وضوح میتوانید قدرت دنیای سینما را در این فیلم مشاهده کنید. تنها در دنیای سینماست که فردی یک شب زاغهنشین و شب بعدی میلیونری شاد است، که سر از پا نمیشناسد. میلیونر زاغهنشین از بهترین آثار کارنامه هنری دنی بویل، کارگردان بریتانیایی محسوب میشود.
تعادل خوب و جالبی بین فضاهای تاریک و دردناک فیلم مانند صحنههای شکنجه توسط پلیس و صحنههای رنگارنگ و لحظات شلوغ مانند سکانسهای مربوط به رقص ایجاد شده است. این فیلم که محصول مشترک هندوستان و انگلستان است، یکی از بهترین و الهامبخشترین فیلم های سینمای هندوستان بهشمار میرود.
فیلم سینمایی Birdman or The Unexpected Virtue of Ignorance (مرد پرندهای)
داستان فیلم Birdman درباره یک ستاره مشهور هالیودی است؛ که مدتیست کمرنگ شده و شهرت خود را از دست داده است. او قصد دارد با اجرای یک نمایشنامه در تئاتر برادوی به روزهای اوج خود برگردد. در واقع مرد پرندهای کشفی جذاب از شهرت و هویتی با لحظات نفسگیر است؛ که برای هر کسی در زندگی پیش نمیآید.
موسیقی نامنظم متن فیلم، نظر تماشاگر را به طور جدی به بازیگر نقش اول این فیلم یعنی مایکل کیتون جلب میکند. با نگاهی به آثار مشابه، Birdman را میتوان نقطه عطفی در بین رقبا، بهخصوص رقبای غیر اسکاری دانست.
فیلم سینمایی Million Dollar Baby (دختر میلیون دلاری)
فیلم سینمایی Million Dollar Baby، فیلمی ورزشی و درام به کارگردانی و بازی Clint Eastwood و نویسندگی Paul Haggis است. این فیلم در سال 2004 ساخته شد و همان سال به جرگه فیلم های برنده جایزه اسکار پیوست.
این نمایشنامه ملودرام و نسبتا قدیمی، در نهایت با برخورد مشت به شکم بوکسور قصه مگی، که ایفای نقش آن برعهده هیلاری سوانک بود، به پایان میرسد. ممکن است این پایان دردناک و البته کمی عاطفی به بیننده اینگونه القا کند که Million Dollar Baby فیلمی است که یکبار دیدن آن کافی است و بیننده حاضر نیست برای دومین بار آن را ببیند.
یکی دیگر از بازیگران مشهور این فیلم مورگان فریمن است، که همه او را میشناسیم. وی بوکسوری سرسخت بوده که در آخرین رقابت خود یک چشمش را از دست داده است؛ و هم اکنون در کنار کلینت ایستوود حضور دارد و در اداره باشگاه به وی کمک میکند. کلینت ایستوود نقش مربی مگی را بازی میکند. طبق داستان فیلم، وی مربی مشهوری است و قهرمانان زیادی را به جهان ورزش بوکس معرفی کرده است.
فیلم سینمایی Gladiator (گلادیاتور)
فیلم سینمایی گلادیاتور، فیلمی از ریدلی اسکات کارگردان و تهیه کننده انگلیسی است که در سال 2000 میلادی اکران و برنده جایزه اسکار شد.
برخلاف مراسم اسکار امروزی که همیشه جمعیت زیادی در آن حضور دارند و همین جمعیت زیاد، جذابیتهای خاصی به مراسم میبخشد، قطعا در روزهای آرام مراسم سال 2000 و درست قبل از وقوع انقلاب دیجیتال، فیلم های حماسی و تاریخی جایگاه خوبی در مراسم اسکار داشتند؛ که فیلم سینمایی Gladiator هم یکی از آنها است.
همه صحنههای این فیلم هیجانانگیز طبیعی نیستند و جلوههای ویژه نیز در آن به کار برده شده است. بهعنوان مثال ببرهای موجود در صحنههایی از فیلم واقعی نیستند و به کمک جلوههای ویژه ایجاد شدهاند. برای توصیف کل فیلم تنها سه جمله کافی است: ژنرالی که برده شد. بردهای که یک گلادیاتور شد؛ و گلادیاتوری که جانانه از امپراطور دفاع کرد.
در واقع میتوان گفت در این فیلم، یک داستان انتقام ساده به نمایشنامهای حماسی و عاشقانه تبدیل شده است، که مخاطب را به شدت سرگرم میکند.
فیلم سینمایی Spotlight (اسپاتلایت – افشاگر)
فیلم سینمایی افشاگر ساخته توماس مککارتی است. در این فیلم نام بازیگران مشهوری همچون مایکل کیتون، مک آدامز و مارک روفالو به چشم میخورد.
داستان فیلم درباره گروهی از روزنامهنگاران است که مقالههای تحقیقی در روزنامه بوستون گلوب مینویسند. این گروه در سال 2001 و در ادامه تحقیقات خود به ماجرایی دردناک میرسند. ماجرا از این قرار است که چند کشیش کاتولیک به صورت گسترده و وحشتناک از کودکان سوءاستفاده جنسی کردهاند و آنها را مورد آزار و اذیت قرار دادهاند. این فیلم در اوایل سال 2016 توانست، جزو فیلم های برنده جایزه اسکار باشد.
فیلم سینمایی The Hurt Locker (مهلکه)
در فهرست فیلم های برنده جایزه اسکار رسیدیم به فیلم هیجانانگیز مهلکه.
اولین قدم و هیجانانگیزترین دوره زندگی کاترین بیگلو، کارگردان زن آمریکایی، تبدیل یک انفجار بمب در کشور عراق به یک شاهکار سینمایی است؛ که نتیجه آن کسب جایزه بهترین کارگردانی بهعنوان اولین زن کارگردان است. تقریبا هیچکس نمیتوانست پیشبینی کند که چنین اتفاقی خواهد افتاد و کاترین به این خوبی خواهد درخشید.
البته برخی از افراد در مورد برخی اشتباهات تاکتیکی فیلم اظهار نظرهایی داشتهاند، اما این اظهار نظرها زیاد به چشم نیامد. این فیلم مهیج و ترسناک حاصل قلم نویسندهای به نام مارک بول است. در این فیلم هر صحنه یک جریان پنهانی از رئالیسم عمیق است.
همان طور که اشاره شد، داستان در خاک عراق اتفاق میافتد. چند سرباز آمریکایی ماموریت دارند بمبهایی را که شورشیان عراقی در معابر شهری و جادهها کار میگذارند، خنثی کنند.
فیلم سینمایی The Departed (رفتگان – ازدسترفته)
این فیلم کاری از کارگردان ایتالیایی – آمریکایی بسیار مشهور و پرآوازه، مارتین اسکورسیزی است. از مشهورترین بازیگران این فیلم میتوان به لئوناردو دیکاپریو اشاره کرد. قطعا میتوان گفت ثمره همکاری این دو هنرمند بزرگ و مشهور یک دستاورد بینظیر است؛ و بهحق در فهرست فیلم های برنده جایزه اسکار قرن 21 قرار گرفته است.
داستان فیلم از این قرار است: یکی از ماموران اداره پلیس شهر بوستون ماموریت دارد که به صورت ناشناس وارد یک باند گنگستری شود. از سوی دیگر افرادی از همین باند گنگستری برای خبرچینی به اداره پلیس نفوذ میکنند. اکنون هیچکدام از افراد، هویت واقعی بقیه را نمیدانند. در این میان تنشها و ماجراهایی به وجود میآید که دیگر افراد نمیدانند به چه کسی باید اطمینان کنند.
این فیلم اکشن و هیجانانگیز، فیلمنامه بسیار قدرتمندی دارد و قطعا هر بینندهای از تماشای آن لذت خواهد برد.
فیلم سینمایی 12 Years a Slave (دوازده سال بردگی)
استیو مک کوئین، کارگردانی این درام تاریخی را در سال 2013 میلادی برعهده داشت. همان سال این فیلم به فهرست فیلم های برنده جایزه اسکار اضافه شد. 12 سال بردگی اشاره به خاطرات 12 سال بردگی مرد سیاهپوستی به نام سالومون نورثاپ دارد. این اثر بخش تاریکی از تاریخ شرمآور کشور آمریکا را به تصویر میکشد. هرچند که خود آمریکاییها شاید این روایات را قبول نداشته باشند.
این فیلم یک احساس قدرت درونی به همراه رنجی عمیق را به تماشاگر القا میکند؛ و حتی گاهی از طریق چشمان زخمی بردهای که توسط مالک مزرعه مورد آزار و اذیت قرار گرفته، احساس دلشکستگی در شما ایجاد میکند.
تماشای این فیلم آسان نیست. بهخصوص صحنههایی از فیلم که شخصیت اصلی مورد شکنجه قرار میگیرد و تلاش میکند خود را از حلقآویز شدن نجات دهد؛ اما در پایان با گذر از رنجها هیجان عمیقی به شما دست میدهد که وصفناشدنی است.
بازیگری که نقش سالومون نورثاپ را بازی میکند، چویتل اجیوفور است؛ که در نهایت موفق به دریافت جایزه بهترین بازیگر شد. این فیلم یکی از 250 اثر برتر و کاملا موفق تاریخ سینما و یکی از بهترین فیلم های برنده جایزه اسکار به حساب میآید.
فیلم سینمایی The Lord of the Rings: The Return of the King (ارباب حلقهها: بازگشت پادشاه)
تاکنون هیچ فیلمی به اندازه The Return of the King موفق به کسب جایزه اسکار نشده است. این فیلم حماسی 203 دقیقهای توسط پیتر جکسون نیوزلندی در سال 2010 ساخته شده است. جکسون با ساخت این فیلم یکی از مشهورترین رمان های انگلیسی را به یک ماجراجویی جدید و ناب تبدیل کرده است.
غنای احساسات در بازگشت پادشاه با وجود صحنههای حماسی زیاد، و صمیمیت و آرامشی که در لحظات پایانی به بیننده میبخشد، باعث میشود که شما فکر کنید 10 ساعت زیبایی تلخ و شیرین را به یکباره در اختیار دارید.
این فیلم نقطه عطفی در ژانر فیلم های سینمایی تخیلی بوده و به نوعی تبدیل به یک استاندارد شده است. به طوریکه اکثر فیلمهای تخیلی با این فیلم مقایسه و در نهایت ارزیابی میشوند.
فیلم سینمایی No Country for Old Men (جایی برای پیرمردها نیست)
برادران کوئن در خلق این فیلم خصوصیات بصری را کنار گذاشته و بیشتر خلق و خوی خود را بهکار گرفتهاند. متن فیلم جایی برای پیرمردها نیست، از رمانی با همین نام اقتباس شده است.
داستان از این قرار است که یک شکارچی به نام لوئلین ماس (که جاش برولین ایفای نقش او را برعهده دارد) روزی به طور اتفاقی با اجساد گروهی از تبهکاران روبرو می شود. او ماجرا را به پلیس اطلاع میدهد؛ اما پیش از رسیدن پلیس دو میلیون دلار پول نقد را از صحنه جرم برمیدارد. از این رو قاتلی روانی به نام آنتون چیگور (که خاویر باردم نقش او را بازی میکند)، برای به دست آوردن آن پول، رد لوئلین ماس را گرفته و به تعقیب او میپردازد.
هرچند این فیلم به خاطر خارج شدن شخصیت اصلی از صحنه، یک فیلم کامل نیست؛ اما میتوان گفت یک تراژدی وجودبخش و البته هیجانانگیز است.
فیلم سینمایی Moonlight (مهتاب)
این فیلم سینمایی روایتگر داستان یک جوان سیاهپوست فقیر است که با تمایلات جنسی خود (همجنسگرایی) کلنجار میرود. این جوان که شایرون نام دارد، با مشکلات فرهنگی و خانوادگی بسیار زیادی در یک محله فقیر و بدنام بزرگ میشود. هرقدر که زمان میگذرد شرایط سختتر شده و شایرون با داشتن چنین وضعیتی، هر روز بیشتر از دیروز افسردهتر میشود.
این فیلم بهظاهر شاعرانه و نسبتا عمیق، مواردی در مورد تمایلات، شرم و ترس از افشای خود واقعی را در سه فصل مجزا، یعنی دوران کودکی، نوجوانی و بزرگسالی ارائه میکند. این فیلم دستاوردی برجسته در سینمای سیاهپوستان است؛ و در سال 2016 عرضه شده است. مهتاب بهخاطر سوژه خاص و ملتهبش توانست توجه مردم جهان را به خود جلب کند. این فیلم با واکنش خیرهکننده منتقدان بسیاری همراه شد و البته حاشیههای زیادی هم داشت.
با توجه به داستان فیلم، به نظر میرسید که مهتاب طعمهای برای اسکار باشد؛ اما در واقعیت چنین نبود.
یک ماه تا اضافهشدن نوزدهمین فیلم به فهرست فیلم های برنده جایزه اسکار در قرن 21
در این مقاله سعی کردیم فهرستی هجدهتایی از فیلم های برنده جایزه اسکار به شما معرفی کنیم؛ تا با آگاهی کامل و دانش کافی به انتخاب فیلم مورد علاقهتان از میان این فیلمها بپردازید. چند هفته دیگر مراسم اسکار امسال نیز برگذار خواهد شد و باید ببینیم از میان نامزدهای معرفیشده اسکار 2019 چه کسانی برگزیده خواهند شد. در این بین تنها یک فیلم موفق خواهد شد به لیست فیلم های برنده اسکار اضافه شود.
منبع: IndieWire